Dijital Çağın Bize Getirdikleri

Teknoloji güzel bir şey… İşlerimizi kolaylaştıran, iletişim kurmamızı kolaylaştıran -ama bu kolaylaştırma şu günlerde artık işi tam tersine döndürmüş durumda- ve bize birçok bilgiyi sunan bir araç oldu. Tek tuşla dünyayı avucumuzun içine aldığımız buluş olan internet… Bir bilgi deryasına döndü ve hala daha büyüyor. Cep telefonunun icadı, sonrasında internetin ceple buluşması ve sosyal medya… Tüm bu gelişmeler biz yeni dünyalara açtı . Bir yandan hayatımıza kolaylıklar ve yeni fırsatlar, gelişmeler getirirken tabi ki bir yandan da hayatımızın büyük bir parçası olunca -hatta kopmaz bir parçamız olunca diyelim- bu sefer de herşeyin çoğunun zarar olması yine burada da önümüze çıkıyor ve sorunlara neden oldu ve oluyor. hayatımıza ne getirdi dersek tabi ki yeni bir bağımlılık gelişti hayatımızda: ” Teknoloji Bağımlılığı/sosyal medya bağımlılığı”. Nedir bu sosyal medya bağımlılığı ya da teknoloji bağımlılığı? Neler neden oluyor?

Teknoloji bağımlılığı telefon, bilgisayar, akıllı cihazlar, oyun konsolları, tabletler ve benzeri gibi dijital aygıtların aşırı ve kontrolsüz kullanılması sebebiyle ortaya çıkan bir bağımlılık türüdür. Tıpkı sigara bağımlılığı ya da alkol bağımlılığı gibi ruha zarar verecek düzeydedir diyebiliriz. Yapılan araştırmalara göre her 8 kişiden 1’inde teknoloji bağımlılığı görülebiliyor. Teknoloji bağımlılığı hemen her yaşta görülebilir hale geldi. Teknolojinin zararları kulağımızı tırmalarken teknolojinin yararlarını da göz ardı etmemiz imkânsız. Uzmanlara göre aslında teknoloji kötü bir şey değildir. Ancak teknolojiyi bir bağımlılık haline dönüştüren bireylerde bu durum ciddi bir tedavi gerektirebilir. Hatta bazı profesyonel görüşlere göre teknoloji bağımlılığının tedavisi, uyuşturucu bağımlılığı kadar zorlayıcı olabilir. Çünkü teknolojiye aşırı düşkün ve kontrolsüz kişilerde artık bu durum gündelik hayatı etkiler. Teknoloji bağımlılığının altında yatan pek çok sebep vardır. Bunlardan birkaçını listeleyelim

=>Zihin sağlığı

Teknoloji bağımlılığın zihin sağlığı yerinde olmayan bireylerde daha fazla görüldüğü biliniyor. Özellikle anksiyete, depresyon, sosyal fobi ya da uyku sorunları olan kişilerde teknoloji bağımlılığının izleri daha çok görülüyor. Bu tür sorunları yaşayan kişiler sorunlarla başa çıkmak için veya sorunlardan bir kaçış yolu olarak telefon ve sosyal medyayı tercih ediyor çoğu zaman.

=>Kişisel özellikler

Özellikle sosyal ilişkiler konusunda başarısız ve aynı zamanda utangaç olan kişilerde teknoloji bağımlılığı görülebiliyor. Kişi utangaçsa ve sosyalleşme konusunda sıkıntı yaşıyorsa kendini sosyal mecralarda daha güvenli ve rahat hissedebiliyor. Bu nedenle topluma karışmak yerine tüm vaktini sosyal medyada geçirebiliyor. Hal böyle olunca da tabi hem teknoloji bağımlılığı oluşuyor hem de sosyal fobiler, yetersizlik hissi, gerçek duygusal ilişkiiler kuramamaktan kaynaklı depresyon ve anksiyeteler baş gösteriyor ve varsa da artıyor maalesef.

=>Dış etkenler

Dış etkenlere kısaca çevresel olaylar diyebiliriz. Örneğin iş stresi yaşayan kişilerin sosyal medyaya daha düşkün olduğu görülebiliyor ki aynı şekilde kişisel hayatta yaşanan olaylar da insanı teknoloji bağımlılığına doğru sürükleyebiliyor. Kişi iş hayatında başarısız ise kendini teknoloji ile yoğurabiliyor ve böylece stres seviyesini düşürebiliyor. bunun yanında eğitim de tabi yine dış etkenler içinde yerini alıyor, çünkü ebeveynlerin yetersiz bilgisi veya sağlıklı iletişim kurmakta zorlanmasından kaynaklı ya da sağlıklı bir düzen ve disiplin oluşturamamasından kaynaklı olarak çocuklar teknoloji bağımlılığına doğru maalesef ilerleyebiiliyor.

Teknoloji bağımlılığının belirtileri nelerdir?

Pek çoğumuz sosyal medyayı aktif olarak kullanıyoruz. Konu teknoloji bağımlılığı olunca ister istemez “Acaba ben de bağımlı mıyım?” sorusu gelebiliyor. Teknoloji bağımlılığının belirtilerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.

Farkında olmadan ya da farkında olarak sosyal medyada ya da internette saatler harcamak.

Gece geç saatlere kadar bilgisayar başından ayrılamamak.

Bilgisayardan uzak kalındığında ya da telefon ile bir süre meşgul olunmadığında kendini boşlukta hissetmek diğer bir deyişle “eksik” olmak.

İnternete girebilmek için günlük hayattan feragat etmek. Örneğin yemek yemeği ya da sosyalleşmeyi es geçmek, buralardan kısmaya başlamak.

Teknoloji bağımlılığı tedavisi nasıldır?

Yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi teknoloji bağımlılığı da en az diğer bağımlılıklar kadar zararlıdır. Teknoloji bağımlılığının altında psikolojik nedenler yatıyor olabilir. Bu nedenle önce psikolojik etkileri ve nedenleri ortaya çıkarmak gerekir. Yapılan tespitin ardından uzman görüşü doğrultusunda tedavi sürecine geçilebilir. Önemli olan mutlaka işin uzmanı kişilerden destek almaktır. Doğru tedavi ile teknoloji bağımlılığı konusunda iyi bir yol kat etmek mümkündür.