1. Nasıl kâfi ve istikrarlı beslenilir?
Yeterli ve istikrarlı beslenme; besin kıymetleri istikametinden dört küme altında toplanan besinlerin kâfi ölçüde tüketilmesi ile sağlanır. Bir kümeye dâhil besinler birbirlerinin yerini fiyatlar. Bunlar; süt kümesinde yer alan süt, yoğurt, peynir, et kümesinde yer alan et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar, tahıl ve ekmek kümesinde yer alan ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. besinler ve zerzevat ve meyve kümesidir. Bu besinlerin tavsiye edilen tüketim ölçüleri bireye mahsus olarak değişmektedir. Yaş, cinsiyet üzere ferdi özellikler ile fizikî aktivite düzeyi ve gebelik, emzirme devri üzere birtakım özel durumlar bireylerin besin ihtiyaçlarını tesirler.
2. Boyuma nazaran uygun yükte mıyım?
Uygun beden yükü Vücut Kitle İndeksi (BKİ) hesaplanarak bulunur. BKİ formülü aşağıda verilmektedir. BKİ= Beden Kütlesi/(Boy Uzunluğu)2 olarak hesaplanır ve ünitesi kg/(m)2 olmalıdır. Örnek: 1,70 m uzunluğunda ve kilosu 75 kg olan bir insanın BKİ kıymeti şöyle hesaplanır: BKİ= 75/(1,70)2 = 25,95 bulunur.
Yetişkinler için, BKİ bedelinin 18,5 ile 24,9 ortasında olması uygun beden kütlesine sahip olduğunu gösterir. BKİ’nin 18.5’dan düşük olması zayıflığın, 25’den yüksek olması şişmanlığın, 30’un üzerinde olması ise obezitenin (aşırı şişmanlık) göstergesidir.
3. Sıhhatin bozulmaması için 1 ayda en fazla kaç kilo verilmelidir?
Her birey için verilebilecek azamî kilo, o bireyin kilosuna, yaşına ve ömür haline nazaran farklılık gösterir. Olağan şartlarda haftada yarım, en fazla bir kilo yük kaybı hedeflenmelidir. Yavaş verilen kilolar daha kalıcı olurken, süratli verilen kilolar süratle geri alınabilmektedir. Maksat süratli ve çok kilo vermek değil, sıhhatimizi bozmadan sistemli kilo vermek olmalıdır.
4. Bitki çayları zayıflatır mı?
Bazı bitkiler bağırsakları çalıştırırken, kimi bitkiler idrar söktürücü özelliği vardır. Lakin hiçbir bitki zayıflatmaz. Zayıflamak için uzman bireylerin hazırladığı beslenme programları uygulanmalıdır.
5. Zayıflık nedir? Zayıf bireyler nelere dikkat etmelidir?
Zayıflık vücut kitle indeksinin 18,5’in altında olması olarak tanımlanmaktadır. Zayıflık uzun süren eksi güç istikrarı sonucu oluşur. Çocukluk ve gençlik yıllarındaki eksi güç istikrarı, büyümeyi tesirler. Yetişkinlikte çalışma randımanını düşürür. Bedenin dış etkenlere ve enfeksiyonlara karşı direncini azaltır. Öncelikle zayıflığın nedeni ortaya konulmalı şayet zayıflık yiyeceklerin bedende kullanılması ile ilgili bir bozukluktan ileri geliyorsa örneğin bağırsak parazitleri varsa öncellikle bunların tedavi edilmesi gerekir. Diyet tedavisinde, güç bireyin harcamasından daha yüksek olmalıdır. Güç artışına bağlı olarak vitamin ve mineral alımı da artırılmalıdır. Diyette bilhassa güç bedeli yüksek besinlere yer verilmelidir. Sütlü tatlılar, meyve suları ve yağlı tohumlar diyette yer almalıdır. Olağan kiloya yaklaşıldıktan sonra diyette şekerlerin ve tatlıların gerektiğinde tahılların bir kısmı azaltılarak o tartısı sürdürecek biçimde kalori ayarlaması yapılmalıdır.
6. Günde ne kadar su içmeliyiz? Ilık su içmek zayıflatır mı?
Besin tüketimi ile bedende oluşan ziyanlı unsurları atmak, beden ısı istikrarını sağlamak maksadıyla günde ortalama 2-2,5 litre (8-10 su bardağı) su içilmelidir. İçilen suyun midede doluluk hissi uyandırması bağırsak hareketlerini artırması üzere tesirlerinden ötürü zayıflama üzerinde olumlu tesiri vardır. Lakin zayıflama diyetleri uygulanırken su içme isteği azalabilir. Bu durumda bedenin susuz kalmamasına ihtimam gösterilmelidir.
7. Atlet performansını olumlu etkileyen besinler nelerdir?
Yeterli güç, karbonhidrat ve protein tüketimi ve bunların bedende faal bir halde kullanımı performansın artmasında en faal ve yanlışsız yoldur. Doğal besinler yalnızca yaşamsal besin öğelerini değil; birebir vakitte sağlıklı hayat için gerekli başka ögeleri da içermelidir.. Az yağlı süt-yoğurt, portakal üzere meyveler, ıspanak, semizotu, karnabahar, lahana üzere sebzeler, bilhassa kabuğu içinde pişirilen patates, kepekli tahıl eserleri, tahıl gevrekleri atletlerin performanslarını attırmaktadır. Sportmenler kâfi oranda karbonhidrat tüketerek güç ihtiyaçlarını karşıladığı sürece karbonhidrat depolarını istenen seviyede tutabilirler. Böylelikle idmanlarını muvaffakiyetle sürdürebilirler. Kan şekerinde ani düşüş, performansı olumsuz istikamette etkileyeceği için kolay şeker ve yüksek oranda glikoz içeren içecekler, idmanlar ve karşılaşma öncesi tüketilmemelidir. Sportmenler için en değerli etmen sıvı istikrarının sağlanmasıdır; zira terleme ile oluşan sıvı kaybı yorgunluğa neden olmakta ve performansı olumsuz istikamette etkilemektedir. Bu nedenle susama duygusu olmadan evvel az ve sık aralıklarla su içilmelidir. Kimi vakit performansı arttırmak hedefiyle bilinçsizce çeşitli eserler kullanılmakta bu eserlerin sıhhate tesiri değerlendirilmemektedir. Bu eserler seçilirken yaş, cinsiyet, spor kısmı, atletin amatör yahut profesyonel olması ve öteki sıhhat sorunları üzere bahisler göz önüne alınmalıdır.
8. Emziren annenin süt randımanını arttıran besinler nelerdir?
Emzirme periyodunda süt salgılanması bayanın olağan ihtiyaçtan daha fazla güç, protein, vitamin ve mineralleri almasını gerektirir. Emziren annenin yeterli beslenmesinde gaye annenin kendi fizyolojik ihtiyaçlarını karşılaması, bedenindeki besin yedeğini istikrarda tutması ve salgılanan sütün gerektirdiği güç ve besin öğelerinin karşılaması gerekmektedir. Bunun içinde annelerin kâfi ve istikrarlı beslenmeleri ve bol sıvı tüketmeleri çok kıymetlidir. Halk ortasında helva, soğan, sarımsak üzere besinlerin anne sütünü arttırıcı tesirinin bulunduğuna inanılmaktadır. Meğer anne sütünün verimliliği, annenin sağlıklı beslenmesi bol sıvı alması, dinlenmesi ve ruhsal olarak kendini rahat hissetmesine bağlıdır.
9. Şok (düşük kalorili) diyetlerle kilo vermenin sakıncaları var mıdır?
Şişmanlık depo yağlarının yağsız beden kitlesine oranla artması ve olağan kabul edilen pahaların üzerine çıkmasıdır. Oluşumuna çeşitli faktörler tesir etmekle birlikte harcanandan fazla kalori alınması temel nedenidir. Şişmanlık, hiperlipidemi, diyabet vb. üzere hastalıklara yer hazırladığından tedavi edilmesi gerekmektedir. Fakat, tedavide başarılı olabilmek için, diyet, idman, davranış tedavisi üzere üçlü bir metot izlenmelidir. Uygulanacak diyet hastaya en fazla haftada 0,5-1,0 kg verdirecek formda planlanmalıdır. Süratli kilo kaybı beden yağsız kitlesinde de kayıplara neden olur ve bu durum kişinin sıhhatini şişmanlığından daha fazla tehlikeye sokar. Çok düşük güçlü diyetlerin, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sonluluk, yorgunluk, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, safra ve böbrek taşı, kalp ritminde bozukluk, tansiyon düşüklüğü, adet düzensizliği, kuru cilt, saç dökülmesi, saç incelmesi, uyuşukluk, bazal metabolizma suratında azalma üzere sıhhati etkileyen yan tesirleri olduğu unutulmamalıdır.
10. Kilo kaybeden kişi neden tekrar kilo alır?
Eğer kişi kilo kaybı tedavisi sırasında elde ettiği olumlu alışkanlıkları bırakırsa, fizikî aktivitesini arttırarak kilo verdiyse ve tedavi sonrası bu aktiviteleri terk ederse, yahut çok düşük güçlü diyet yaparak kilo verdiyse ve tedavi sonrası aldığı enerjiyi tekrar arttırması durumunda tedavi sonrası kilo muhafaza programına alınmazsa tekrar kilo alır.
1. Nasıl kâfi ve istikrarlı beslenilir?
Yeterli ve istikrarlı beslenme; besin pahaları istikametinden dört küme altında toplanan besinlerin kâfi ölçüde tüketilmesi ile sağlanır. Bir kümeye dâhil besinler birbirlerinin yerini fiyatlar. Bunlar; süt kümesinde yer alan süt, yoğurt, peynir, et kümesinde yer alan et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar, tahıl ve ekmek kümesinde yer alan ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. besinler ve zerzevat ve meyve kümesidir. Bu besinlerin tavsiye edilen tüketim ölçüleri şahsa has olarak değişmektedir. Yaş, cinsiyet üzere ferdi özellikler ile fizikî aktivite düzeyi ve gebelik, emzirme devri üzere kimi özel durumlar bireylerin besin ihtiyaçlarını tesirler.
2. Boyuma nazaran uygun tartıda mıyım?
Uygun beden yükü Vücut Kitle İndeksi (BKİ) hesaplanarak bulunur. BKİ formülü aşağıda verilmektedir. BKİ= Beden Kütlesi/(Boy Uzunluğu)2 olarak hesaplanır ve ünitesi kg/(m)2 olmalıdır. Örnek: 1,70 m uzunluğunda ve kilosu 75 kg olan bir insanın BKİ kıymeti şöyle hesaplanır: BKİ= 75/(1,70)2 = 25,95 bulunur.
Yetişkinler için, BKİ kıymetinin 18,5 ile 24,9 ortasında olması uygun beden kütlesine sahip olduğunu gösterir. BKİ’nin 18.5’dan düşük olması zayıflığın, 25’den yüksek olması şişmanlığın, 30’un üzerinde olması ise obezitenin (aşırı şişmanlık) göstergesidir.
3. Sıhhatin bozulmaması için 1 ayda en fazla kaç kilo verilmelidir?
Her birey için verilebilecek azamî kilo, o bireyin kilosuna, yaşına ve ömür formuna nazaran farklılık gösterir. Olağan şartlarda haftada yarım, en fazla bir kilo tartı kaybı hedeflenmelidir. Yavaş verilen kilolar daha kalıcı olurken, süratli verilen kilolar süratle geri alınabilmektedir. Emel süratli ve çok kilo vermek değil, sıhhatimizi bozmadan nizamlı kilo vermek olmalıdır.
4. Bitki çayları zayıflatır mı?
Bazı bitkiler bağırsakları çalıştırırken, kimi bitkiler idrar söktürücü özelliği vardır. Lakin hiçbir bitki zayıflatmaz. Zayıflamak için uzman şahısların hazırladığı beslenme programları uygulanmalıdır.
5. Zayıflık nedir? Zayıf bireyler nelere dikkat etmelidir?
Zayıflık vücut kitle indeksinin 18,5’in altında olması olarak tanımlanmaktadır. Zayıflık uzun süren eksi güç istikrarı sonucu oluşur. Çocukluk ve gençlik yıllarındaki eksi güç istikrarı, büyümeyi tesirler. Yetişkinlikte çalışma randımanını düşürür. Bedenin dış etkenlere ve enfeksiyonlara karşı direncini azaltır. Öncelikle zayıflığın nedeni ortaya konulmalı şayet zayıflık yiyeceklerin bedende kullanılması ile ilgili bir bozukluktan ileri geliyorsa örneğin bağırsak parazitleri varsa öncellikle bunların tedavi edilmesi gerekir. Diyet tedavisinde, güç bireyin harcamasından daha yüksek olmalıdır. Güç artışına bağlı olarak vitamin ve mineral alımı da artırılmalıdır. Diyette bilhassa güç pahası yüksek besinlere yer verilmelidir. Sütlü tatlılar, meyve suları ve yağlı tohumlar diyette yer almalıdır. Olağan kiloya yaklaşıldıktan sonra diyette şekerlerin ve tatlıların gerektiğinde tahılların bir kısmı azaltılarak o tartısı sürdürecek halde kalori ayarlaması yapılmalıdır.
6. Günde ne kadar su içmeliyiz? Ilık su içmek zayıflatır mı?
Besin tüketimi ile bedende oluşan ziyanlı hususları atmak, beden ısı istikrarını sağlamak hedefiyle günde ortalama 2-2,5 litre (8-10 su bardağı) su içilmelidir. İçilen suyun midede doluluk hissi uyandırması bağırsak hareketlerini artırması üzere tesirlerinden ötürü zayıflama üzerinde olumlu tesiri vardır. Lakin zayıflama diyetleri uygulanırken su içme isteği azalabilir. Bu durumda bedenin susuz kalmamasına ihtimam gösterilmelidir.
7. Atlet performansını olumlu etkileyen besinler nelerdir?
Yeterli güç, karbonhidrat ve protein tüketimi ve bunların bedende faal bir halde kullanımı performansın artmasında en aktif ve yanlışsız yoldur. Doğal besinler yalnızca yaşamsal besin öğelerini değil; tıpkı vakitte sağlıklı ömür için gerekli başka ögeleri da içermelidir.. Az yağlı süt-yoğurt, portakal üzere meyveler, ıspanak, semizotu, karnabahar, lahana üzere sebzeler, bilhassa kabuğu içinde pişirilen patates, kepekli tahıl eserleri, tahıl gevrekleri atletlerin performanslarını attırmaktadır. Sportmenler kâfi oranda karbonhidrat tüketerek güç ihtiyaçlarını karşıladığı sürece karbonhidrat depolarını istenen seviyede tutabilirler. Böylelikle idmanlarını muvaffakiyetle sürdürebilirler. Kan şekerinde ani düşüş, performansı olumsuz istikamette etkileyeceği için kolay şeker ve yüksek oranda glikoz içeren içecekler, idmanlar ve karşılaşma öncesi tüketilmemelidir. Atletler için en kıymetli etmen sıvı istikrarının sağlanmasıdır; zira terleme ile oluşan sıvı kaybı yorgunluğa neden olmakta ve performansı olumsuz tarafta etkilemektedir. Bu nedenle susama duygusu olmadan evvel az ve sık aralıklarla su içilmelidir. Kimi vakit performansı arttırmak emeliyle bilinçsizce çeşitli eserler kullanılmakta bu eserlerin sıhhate tesiri değerlendirilmemektedir. Bu eserler seçilirken yaş, cinsiyet, spor kısmı, atletin amatör yahut profesyonel olması ve başka sıhhat sorunları üzere mevzular göz önüne alınmalıdır.
8. Emziren annenin süt randımanını arttıran besinler nelerdir?
Emzirme periyodunda süt salgılanması bayanın olağan ihtiyaçtan daha fazla güç, protein, vitamin ve mineralleri almasını gerektirir. Emziren annenin yeterli beslenmesinde hedef annenin kendi fizyolojik ihtiyaçlarını karşılaması, bedenindeki besin yedeğini istikrarda tutması ve salgılanan sütün gerektirdiği güç ve besin öğelerinin karşılaması gerekmektedir. Bunun içinde annelerin kâfi ve istikrarlı beslenmeleri ve bol sıvı tüketmeleri çok kıymetlidir. Halk ortasında helva, soğan, sarımsak üzere besinlerin anne sütünü arttırıcı tesirinin bulunduğuna inanılmaktadır. Halbuki anne sütünün verimliliği, annenin sağlıklı beslenmesi bol sıvı alması, dinlenmesi ve ruhsal olarak kendini rahat hissetmesine bağlıdır.
9. Şok (düşük kalorili) diyetlerle kilo vermenin sakıncaları var mıdır?
Şişmanlık depo yağlarının yağsız beden kitlesine oranla artması ve olağan kabul edilen kıymetlerin üzerine çıkmasıdır. Oluşumuna çeşitli faktörler tesir etmekle birlikte harcanandan fazla kalori alınması temel nedenidir. Şişmanlık, hiperlipidemi, diyabet vb. üzere hastalıklara yer hazırladığından tedavi edilmesi gerekmektedir. Lakin, tedavide başarılı olabilmek için, diyet, idman, davranış tedavisi üzere üçlü bir yol izlenmelidir. Uygulanacak diyet hastaya en fazla haftada 0,5-1,0 kg verdirecek biçimde planlanmalıdır. Süratli kilo kaybı beden yağsız kitlesinde de kayıplara neden olur ve bu durum kişinin sıhhatini şişmanlığından daha fazla tehlikeye sokar. Çok düşük güçlü diyetlerin, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sonluluk, yorgunluk, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, safra ve böbrek taşı, kalp ritminde bozukluk, tansiyon düşüklüğü, adet düzensizliği, kuru cilt, saç dökülmesi, saç incelmesi, uyuşukluk, bazal metabolizma suratında azalma üzere sıhhati etkileyen yan tesirleri olduğu unutulmamalıdır.
10. Kilo kaybeden kişi neden tekrar kilo alır?
Eğer kişi kilo kaybı tedavisi sırasında elde ettiği olumlu alışkanlıkları bırakırsa, fizikî aktivitesini arttırarak kilo verdiyse ve tedavi sonrası bu aktiviteleri terk ederse, yahut çok düşük güçlü diyet yaparak kilo verdiyse ve tedavi sonrası aldığı enerjiyi tekrar arttırması durumunda tedavi sonrası kilo muhafaza programına alınmazsa tekrar kilo alır.
1. Nasıl kâfi ve istikrarlı beslenilir?
Yeterli ve istikrarlı beslenme; besin bedelleri istikametinden dört küme altında toplanan besinlerin kâfi ölçüde tüketilmesi ile sağlanır. Bir kümeye dâhil besinler birbirlerinin yerini meblağlar. Bunlar; süt kümesinde yer alan süt, yoğurt, peynir, et kümesinde yer alan et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar, tahıl ve ekmek kümesinde yer alan ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. besinler ve zerzevat ve meyve kümesidir. Bu besinlerin tavsiye edilen tüketim ölçüleri bireye has olarak değişmektedir. Yaş, cinsiyet üzere ferdî özellikler ile fizikî aktivite düzeyi ve gebelik, emzirme periyodu üzere kimi özel durumlar bireylerin besin ihtiyaçlarını tesirler.
2. Boyuma nazaran uygun yükte mıyım?
Uygun beden yükü Vücut Kitle İndeksi (BKİ) hesaplanarak bulunur. BKİ formülü aşağıda verilmektedir. BKİ= Beden Kütlesi/(Boy Uzunluğu)2 olarak hesaplanır ve ünitesi kg/(m)2 olmalıdır. Örnek: 1,70 m uzunluğunda ve kilosu 75 kg olan bir insanın BKİ pahası şöyle hesaplanır: BKİ= 75/(1,70)2 = 25,95 bulunur.
Yetişkinler için, BKİ pahasının 18,5 ile 24,9 ortasında olması uygun beden kütlesine sahip olduğunu gösterir. BKİ’nin 18.5’dan düşük olması zayıflığın, 25’den yüksek olması şişmanlığın, 30’un üzerinde olması ise obezitenin (aşırı şişmanlık) göstergesidir.
3. Sıhhatin bozulmaması için 1 ayda en fazla kaç kilo verilmelidir?
Her birey için verilebilecek azamî kilo, o bireyin kilosuna, yaşına ve hayat haline nazaran farklılık gösterir. Olağan şartlarda haftada yarım, en fazla bir kilo yük kaybı hedeflenmelidir. Yavaş verilen kilolar daha kalıcı olurken, süratli verilen kilolar süratle geri alınabilmektedir. Maksat süratli ve çok kilo vermek değil, sıhhatimizi bozmadan nizamlı kilo vermek olmalıdır.
4. Bitki çayları zayıflatır mı?
Bazı bitkiler bağırsakları çalıştırırken, kimi bitkiler idrar söktürücü özelliği vardır. Lakin hiçbir bitki zayıflatmaz. Zayıflamak için uzman bireylerin hazırladığı beslenme programları uygulanmalıdır.
5. Zayıflık nedir? Zayıf şahıslar nelere dikkat etmelidir?
Zayıflık vücut kitle indeksinin 18,5’in altında olması olarak tanımlanmaktadır. Zayıflık uzun süren eksi güç istikrarı sonucu oluşur. Çocukluk ve gençlik yıllarındaki eksi güç istikrarı, büyümeyi tesirler. Yetişkinlikte çalışma randımanını düşürür. Bedenin dış etkenlere ve enfeksiyonlara karşı direncini azaltır. Öncelikle zayıflığın nedeni ortaya konulmalı şayet zayıflık yiyeceklerin bedende kullanılması ile ilgili bir bozukluktan ileri geliyorsa örneğin bağırsak parazitleri varsa öncellikle bunların tedavi edilmesi gerekir. Diyet tedavisinde, güç bireyin harcamasından daha yüksek olmalıdır. Güç artışına bağlı olarak vitamin ve mineral alımı da artırılmalıdır. Diyette bilhassa güç bedeli yüksek besinlere yer verilmelidir. Sütlü tatlılar, meyve suları ve yağlı tohumlar diyette yer almalıdır. Olağan kiloya yaklaşıldıktan sonra diyette şekerlerin ve tatlıların gerektiğinde tahılların bir kısmı azaltılarak o tartısı sürdürecek halde kalori ayarlaması yapılmalıdır.
6. Günde ne kadar su içmeliyiz? Ilık su içmek zayıflatır mı?
Besin tüketimi ile bedende oluşan ziyanlı hususları atmak, beden ısı istikrarını sağlamak hedefiyle günde ortalama 2-2,5 litre (8-10 su bardağı) su içilmelidir. İçilen suyun midede doluluk hissi uyandırması bağırsak hareketlerini artırması üzere tesirlerinden ötürü zayıflama üzerinde olumlu tesiri vardır. Lakin zayıflama diyetleri uygulanırken su içme isteği azalabilir. Bu durumda bedenin susuz kalmamasına ihtimam gösterilmelidir.
7. Sportmen performansını olumlu etkileyen besinler nelerdir?
Yeterli güç, karbonhidrat ve protein tüketimi ve bunların bedende faal bir biçimde kullanımı performansın artmasında en aktif ve yanlışsız yoldur. Doğal besinler yalnızca yaşamsal besin öğelerini değil; tıpkı vakitte sağlıklı hayat için gerekli öteki ögeleri da içermelidir.. Az yağlı süt-yoğurt, portakal üzere meyveler, ıspanak, semizotu, karnabahar, lahana üzere sebzeler, bilhassa kabuğu içinde pişirilen patates, kepekli tahıl eserleri, tahıl gevrekleri atletlerin performanslarını attırmaktadır. Atletler kâfi oranda karbonhidrat tüketerek güç ihtiyaçlarını karşıladığı sürece karbonhidrat depolarını istenen seviyede tutabilirler. Böylelikle idmanlarını muvaffakiyetle sürdürebilirler. Kan şekerinde ani düşüş, performansı olumsuz tarafta etkileyeceği için kolay şeker ve yüksek oranda glikoz içeren içecekler, idmanlar ve karşılaşma öncesi tüketilmemelidir. Sportmenler için en kıymetli etmen sıvı istikrarının sağlanmasıdır; zira terleme ile oluşan sıvı kaybı yorgunluğa neden olmakta ve performansı olumsuz tarafta etkilemektedir. Bu nedenle susama duygusu olmadan evvel az ve sık aralıklarla su içilmelidir. Kimi vakit performansı arttırmak hedefiyle bilinçsizce çeşitli eserler kullanılmakta bu eserlerin sıhhate tesiri değerlendirilmemektedir. Bu eserler seçilirken yaş, cinsiyet, spor kısmı, atletin amatör yahut profesyonel olması ve başka sıhhat sorunları üzere mevzular göz önüne alınmalıdır.
8. Emziren annenin süt randımanını arttıran besinler nelerdir?
Emzirme devrinde süt salgılanması bayanın olağan ihtiyaçtan daha fazla güç, protein, vitamin ve mineralleri almasını gerektirir. Emziren annenin güzel beslenmesinde gaye annenin kendi fizyolojik ihtiyaçlarını karşılaması, bedenindeki besin yedeğini istikrarda tutması ve salgılanan sütün gerektirdiği güç ve besin öğelerinin karşılaması gerekmektedir. Bunun içinde annelerin kâfi ve istikrarlı beslenmeleri ve bol sıvı tüketmeleri çok değerlidir. Halk ortasında helva, soğan, sarımsak üzere besinlerin anne sütünü arttırıcı tesirinin bulunduğuna inanılmaktadır. Meğer anne sütünün verimliliği, annenin sağlıklı beslenmesi bol sıvı alması, dinlenmesi ve ruhsal olarak kendini rahat hissetmesine bağlıdır.
9. Şok (düşük kalorili) diyetlerle kilo vermenin sakıncaları var mıdır?
Şişmanlık depo yağlarının yağsız beden kitlesine oranla artması ve olağan kabul edilen bedellerin üzerine çıkmasıdır. Oluşumuna çeşitli faktörler tesir etmekle birlikte harcanandan fazla kalori alınması temel nedenidir. Şişmanlık, hiperlipidemi, diyabet vb. üzere hastalıklara yer hazırladığından tedavi edilmesi gerekmektedir. Lakin, tedavide başarılı olabilmek için, diyet, idman, davranış tedavisi üzere üçlü bir sistem izlenmelidir. Uygulanacak diyet hastaya en fazla haftada 0,5-1,0 kg verdirecek halde planlanmalıdır. Süratli kilo kaybı beden yağsız kitlesinde de kayıplara neden olur ve bu durum kişinin sıhhatini şişmanlığından daha fazla tehlikeye sokar. Çok düşük güçlü diyetlerin, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sonluluk, yorgunluk, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, safra ve böbrek taşı, kalp ritminde bozukluk, tansiyon düşüklüğü, adet düzensizliği, kuru cilt, saç dökülmesi, saç incelmesi, uyuşukluk, bazal metabolizma suratında azalma üzere sıhhati etkileyen yan tesirleri olduğu unutulmamalıdır.
10. Kilo kaybeden kişi neden tekrar kilo alır?
Eğer kişi kilo kaybı tedavisi sırasında elde ettiği olumlu alışkanlıkları bırakırsa, fizikî aktivitesini arttırarak kilo verdiyse ve tedavi sonrası bu aktiviteleri terk ederse, yahut çok düşük güçlü diyet yaparak kilo verdiyse ve tedavi sonrası aldığı enerjiyi yeniden arttırması durumunda tedavi sonrası kilo müdafaa programına alınmazsa tekrar kilo alır.
1. Nasıl kâfi ve istikrarlı beslenilir?
Yeterli ve istikrarlı beslenme; besin pahaları istikametinden dört küme altında toplanan besinlerin kâfi ölçüde tüketilmesi ile sağlanır. Bir kümeye dâhil besinler birbirlerinin yerini meblağlar. Bunlar; süt kümesinde yer alan süt, yoğurt, peynir, et kümesinde yer alan et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar, tahıl ve ekmek kümesinde yer alan ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. besinler ve zerzevat ve meyve kümesidir. Bu besinlerin tavsiye edilen tüketim ölçüleri bireye has olarak değişmektedir. Yaş, cinsiyet üzere ferdi özellikler ile fizikî aktivite düzeyi ve gebelik, emzirme periyodu üzere kimi özel durumlar bireylerin besin ihtiyaçlarını tesirler.
2. Boyuma nazaran uygun yükte mıyım?
Uygun beden yükü Vücut Kitle İndeksi (BKİ) hesaplanarak bulunur. BKİ formülü aşağıda verilmektedir. BKİ= Beden Kütlesi/(Boy Uzunluğu)2 olarak hesaplanır ve ünitesi kg/(m)2 olmalıdır. Örnek: 1,70 m uzunluğunda ve kilosu 75 kg olan bir insanın BKİ bedeli şöyle hesaplanır: BKİ= 75/(1,70)2 = 25,95 bulunur.
Yetişkinler için, BKİ kıymetinin 18,5 ile 24,9 ortasında olması uygun beden kütlesine sahip olduğunu gösterir. BKİ’nin 18.5’dan düşük olması zayıflığın, 25’den yüksek olması şişmanlığın, 30’un üzerinde olması ise obezitenin (aşırı şişmanlık) göstergesidir.
3. Sıhhatin bozulmaması için 1 ayda en fazla kaç kilo verilmelidir?
Her birey için verilebilecek azamî kilo, o bireyin kilosuna, yaşına ve ömür haline nazaran farklılık gösterir. Olağan şartlarda haftada yarım, en fazla bir kilo tartı kaybı hedeflenmelidir. Yavaş verilen kilolar daha kalıcı olurken, süratli verilen kilolar süratle geri alınabilmektedir. Hedef süratli ve çok kilo vermek değil, sıhhatimizi bozmadan tertipli kilo vermek olmalıdır.
4. Bitki çayları zayıflatır mı?
Bazı bitkiler bağırsakları çalıştırırken, kimi bitkiler idrar söktürücü özelliği vardır. Lakin hiçbir bitki zayıflatmaz. Zayıflamak için uzman şahısların hazırladığı beslenme programları uygulanmalıdır.
5. Zayıflık nedir? Zayıf bireyler nelere dikkat etmelidir?
Zayıflık vücut kitle indeksinin 18,5’in altında olması olarak tanımlanmaktadır. Zayıflık uzun süren eksi güç istikrarı sonucu oluşur. Çocukluk ve gençlik yıllarındaki eksi güç istikrarı, büyümeyi tesirler. Yetişkinlikte çalışma randımanını düşürür. Bedenin dış etkenlere ve enfeksiyonlara karşı direncini azaltır. Öncelikle zayıflığın nedeni ortaya konulmalı şayet zayıflık yiyeceklerin bedende kullanılması ile ilgili bir bozukluktan ileri geliyorsa örneğin bağırsak parazitleri varsa öncellikle bunların tedavi edilmesi gerekir. Diyet tedavisinde, güç bireyin harcamasından daha yüksek olmalıdır. Güç artışına bağlı olarak vitamin ve mineral alımı da artırılmalıdır. Diyette bilhassa güç pahası yüksek besinlere yer verilmelidir. Sütlü tatlılar, meyve suları ve yağlı tohumlar diyette yer almalıdır. Olağan kiloya yaklaşıldıktan sonra diyette şekerlerin ve tatlıların gerektiğinde tahılların bir kısmı azaltılarak o yükü sürdürecek biçimde kalori ayarlaması yapılmalıdır.
6. Günde ne kadar su içmeliyiz? Ilık su içmek zayıflatır mı?
Besin tüketimi ile bedende oluşan ziyanlı unsurları atmak, beden ısı istikrarını sağlamak hedefiyle günde ortalama 2-2,5 litre (8-10 su bardağı) su içilmelidir. İçilen suyun midede doluluk hissi uyandırması bağırsak hareketlerini artırması üzere tesirlerinden ötürü zayıflama üzerinde olumlu tesiri vardır. Lakin zayıflama diyetleri uygulanırken su içme isteği azalabilir. Bu durumda bedenin susuz kalmamasına itina gösterilmelidir.
7. Atlet performansını olumlu etkileyen besinler nelerdir?
Yeterli güç, karbonhidrat ve protein tüketimi ve bunların bedende faal bir formda kullanımı performansın artmasında en aktif ve hakikat yoldur. Doğal besinler yalnızca yaşamsal besin öğelerini değil; tıpkı vakitte sağlıklı ömür için gerekli öteki ögeleri da içermelidir.. Az yağlı süt-yoğurt, portakal üzere meyveler, ıspanak, semizotu, karnabahar, lahana üzere sebzeler, bilhassa kabuğu içinde pişirilen patates, kepekli tahıl eserleri, tahıl gevrekleri atletlerin performanslarını attırmaktadır. Sportmenler kâfi oranda karbonhidrat tüketerek güç ihtiyaçlarını karşıladığı sürece karbonhidrat depolarını istenen seviyede tutabilirler. Böylelikle idmanlarını muvaffakiyetle sürdürebilirler. Kan şekerinde ani düşüş, performansı olumsuz tarafta etkileyeceği için kolay şeker ve yüksek oranda glikoz içeren içecekler, idmanlar ve karşılaşma öncesi tüketilmemelidir. Atletler için en kıymetli etmen sıvı istikrarının sağlanmasıdır; zira terleme ile oluşan sıvı kaybı yorgunluğa neden olmakta ve performansı olumsuz tarafta etkilemektedir. Bu nedenle susama duygusu olmadan evvel az ve sık aralıklarla su içilmelidir. Kimi vakit performansı arttırmak maksadıyla bilinçsizce çeşitli eserler kullanılmakta bu eserlerin sıhhate tesiri değerlendirilmemektedir. Bu eserler seçilirken yaş, cinsiyet, spor kolu, atletin amatör yahut profesyonel olması ve öbür sıhhat sorunları üzere bahisler göz önüne alınmalıdır.
8. Emziren annenin süt randımanını arttıran besinler nelerdir?
Emzirme periyodunda süt salgılanması bayanın olağan ihtiyaçtan daha fazla güç, protein, vitamin ve mineralleri almasını gerektirir. Emziren annenin uygun beslenmesinde gaye annenin kendi fizyolojik ihtiyaçlarını karşılaması, bedenindeki besin yedeğini istikrarda tutması ve salgılanan sütün gerektirdiği güç ve besin öğelerinin karşılaması gerekmektedir. Bunun içinde annelerin kâfi ve istikrarlı beslenmeleri ve bol sıvı tüketmeleri çok kıymetlidir. Halk ortasında helva, soğan, sarımsak üzere besinlerin anne sütünü arttırıcı tesirinin bulunduğuna inanılmaktadır. Halbuki anne sütünün verimliliği, annenin sağlıklı beslenmesi bol sıvı alması, dinlenmesi ve ruhsal olarak kendini rahat hissetmesine bağlıdır.
9. Şok (düşük kalorili) diyetlerle kilo vermenin sakıncaları var mıdır?
Şişmanlık depo yağlarının yağsız beden kitlesine oranla artması ve olağan kabul edilen pahaların üzerine çıkmasıdır. Oluşumuna çeşitli faktörler tesir etmekle birlikte harcanandan fazla kalori alınması temel nedenidir. Şişmanlık, hiperlipidemi, diyabet vb. üzere hastalıklara yer hazırladığından tedavi edilmesi gerekmektedir. Fakat, tedavide başarılı olabilmek için, diyet, antrenman, davranış tedavisi üzere üçlü bir metot izlenmelidir. Uygulanacak diyet hastaya en fazla haftada 0,5-1,0 kg verdirecek formda planlanmalıdır. Süratli kilo kaybı beden yağsız kitlesinde de kayıplara neden olur ve bu durum kişinin sıhhatini şişmanlığından daha fazla tehlikeye sokar. Çok düşük güçlü diyetlerin, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sonluluk, yorgunluk, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, safra ve böbrek taşı, kalp ritminde bozukluk, tansiyon düşüklüğü, adet düzensizliği, kuru cilt, saç dökülmesi, saç incelmesi, uyuşukluk, bazal metabolizma suratında azalma üzere sıhhati etkileyen yan tesirleri olduğu unutulmamalıdır.
10. Kilo kaybeden kişi neden tekrar kilo alır?
Eğer kişi kilo kaybı tedavisi sırasında elde ettiği olumlu alışkanlıkları bırakırsa, fizikî aktivitesini arttırarak kilo verdiyse ve tedavi sonrası bu aktiviteleri terk ederse, yahut çok düşük güçlü diyet yaparak kilo verdiyse ve tedavi sonrası aldığı enerjiyi yeniden arttırması durumunda tedavi sonrası kilo müdafaa programına alınmazsa tekrar kilo alır.
