Diyabet; pankreastan salgılanan insülin hormonunun yetersizliği yahut aktifliğinin azalması sonucu kandaki şeker ölçüsünün artması ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Türkiye’de yapılan çalışmalara nazaran Tip 2 diyabetli birey sayısı 2013 yılında %13,7 ve bu oran ne yazıkki giderek artmaktadır.
Kan şekeri denetimi sağlamak diyabet tedavisinde öncelikli amaçtır. Kan şekerinin mümkün olduğunca olağana yakın düzeyler olursa kalp hastalığı, inme, diyabetik ayak, nefropati, nöropati üzere diyabetle ilgisi olan komplikasyonların gelişme riskini azaltırız. Şahsa özel gereksinimlerine nazaran beslenme programı hazırlarken, kişinin gereksinimi olan gücün %50-55’nin kompleks karbonhidratlardan, %15’i proteinlerden, %30’su ise yağlardan sağlanmalıdır.
Diyabet beslenmesinde aşağıdaki tekliflere dikkat etmeliyiz:
- Gün içerisinde 3 ana 3 orta öğün planlanmalıdır. 2,5-3 saat ortayla öğünler planlanmalıdır.
- Günde en az 2,5-3 litre su tüketilmelidir.
- Bal, şeker, pekmez, reçel, marmelat, şurup, kek, kurabiye, pasta, çikolata, şekerli içecekler, hazır meyve suları ve gazoz üzere şeker eklenmiş içecekleri ve alkollü içecekler tüketilmemelidir.
- Lif içeriği yüksek besinler beslenme programına dahil edilmelidir.
- Fiziksel aktivite ihmal edilmemelidir.
- Muz, incir, üzüm, dut, karpuz, kavun şeker içeriği daha yüksek meyveler günde 1 en fazla bir öğünde tüketilmelidir. Tüketmeden 15 dk evvel süt, yoğurt, ayran, kefir, peynir, ceviz, fındık, badem üzere protein bedeli yüksek besinler tüketilmelidir.
- Kan şekerini süratle yükselten kolay karbonhidratlar yerine kompleks karbonhidratlar tüketilmelidir. Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, makarna yerine kepekli makarna, pirinç pilavı yerine bulgur yahut kinoa tercih edilmelidir.
- Nohut, mercimek, fasülye üzere kurubaklagillerin tüketimi arttırılmalıdır.
- Yağda kızartmalar, kavurmalar (et, zerzevat, hamur işi) ve yağlı sos eklenmiş besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Sucuk, pastırma, sosis, salam üzere işlenmiş besinlerle bir arada karaciğer, beyin, böbrek üzere sakatatlardan da uzak durulmalıdır.
- Turşu, salamura, konserve, mesken imali salçalar üzere tuz içeriği yüksek besinler tercih edilmemelidir.
- Krema, margarin, tahin, kuyruk yağı, iç yağ, kaymak üzere besinler tercih edilmemelidir.
- İçeriği bilinmeyen hazır besinlerden uzak durulmaldır.
- Tatlandırıcı kullanılacaksa ölçüsüne dikkat edilmelidir.
Şekersiz, Yağsız, Unsuz Kek tarifi
- 2 adet büyük uzunluk yumurta
- 1.5 su bardağı badem
- 1 su bardağı fındık içi
- 1 çay bardağı süt
- 10 adet kuru kayısı
- 10 adet kuru incir
- 1 paket kabartma tozu
- 1 orta uzunluk rendelenmiş limon kabuğu
- 1 çay kaşığı tarçın
- 1 yemek kaşığı kakao
Yapılışı
- Sap kısımlarını kopardığınız incir ve kuru kayısıları bir modül şişmeleri için kısa bir müddet ılık suda bekletin.
- Badem ve fındık içlerini mutfak robotunda toz hale getirin.
- Yumurtaları süt ve rendelenmiş limon kabuğu ilavesiyle hafif beyaz bir renk alana kadar çırpın.
- Suyunu süzüp üzerlerini kuruladığınız kuru kayısı ve incirleri küçük küpler halinde doğrayın.
- Çırpılmış yumurtalara toz hale gelen badem ve fındık içini, doğranmış kuru meyveleri, kabartma tozu, tarçın ve kakaoyu ekleyip karıştırma sürecini kısa bir müddet sürdürün.
- Muffin kağıtlarını göz göz boşlukları olan teflon kalıba yerleştirin. Hazırladığınız kek harcını eşit olarak paylaştırın.
- Önceden ısıtılmış 180 derece fırında 20-25 dakika pişirdiğiniz unsuz ve şekersiz kekleri kağıtlarından çıkardıktan sonra ılık olarak sevdiklerinizle paylaşın.
