Dünyanın en büyük bilgisayar şirketine akla şirinliği çağrıştırdığı için, Newton’un başına düştüğünde yer çekiminin bulunması sağladığı için yalnızca sıhhat açısından değil her açıdan ehemmiyeti saymakla bitmeyecek bir meyvedir aslında.
Hangi ülkeye gidersek gidelim en rahat bulunabilecek meyvelerin başında olan bu meyvenin sıhhat açısından yararları çok geniş kapsamlıdır. Pekala bütün elma çeşitlerinin içeriği ve yararı tıpkı oranda mı?
400 adet elma çeşidi olmasına karşı Avrupa’ya yaklaşık 12 çeşit elma (örn: Jonagold, Gala, Granny Smith) satılmaktadır. Tabiatıyla yetişen elma ve entegre tarım ile aşılı elmaların cinsine nazaran içerdikleri şeker tipleri ve ölçülerinde, tat ve renklerini veren fenollerinde ve asit ölçülerinde farklılıklar vardır. Bu farklılık hava şartları ve toprak farklılığından da oluşmaktadır.
TİP 1 hastasıyım ve yediğim besinlerin içerisindeki karbonhidrat ölçüsü çok kıymetli . Her elma çeşidinde birebir ölçüde karbonhidrat var mı ?
Diyet tekliflerinde ekseriyetle 100 gr elmanın şeker içeriği 12 gr olarak hesaplanır lakin klâsik organik üretim elmaların bu kıyaslamaya uymadığını görüyoruz. Bu istikrar, diyabet hastaları içinde çok değerlidir.
Entegre tarımla üretilen elmalara baktığımızda Gala, Elstar, Idared,Golden Delicious, Braeburn ve Fuji cinslerinin ortalama şeker oranı 115 – 150 g/kg iken Jonagold cinsinin şeker oranı 183 g/kg dır.
Sükroz içeriği en fazla olan Jonagold iken, furktoz içeriği en fazla Jonagold ve Fuji dir.
Organik olarak büyüyen cinslerde şeker içerikleri ortalama 115 -160 g/kg iken, 3 cinsin(Steirische Schafnase, Steirischer Maschanzker ve Lavantaler Bananenapfel ) şeker içerikleri daha yüksektir-200 g/kg .
Bütün elma çeşitlerinde gözlemlenen içeriklerindeki fruktoz ölçüsünün yüksek, glukoz ölçüsünün düşük olmasıdır buda diyabet hastaları için kan şekerini belirli bir düzeyde tutmak açısından değerli bir ögedir.
Ekşi elma şekersiz mi demek ?
Diğer bir husus ise elmanın ekşi tadı ile şeker ölçüsünün bağdaştırılmasıdır. Klâsik yetişen Steirische Schafnase, tadıldığında içeriğindeki asit ölçüsünün fazla olmasından dolayı ekşi tat vermektedir lakin içeriğindeki şeker oranına bakıldığında neredeyse Golden Delicious ve ya Braeburn cinslerinin şeker ölçüsünün iki katı kadar şeker içermektedirler.
Elmadaki meyve asidinin bir faydası var mı ?
Meyve asidini tertipli tüketmek metabolik hastalıkları önlemek açısından kıymetlidir. Malik asit ürik asidin çözünmesini böylece gut ya da romatizma hastalığına yakalanmamızı önler ayrıyeten meyve asidi doğal diş macunudur. *meyve asidine hassas olan insanların düşük asit içerikli elmaları tercih etmeleri gerekmektedir.
Peki neden bizatihi üreyen elma tipleri varken melez elma çeşitleri üretildi?
Melez elma üretim sebeplerinden biri, kesildiğinde kahverengi görüntüsünün çabucak oluşmamasını sağlamak ve saklama mühletini uzatmaktır. Bu durum, melez olarak yetişen elma tiplerinde elmanın kesildiğinde etli kısmının kahverengiye dönüşmesini sağlayan fenolik bileşiklerin azalmasına sebep olmaktadır.
Elmanın içinde de bulunan fenolik bileşiğin yararı tam olarak nedir?
Yukarıda da bahsedildiği üzere fenolik bileşikler elmaya tadını ve rengini veren bileşiklerdir.
Organik olarak yetişen elma türlerinde fenol içeriklerinin çok daha fazla olduğu ve elmadaki fenolik bileşiklerin kabuklarında ve etli kısımlarında olduğu gözlemlenmiştir. Fenolik bileşiklerin antioksidan tesirinin dışında tromboz riskini azaltması, HDL kolesterolü arttırması, LDL kolesterolü azaltması üzere tesirleri olduğu bilinmektedir.
Klorojenik asit elmada olan ana fenolik asittir ve hür radikalleri uzaklaştırma özelliği vardır.100 gr elmanın antioksidan düzeyi 1.500 mg Vitamin C ile eşittir.(100 gr portakalda 50 mg C vitamini vardır)
Yapılan bir araştırmaya nazaran yaban mersininden sonra Amerika da en sık tüketilen meyveler(üzüm,çilek,şeftali,limon..) ortasında antioksidan düzeyi en çok 2. olan meyve, elma olarak belirlenmiştir.
Elma suyunda da elmadaki özelliklerin hepsi var mı?
Klasik meyve suyu sıkımıyla karşılaştırdığımızda oksijensiz ortamdaki meyve suyu paketlemelerinde polifenollerin birçok kalmaktadır.
Elmayı kabuksuz yersem faydasında bir azalma olur mu ?
Antioksidan kapasitesini kıymetlendirecek olursak sıralamayı şöyle yapabiliriz; kabuk>çekirdek kısmı >etli kısmı formundadır. Hatta kabuk kısmının etli kısmından 2-6 kat daha fazla fenol içerdiğini söyleyebiliriz.