Hamilesiniz diyen hekiminizle görüşmenizden sonra ben artık bu devirde bem bebeğim hem kendim için nasıl beslenmeliyim diye düşündüyseniz sizi bilgi dolu yazımla başbaşa bırakıyorum.
Gebelikte,
• Annenin güç ve besin ögesi ihtiyacının karşılanması ve besin ögesi depolarının istikrarda tutulması,
• Anne karnındaki bebeğin, sağlıklı büyüme (vücut tartısının ve uzunluk uzunluğunun artması) ve gelişmesinin (zekâ gelişimi, organların gelişimi vb.) sağlanması ayrıyeten bebeğin, yetişkinlik periyodunda oluşabilecek kronik hastalıklarının (kalp-damar hastalıkları, şeker hastalığı, hipertansiyon vb.) görülme riskinin önlenmesi,
• Emzirmeye hazırlık için salgılanan sütün besin ögesi deposunun oluşması için kâfi ve istikrarlı beslenme değerlidir.
Gebelik Müddetince Annenin Yetersiz ve İstikrarsız Beslenmesi ile Bebekte Kimi Sıkıntılar Oluşabilir:
• Anemi
• Ödem
• Vaktinden evvel, erken doğum (prematüre)
• Düşük doğum yüklü bebek (doğum yükü 2500 g’ın altında olan¬lar)
• Bedensel ve zihinsel gelişimi yetersiz bebek doğumları
• Meyyit doğumlar
GEBELİKTE BESİN ÖĞELERİ GEREKSİNİMLERİ
• Gebelikte beslenme programına ek olarak 20 mg demir tüketilmelidir. Bunun için demirden güçlü besinlerin (kırmızı et, kümes hayvanları, kuru baklagiller, kuru meyveler, pekmez, tam tahıl ve zenginleştirilmiş tahıl eserleri üzere besinler) tüketilmesi gerekmektedir. Demir içeren besinler ile birlikte C vitamini içeren besinlerin birlikte tüketilmesi demirin emilimini arttırmaktadır. Örneğin, kırmızı etin yanında salata tüketilmesi etteki demirin emilimini arttıracaktır.
• Bebeğin iskelet sisteminin gelişmesine, annenin de kemik ve diş yapısının korunmasına yardımcı olması için kalsiyum tüketimi değerlidir. Hamile bir bayanın günde 1000-1300 mg kalsiyum tüketmesi gerekmektedir. Süt, yoğurt, ayran, peynir, pekmez, fındık, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum kaynaklarıdır.
• Folik asitin yetersiz alımıyla düşük doğum yüklü bebekler, nöral tüp defektleri ve annede megaloblastik anemi oluşabilir. Folik asit kaynakları koyu yeşil yapraklı sebzeler, karnabahar, et, süt, yoğurt ve türevleri, yumurta ve tahıllar olarak sıralanabilir. Planlı gebeliklerde gebelik oluşmadan en az 3 ay evvel ve gebeliğin birinci 3 ayı mühletince 400 µg/gün folik asit verilmelidir.
• B12 yetersizliği sonucu megaloblastik anemi, soğumsal anomaliler ve hudut sistemi meseleleri ortaya çıkmaktadır. Organ etleri (karaciğer, dalak vb.), kırmızı et, süt, peynir, yumurta, balık üzere hayvansal kaynaklı besinlerde bulunmaktadır.
GEBELİKTE TARTI KAZANIMI
Gebelik sürecinde ne kadar tartı kazandığınız bebeğiniz için kıymetlidir. Yük kazanımının yetersizliği sonucu düşük doğum yüklü bebekler dünyaya gelebilmektedir.
Ağırlık kazanımında annenin gebelik öncesi beden yükü kıymetlidir.
GEBELİKTE EN ÇOK ŞİKAYET EDİLEN DURUMLAR
Kabızlık
Kabızlık ekseriyetle gebeliğin birinci aylarında görülmektedir. Bunu önlemek için yüksek lifli besinler tercih edilmeli ve sıvı tüketimi arttırılmalıdır.
Bulantı
Hamileliğin birinci aylarında hormonal değişiklikler sonucu bulantı görülmektedir. Bulantıları azaltmak için uygulayabileceğiniz usuller şunlardır:
1. Yağlı, kokulu, baharatlı yiyecekleri tüketmeyin. (yağlı etler, soslar, kaymak, krema, yağda kızartılmış besinler vb.)
2. Yemekleri çok sıcak tüketmeyin. Soğuk besinler bulantıyı azaltır.
3. Yemeklerle birlikte su ve sulu besinleri tüketmemeye ihtimam gösterin. Suyu yemeklerden 30 dakika evvel yahut 30 dakika sonra tüketin.
4. Sabah yataktan kalkmadan evvel kraker, bir dilim ekmek, peynir tüketin.
5. Reflü sorununuz yoksa yemeklerden sonra sırt üstü uzanın.
6. Midenizin boş kalmasını önlemek için gün içerisinde az az, sık sık beslenin.
Mide Ekşimesi(Yanması)
Gebeliğin son üç ayında bebek sindirim organları üzerine baskıda bulunmakta ve bu sebeple mide yanması görülmektedir.
1. Çok yağlı, soslu besinlerden sakının.
2. Yemeklerinizi az az, sık sık tüketin.
3. Uyurken başınızı yüksekte tutun ve rahat kıyafetler tercih edin.
4. Çay, kahve, kakao üzere kafeinli içecekleri tüketmeyin.
BESLENMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR:
• Öğün atlanmamalı, sık sık beslenilmeli porsiyonlar az olmalıdır.
• Birçok vitamin ve mineral alınması için öğünlerde çeşitliliğe kıymet verilmelidir.
• Gebelik devrinde gebelik öncesi periyoda nazaran daha fazla sıvı alınmalıdır. Günde en az 8-10 bardak su tüketilmelidir. Bilhassa kabızlık durumunda sıvı tüketimi arttırılmalı, meyveler kabuğu ile tüketilmeli, her öğünde zerzevat ve salataya yer verilmelidir.
• Yemeklerde margarin, iç yağı, kuyruk yağı üzere katı yağlar yerine sıvı yağlar tercih edilmelidir. Et ile pişirilen yemeklere ayrıyeten yağ ek edilmemelidir.
• Gebelikte ortaya çıkan kalsiyum kayıplarını yerine koymak için süt, yoğurt, ayran ve peynir uygun ölçülerde tertipli olarak tüketilmelidir. Lakin süt ve süt eserlerinin pastörize olmasına dikkat edilmelidir.
• Bebeğin gelişme ve zeka geriliği ve doğumsal anomalilerden korunması için kesinlikle iyotlu tuz kullanılmalıdır.
• Vitaminlerden güçlü olan zerzevat ve meyveler her gün sistemli olarak tüketilmelidir.
• Hazır meyve suları, gazoz ve kolalı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suları, ayran, limonata tercih edilmelidir.
• Tarım eserlerinin ilaçlanmış olabilecekleri dikkate alınarak, zerzevat ve meyveler tüketilmeden evvel güzelce yıkanmalıdır.
• Alkol, sigara kullanılmamalı, sigara içilen ortamda bulunmamaya dikkat edilmelidir.
• Gebelik boyunca toplam 7-14 kg alacak halde tartı artışı denetim edilmelidir.
