Son yıllarda hayatımıza giren mindfulness ve mindful eating hakkında konuşalım. Şuurlu farkındalık manasına gelen mindfulness, hislerinizi ve fizikî hislerinizi tanımanıza ve bunlarla başa çıkmanıza yardımcı olan bir meditasyon formudur ve Zen Budizmine dayanır. Mindful eating (dikkatli yeme) ise bireylerin yemeğe duydukları duygusal farkındalığa ve yemeğe dair tecrübelerine odaklanan bir yaklaşımdır. Kalori, karbonhidrat, yağ yahut protein ile ilgisi yoktur. Dikkatli yemeğin emeli kilo vermek olmamasına karşın bu yeme şeklini benimseyenlerin kilo vermesi mümkündür.
Günümüzde birden fazla insan yemeğini televizyon, bilgisayar ya da akıllı telefonlarla oyalanırken yiyor. Farkında olmadan yemek yediğimizde beynimizin yemeği algılaması 20 dakika sürebilir. Bu da doyduğumuzu geç fark etmemize neden olur.
Mindfulness uygulaması, binlerce insanın daha şuurlu yaşamalarına ve kronik ağrı, hastalık, depresyon, uyku sorunları ve korkuyu yönetmek için gerekli maharetleri geliştirmelerine yardımcı olmuştur. Pekala kilo vermede tesirli olabilir mi?
Kilo vermede en kıymetli nokta davranış değişikliğidir. Kısa periyodik, ömür şekli haline getirilmemiş diyetlerin uygulanma müddeti çok kısadır. Birden fazla insan ülkü kilosuna gelmeden diyeti bırakır ya da ülkü kilosuna ulaştıktan sonra eski beslenme alışkanlıklarına geri döner ve kilo alır.
Mindful eating kavramını daha güzel anlamak için mindfulness hareketinin geliştiricisi ve başkanı olan Jon Kabat-Zinn’in kuru üzüm yeme örneğini inceleyebiliriz.
-
İlk olarak kuru üzümleri önünüze koyun.
-
Kuru üzümle ilgili deneyimlerinizi unutun, şu an birinci kez yiyormuşçasına beklentiler ve yargılardan uzak durun. Birkaç derin nefes alın ve rahatlayın.
-
Kuru üzümleri elinize alın ve birinci defa görüyor üzere parlak, mat kısımlarını inceleyin.
-
Ağırlığını hissedin.
-
Koklayın, kokusuna verdiğiniz reaksiyon üzerinde düşünün.
-
Parmaklarınız ortasında gezdirin, dokusunu, yapışkanlığını fark edin.
-
Bu kuru üzüm tanesi hakkında neler hissettiğinizi düşünün.
-
Kuru üzüm adedini dudaklarınızın ortasına koyun, birkaç dakika bekleyin.
-
Ağzınıza girmesine müsaade verin ancak şimdi çiğnemeyin, yalnızca yuvarlayın. Bir tadı var mı? Ne yapmak istiyorsun?
-
Şimdi bir sefer ısırın. Ne hissediyorsunuz?
-
Yavaşça çiğnemeye başlayın, her bir ısırmada neler oluyor fark edin.
-
Yutmadan evvel düzgünce parçalanana kadar üzümleri çiğneyin.
-
Yuttuktan sonra, deneyimlediklerinizin sonucunu fark etmek için birkaç dakika gözlerinizi kapatın.
Dikkatli yemeye dair birkaç ipucu
-
Yavaş çiğneyin, lokmalar ortasında mola verip birkaç nefes alın.
-
Televizyon, bilgisayar üzere dikkat dağıtıcılardan uzak durun.
-
Yemeğe başlama ve bitirme müddetine karar vermek için bedeninizin gönderdiği açlık tokluk sinyallerine odaklanın.
-
Yediğiniz besine karşı yargısız olun.
-
Bütün duyularınıza hitap eden besleyici yiyecekleri seçin.
-
Yemek yerken neler hissettiğinizi düşünün. Can meşakkatinden ya da üzgün olduğunuz için mi yiyorsunuz?
-
Meditasyonu hayatınızın bir modülü haline getirin.