SALGIN HASTALIK: DİYABET

Çoğumuza bir dilek tut dendiğinde elbet dileklerimizin ortasında sağlıklı, keyifli bir hayat yer alır. Lakin sağlıklı hayatı bu kadar istememize karşın süratli akan hayatın içinde bir yandan da istediğimiz sağlıklı hayatı iteriz. Yediden yetmişe birçok kişi süratle değişen hayat şartlarına ayak uydurma telaşı ile günlerin nasıl geçtiğinin farkına varmıyor. Hatta o denli ki gün içerisinde çoğumuz midemizi bile dinleyemiyor, öğünlerimizi atlamak zorunda kalıyoruz. Bunun sonucunda ise gün sonunda yorgunluk, bitkinlik ile karşı karşıya kalıp akşam yemeğinde ne bulursak yeme eğiliminde oluyoruz. Bu kısır döngü bizi her geçen gün içine alıyor ve başta diyabet olmak üzere birçok sıhhat sıkıntısına neden oluyor.

Diyabet, pankreasın kâfi ölçüde insülin hormonu üretmemesi yahut ürettiği insülin hormonunun tesirli bir biçimde kullanılamaması durumunda gelişen kronik ve gün geçtikçe artan bir hastalıktır. Yapılan son araştırmalar % 8,3’ü yetişkin olmak üzere dünyada toplam 382 milyon diyabetli birey olduğunu, 25 yıldan kısa bir vakit içerisinde ise diyabetli birey sayısının 592 milyona çıkacağını gösteriyor.

Gün geçtikçe salgın hastalık haline gelen diyabetten korunmak için:

KİLO VERİN

İdeal kilonuzda olmanız diyabet riskinizi %70 azaltmakta ve size daha kaliteli bir hayat sağlamaktadır. İnsulin, pankreasın beta hücrelerinden sentezlenen, kan şekerini düzenlemede misyon alan bir hormondur. Kilo aldıkça insülinin tesiri azalır ve insüline karşı direnç gelişebilir. Yani bedeninizdeki yağ oranı ne kadar fazlaysa insülin hormonunuz o kadar olumsuz etkilenir. Bunun sonucunda pankreas yorulur ve vakitle insülinin üretiminde sıkıntılar gözlenir. Bu problemlerin ortadan kalkması için obez bireylerde öncelik fazla kiloyu vermek olmalıdır.

LİFLİ BESİNLER TÜKETİN

Lif yani posa karbonhidrat emilimini yavaşlatarak kan şekerinin süratle yükselmesini önler, kan şekerini dengeleyici olarak vazife yaparak diyabete yakalanma riskini azaltır. Günlük alınan posa ölçüsü 20- 30 gram olacak formda ayarlanmalıdır.

Lif tüketiminizi arttırmak için:

  • Ana öğünlerde zerzevat yahut salata tüketilmeli,

  • Ara öğünlerde meyve yahut kuruyemiş tüketilmeli,

  • Meyve suyu değil meyve tüketilmeli bilhassa kabuğu ile tüketilebilen meyveler kabuklu tüketilmeli,

  • Ekmek tercihiniz beyaz ekmek yerine tam buğday/ çavdar/ kepekli/ tam tahıllı ekmek olmalı,

  • Pirinç pilavı, makarna yerine bulgur pilavı, tam tahıllı makarna, kepekli makarna tercih edilmeli,

  • Haftada en az iki kez kuru baklagillere yer verilmelidir.

ALKOLE DİKKAT

Alkol pankreası yoran ve münasebetiyle insülin direncini olumsuz etkileyerek diyabet riskini arttıran bir içecektir. Bir şey yenmeden tüketilen alkol önemli hipoglisemiye, alkol ve alkol ile birlikte yenilen yiyeceklerin ölçüsünün artması ise hiperglisemiye neden olabilir. Bu nedenle çok sık tüketilmemeli ve tüketildikten sonra nasıl telafi edileceği, bedene en az nasıl hasar bırakabileceği bilinerek tüketilmelidir.

Alkol değişim tablosu:

1 duble rakı = 5 dilim ekmek

1 kadeh şarap = 1, 5 dilim ekmek

1 şişe bira = 3 dilim ekmek

DÜZENLİ VE SIK SIK BESLENİN

Diyabette ve diyabetin önlenmesinde hangi besini tükettiğiniz, ne kadar tükettiğiniz kadar ne vakit tükettiğinizde kıymetlidir. 3-4 saatten fazla yemek yenmemesi hipoglisemiye neden olurken apansız yemek yeme davranışı hiperglisemiye neden olabilir. Hipoglisemide hiperglisemide istemediğimiz iki durumdur. Bu nedenle gün içerisinde sistemli, sık sık, denetimli yapılan öğünler kan şekerinizi düzenleyici, diyabeti önleyici ve metabolizmanızı çalıştırarak formunuzu müdafaaya yardımcıdır.

KARBONHİDRATLARDAN KORKMAYIN

Günlük diyetle kesinlikle alınması gereken en değerli besin ögesi olan karbonhidratlardan korkulmamalı yalnızca hangi karbonhidrat çeşidinin tüketilmesi gerektiği bilinmelidir. İçerisinde beyaz un ve sofra şekeri bulunan her türlü besin, pirinç kan şekerini istikrarını bozan kolay karbonhidratlardandır. Bu nedenle bu düşman besinlerden uzak durulmalıdır. Kan şekerinde sistemsiz dalgalanmalara neden olmayan kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. Tam tahıllı eserler, bulgur, kepekli makarna, kepekli pirinç kompleks karbonhidratlardandır.

Başa dön tuşu