Ramazan ayının gelmesiyle birlikte şeker hastalığı başta olmak üzere kronik hastalığı olan şahıslar birden fazla vakit oruç tutup tutmama konusunda kararsız kalmaktadır. Şeker hastalığının tesirleri bireyden bireye değişebildiği için hastalar tabiplerine istişareden tutup tutmama kararını vermemelidir. Tabipleri tarafından oruç tutmalarında sakınca görülmeyen şeker hastaları ise sıhhat sıkıntıları ile karşılaşmamak için kimi püf noktalarına dikkat etmelidir.
İşte şeker hastalarına ramazanı rahat geçirtecek püf noktaları;
Öğün sonrası tokluk şekerine dikkat
Şeker hastalarının genel beslenme prensibi 3 ana 3 orta öğün formunda olmalıdır. Oruç tutan diyabet hastası uzun vadeli açlığın akabinde iftar ve sahurda yediği besinlerle bedenine fazla ölçüde şeker alır. Bu durum kandaki şeker seviyesinin olağanın üzerine çıkmasına neden olur. Tokluk kan şekerinin olağandan daha yüksek olması kalp hastalıkları riskini de arttırabilir. Sağlıklı bireylerde yemekten sonra pankreasta üretilen insülin hormonu olağan bir formda salgılanırken, diyabet hastalarında insülin kâfi seviyede salgılanmaz. Bu nedenle şeker hastası olan şahıslar bedenlerine ansızın çok fazla şeker sokmamalı ve pankreaslarını güç durumda bırakmamalıdırlar. Bireyler apansız fazla ölçüde yemek yemenin bedene verdiği yükü azaltmak için öğünlerini bölmelidir.
Şeker hastalarının ramazan ayındaki beslenme programı, olabildiğince olağan beslenme tertibine yakın olmalıdır. İftar yemekleri hafif lakin kan şekeri istikrarını sağlayacak formda düzenlenmelidir. İftara peynir, domates, zeytin üzere kahvaltılıklar yahut çorba üzere hafif yemeklerle başlanılması, yaklaşık 15 dakika sonra öbür yemeklerle devam edilmesi daha uygun olacaktır. İftarda ağır, yağlı, kızartmalı, hayvansal besinler yerine hafif çorba, zerzevat yemekleri tercih edilmelidir. İftardan sonra yatmadan yaklaşık 2 saat evvel meyve içeren bir orta öğün daha yapılmalıdır.
Gizli tehdit hipoglisemi
Oruç tutarken uzun müddet aç kalınması bireylerde kimi sıhhat meselelerine neden olabilmektedir. Ramazan ayı boyunca hastaların şeker istikrarındaki dalgalanmalar kısa ve uzun vadede sıhhat problemlerine sebep olmaktadır. Uzun mühlet açlığın getirdiği en değerli tehlike hipoglisemi denilen kan şekerinin çok düşmesidir. Hipoglisemi, kan şekerinin 60 mg/dl’nin altına inmesidir. Hastaların bu mevzuda tabip ve diyetisyenlerin tekliflerini dinlemeleri ve dikkat etmeleri kıymetlidir.
Sahur ihmal edilmemeli
Şeker hastalarının sahura kalkmadan oruç tutması hakikat değildir. Sahura kalkılması kadar sahurda tüketilen besinler de epey kıymetlidir. Sahurda gün boyunca kan şekeri istikrarını sağlayacak besinlere yer verilmelidir. Bu besinler protein içeriği yüksek süt, yoğurt, peynir, yumurta olabilir. Sahurda tüketilecek tuzlu besinler gün uzunluğu su muhtaçlığını arttırabilir. Bu nedenle tuzlu zeytin, salamura eserler, tuzlu peynirlerden uzak durulmalıdır. Birebir vakitte sahurda tüketilecek tahıl eserleri tam tahıllı olmalıdır. Tam tahıllı eserlerin glisemik indeks kıymeti düşüktür. Bu nedenle gün boyunca kan şekerinde oluşabilecek dalgalanmaları engelleyerek iştah denetimini sağlarlar.
Su tüketimine dikkat edilmeli
Uzun müddet susuz kalmak, böbrek işlevlerinin olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Şeker hastalığından olumsuz etkilenebilecek organ olan böbrekleri korumak içinse iftar ile sahur ortasında kesinlikle kâfi ölçüde su içilmeli; bireyden bireye değişen bu ölçünün ortalama olarak en az 2-2,5 litre olduğu unutulmamalıdır. Su süratli bir biçimde bir yudumda içilmemelidir. Süratli su tüketimi mide-bağırsak sisteminde ani genişlemeye, kan basıncında ani düşüklüğe buna bağlı baş dönmesi ve bayılmaya neden olabilir. Su, oturarak ve yudumlanarak yavaş bir halde içilmelidir.
Su yemek sırasında da çok fazla tüketilmemelidir. Zira midede bulunan fazla su, mide asidini seyrelterek sindirimi zorlaştırabilir. Bilhassa et yemeği tüketilen iftar yemeklerinde buna daha çok dikkat edilmelidir.
