Doğduğumuzdan beri bizler için en kıymetli besin nedir diye sorulsaydı şayet bana elbet anne sütü karşılığını verirdim. Zira anne sütü mikrop içermediği üzere bir bebeğin bağışıklığını güçlendirici tesirde yapmaktadır, beyin gelişimi daha âlâ olmaktadır, alerjik hastalıkları azaltıcı tesir yapmaktadır, ishal meselelerini en aza indirgemektedir, hayatı boyunca ateroskleroz, kanser üzere rahatsızlıklara yakalanma riskini azaltmaktadır. Pekala, anne sütünün anneye yararı var mıdır? Emziren bir annenin göğüs kanseri, yumurtalık kanseri, osteoporoz ve kansızlık üzere problemlerle müsabaka riski emzirmeyen bir anneye nazaran daha düşüktür. Görüldüğü üzere anne sütü hem anne hem yavrusu için ‘mucize’ bir besindir.
Yeni doğan bir bebeğin birinci 6 ay boyunca yalnızca anne sütü ile beslenmesi gerekmektedir. 6aydan sonra ek besinlere başlanılsa bile 2 yıl boyunca bebek emzirilmelidir. Anne sütü bebek için mucize bir besindir. Prematüre bebeklerde ve bebeğin doğduğu birinci günlerde farklı bir anne sütü vardır daha sonra bu sütün içeriği değişmektedir. Birinci bir hafta “kolostrum” denilen sarı renkli bebeği besleyici ve enfeksiyondan gözetici özellikleri daha çok olan süt gelir. Birinci haftadan sonra sütün içeriği değişir ve protein içeriği azalır, laktoz, yağ ve toplam kalori içeriği artar buna ise geçiş sütü denir. İki haftadan sonra anne sütü de emzirmenin başlangıcında karbonhidrattan, sonunda yağdan güçlü hale gelir. Yani anne sütü hem bebeğe hem de periyoda özeldir.
Anne sütünün özelliklerini daha detaylı bir halde söyleyecek olursak;
-
Anne sütü immün sistemi güçlendiricidir ve enfeksiyondan esirgeyici nitelikleri güçlü bir protein içeriğine sahiptir.
-
Anne üstündeki demir, çinko üzere minerallerin emilimi, inek sütüne nazaran daha fazladır.
-
Anne sütünde protein ve minerallerin inek sütüne nazaran daha az olması bebeğin sindirim sistemi için daha yararlıdır ve bebeğin böbrek yükünü azaltıcı tesir yapmaktadır.
-
Anne sütünde sindirimi kolay doymamış yağ asitlerinin oranı yüksektir. Beyin ve hudut sistemi için elzem yağ asitleri inek sütüne nazaran 8 kat daha fazladır. Bebek bu yağ asitlerini birinci 4 ay boyunca sentezleyememektedir.
Anne sütü üretimi hakkında bilinmesi gerekenler:
-
Süt üretimini etkileyen en değerli faktörler bebeğin sık emmesi ve göğüslerin boşaltılmasıdır.
-
Yorgunluk ve gerilim en değerlisi emzirmeyi istememek anne sütü ölçüsünü azaltabilir.
-
Memenin büyük yahut küçük oluşu süt imalini etkilemez.
-
Meme başlarının düz yahut içe çökük olması emzirme tekniğine bağlı olarak süt üretimini hem etkileyebilir hem de etkilemeyebilir.
-
Süt üretimini arttırmak istiyorsak annenin kâfi sıvı alması ve istikrarlı beslenmesi değerlidir. Bu noktada ehemmiyetle dikkat çekmemiz gereken yer çok kalorili, şekerli yiyecek ve içeceklerin süt imalini arttırmayacağıdır.
-
Sebze ve meyvelerin tüketimine dikkat edilmelidir.
-
Hamilelikte dikkat edildiği üzere, anne kâfi süt ve süt eserleri ile protein ve demir içeren besinleri istikrarlı bir halde tüketmelidir. Kalsiyum ve demir takviyesine dikkat edilmelidir.
-
Sigaranın içeriğinde bulunan nikotinin anne sütünü azalttığı görülmüştür.
Emziren bir anne nelere dikkat etmelidir?
-
Herhangi bir gıdayı yedikten sonra bebeğinizi emzirdiğinizde hassasiyet gösteriyorsa o gıdayı tüketmemelisiniz.
-
Aile bireylerinizden bir besine alerjisi olan varsa o gıdayı tüketirken sizde dikkatli olmalısınız bebeğinizin de o besine karşı hassasiyeti olabilir.
-
Lahana, karnabahar, kuru baklagiller, soğan üzere besinlerin yeni doğan bebekler de gaz rahatsızlıkları yaptığı bilinmektedir. Bu nedenle bu besinlere dikkat etmenizde yarar vardır.
-
Sigara ve alkol asla tüketilememelidir.
