Gelişmiş ülkelerde çocukluk çağı obezitesi her geçen gün artmaktadır. Çocukluk çağı obezitesinin görülme sıklığının kızlarda erkeklerden daha yüksek olduğu ve her obez çocuğun %70 olasılıkla obez yetişkin adayı olduğu saptanmıştır. Obezite yahut hafif şişmanlık, kolay bir biçimde “vücut yağ oranının olması gerekenden fazla oluşu” biçiminde tanımlanabilir.
Bir çocuğun obeziteye yatkınlığını belirleyen etmenlerin başında genetik gelir. Bununla birlikte, çevresel etmenler, ailenin hayat biçimi ve beslenme alışkanlıkları, kültürel etraf de çocuklarda obezitenin görülme sıklığının artışında değerli rol oynamaktadır.
Gebelik devrinde annenin beslenmesi çocuk obezitesi ile bağlantılıdır. Gebelik öncesinde kilolu olan bayan gebeliği müddetince de çok beslendiğinde, ana rahmindeki bebeğe besin ögesi akışı da gereksinmenin üzerinde olur. Sonuç, beden tartısı fazla yeni doğandır. Buna karşılık, gebelik öncesinde yetersiz ve istikrarsız beslenmiş anne adayı gebeliği müddetince de yetersiz beslendiğinde büyük oranda düşük doğum yüklü bebek dünyaya getirir. Bu formda doğan çocuk hayatta kalma bahtını arttırabilmek için beden yağını en ekonomik formda kullanmaya programlanır. Buna bağlı olarak da yetişkinlik periyodunda obezite riski artar.
Obezitenin temelleri bebeklik periyodunda atılır.Bebeklik periyodunda ek besinlere başlama ile birlikte ailenin çocuğun besin tercihlerini sağlıklı bir formda, hakikat sırayla oluşturması da büyük kıymet taşımaktadır. Annenin ta ki gebelik ve emzirme devrindeki besin tercihleri çocuğun damak tadı oluşumunun birinci temellerini atmaktadır.
Kahvaltı yapmayan çocuklarda fazla kilolu olma riski 1,5 kat artmaktadır.Günlük koşuşturma içinde çocuğun kahvaltı etmeden meskenden çıkması yahut annenin kahvaltı hazırlamaya vakit ayıramaması çocuğun bu öğünü atlamasına ve yüksek güçlü, doymuş yağdan güçlü eserleri kahvaltı yerine tüketmesine neden olmaktadır.
Yeme davranışının aileseldir. Ailenin beslenme alışkanlıkları çocuğun besin tercihlerini etkileyen değerli bir etmendir. Bir çocukta obezite görülme sıklığı ebeveynlerinden biri obez olan çocuklarda %40, her iki ebeveyni de obez olan çocuklarda ise %80 oranında arttığı saptanmıştır.
Çocuğun ruhsal durumu da beslenmesini etkileyen etmenlerden birisidir. Stres altında kimi çocuklarda iştahsızlık gözlenirken kimilerinde da çok yemek yeme gözlenebilmektedir. Ailenin obez çocuğu eleştirmesi, kınaması çocuğu yeme davranışı bozukluklarının kucağına itebilir.
Çocuklarda düşük kalorili diyetler uygulanamaz. Obez bir çocuğa, bir beslenme uzmanı denetiminde, gereksinmesi ve özellikleri doğrultusunda bir beslenme programı uygulanmalıdır. Gereksinmesi kadar güç ve besin ögeleri alan çocuk muhakkak bir tempo içinde olması gereken tartısına ulaşacaktır.
Sekiz saatten az uyuyan çocuklarda obezite riskinin 3 kat arttığı görülmüştür. Uyku mühletinin azlığının da çocuklarda obezite riskini arttırdığı belirlenmiştir.
Obeziteden korunmada ve uğraşta fizikî aktivitenin yeri yadsınamaz. Tüm dünyada fizikî aktivitedeki manalı azalmanın obeziteye yer hazırlayan kıymetli etmenlerden biri olduğu bildirilmiştir.
Okullara da bu manada vazife düşmektedir. Çocuklara fizikî aktivite yapabilecekleri vakit ve yer sunulmalı, kantinlerde satılan yiyecekler nezaret altına alınmalı, öğlen yemeklerinde gereksinmelerine uygun ölçü ve çeşitte yiyecek sunulmalıdır.
Sonuç olarak; obezite oluşumuna yer hazırlayan birçok etmen denetim altına alınabilir. Gebelik periyodunda annenin sigara içmemesi, gebelik öncesi folik asit takviyesi alması, bebeğin doğumdan sonraki birinci altı ayda yalnızca anne sütü ile beslenmesi, altıncı aydan sonra beslenme uzmanı danışmanlığında hakikat sırayla, uygun kalite ve ölçüde tamamlayıcı besinlere başlanması, bebeğin iki yaşına kadar emzirilmeye devam edilmesi, çocuğun beslenme konusunda farkındalığının arttırılarak mesken dışı ortamlarda besin tercihlerinin hakikat ve sağlıklı olması konusunda güdülenmesi, ailenin beslenme şuurunun ve farkındalığının arttırılması, çocuğa fizikî aktivite yapacak imkan ve ortam sunulması, televizyon ve bilgisayar başında geçirilen mühletin sonlandırılması, uyku müddetinin düzenlenmesi ve en başta da çocukla birlikte ailenin de beden yükünü denetim altında tutma, sağlıklı, kâfi ve istikrarlı beslenme konusunda efor ve istek içinde olarak çocuğa rol model olması sağlandığında çocukluk çağı obezitesinden korunmanın anahtarı elimizde olacaktır.
