-Ülser midenin yahut ince bağırsağın birinci kısmında sindirim sırasında salgılanan sıvılar ve mide asidi yüzünden oluşan doku hasarıdır. Gerekli tedavi uygulanmadığında bu hasar önemli yaralara dönüşebilmektedir. Ansızın oluşan akut yani gerilim ülseri daha süratli düzgünleşir. Kronik ülserin ise belirtileri yavaş başlar ve kronik bir seyir gösterir, düzgünleşme süreci daha vakit alıcıdır. Ülsere sebebiyet veren en büyük etken helicobacter pylori isimli bir bakteridir. Bunun dışında genetik etkenler, safranın mideye geçişi, bilinçsiz ilaç kullanımları, aspirin, kafein tüketimi, alkol ve sigara kullanımı, fizikî stres(travma, yanık, büyük ameliyatlar geçirmiş olma), kortizon içeren ilaçlar da mide asit salgısını arttırıp mideyi koruyan bariyerlere ziyan verip bu bariyeri güçsüzleştirerek doku hasarı oluşturup ülsere sebep olabilir.
-Kan kümesi 0 olan bireyler ve erkeklerde ülsere daha sık rastlanmaktadır. Nedeni net bilinmiyor.
-Zamanında tedavi edilmezse mide kanaması, mide delinmesi, ya da sindirim kanalında oluşabilecek tıkanmalar üzere daha önemli sorunlara sebep olabilir.
ÜLSER BELİRTİLERİ
Ülserin en net belirtisi ağrıdır. Karnın üst kısmında bariz ve kemirme formunda şiddetli ağrılar genel olarak öğün ortalarında oluşup, geceleri hastayı uykudan uyandıracak derecede şiddetlenir.
Ağrılar açken olduğunda çoklukla duodenal (on iki parmak bağırsağında görülen) ülserden, ağrılar gece şiddetleniyorsa gastrik (midede görülen) ülserden şüphelenilir.
Mide asidini bastıracak ilaçlar kullanıldığında ağrı hafiflese bile birkaç saat içerisinde şiddetli ağrılar tekrar hissedilir.
Mevsim geçişlerinde ağrı sıklığı artar.
Ağrılar yemek sonrası ya da uzun vadeli açlıkta şiddetlenir.
Genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında tekrarlar.
ÜLSER TEDAVİSİ NASIL OLUYOR?
Ülser tanısı endoskopi usulüyle katileştirildikten sonra tedavisinde ilaç vazgeçilmez bir ehemmiyete sahip. Lakin ilaç kullanımının yanında beslenmenin düzenlenmesi kuraldır. Aksi halde güzelleşme gözlemlenmesi çok güç olur ve hastalık her an tekrarlayarak daha ağır hale gelebilir.
ÜLSERDE BESLENMEDE NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
-
A,B,C ve E vitaminlerinin diyette yer alması koşul.
A ve B vitamini eksiklikleri ülsere sebebiyet verir. C vitamini, bedende bağ dokusu sentezinde ve dokunun yapısında bulunduğunda canlılığı sağlayan kolajen imalini artırmada vazife yapar. Midedeki hasarlı kısmın güzelleştirilmesinde C vitamini faal rol oynayacağından nizamlı alımı sağlanmalıdır. E vitamini antioksidan tesiriyle hücre zarlarının bozulmasına mani olarak ülser oluşumunu azaltmaktadır.
-
Karbonhidrat çeşidi seçimlerinize dikkat.
Diyet karbonhidratı kâfi oranda olmalıdır ama birtakım hastalarda şekerli besinler yanmaya sebep olabileceğinden kana daha süratli karışabilen hamur işi, unlu yiyecekler üzere kolay şeker içeren besinleri tercih etmemek gerekir.
-
Proteinlerin iyileşmedeki yerini unutmamak gerek.
Doku imal ve tamiratında tesiri olan proteinlerin günlük alınması gereken ölçüde alınması güzelleşme sürecinin hızlanması açısından değer taşımaktadır.
-
Sindirimi sıkıntı olan yağları sınırlamak kıymetli.
Yağların sindirimi sıkıntı olduğu için bilhassa doymuş yağ üzere sıhhatsiz yağlar tüketildiğinde mide asit salgısı artıyor. Yağların hormonal istikrardaki tesiri yüzünden aşikâr ölçüde alınması gerektiği de bir gerçek. Bu noktada daha sağlıklı yağlar seçerek muhtaçlığımız olan yağı bedenimize alırken ülser ağrılarını şiddetlendirmemek kıymetli. İçerisindeki omega-9’un iltihabi tepkileri önleyici ve doku hasarını düzenleyici rolü sayesinde öteki yağlar yerine zeytinyağını tüketmek daha gerçek bir seçim olacaktır.
-
Kurtarıcımız: Akdeniz diyeti.
Yemek saatlerinin nizamlı olarak belirlenmesi, az az ve sık sık beslenme ülser hastaları için çok değerlidir. Bu yüzden hastanın 3 orta öğün, 3 ana öğünden oluşan akdeniz diyeti uygulaması tercih edilir. Ayrıyeten temel yağ bileşeni olarak zeytinyağı kullanılan akdeniz diyetinde bu yağın kullanılıyor olması da akdeniz diyeti yapmanın ülseri düzgünleştirici ve ülserden kollayıcı olduğunu destekliyor.
-
Bu tedavide lif tüketiminin yeri ne?
Ülser tedavisinde kullanılan ilaçlar kabızlığa neden olabileceği için günlük almamız gereken 25 gramlık lif gereksinimini unutmamak gerekiyor.
-
Bazı besinler mide asit salgısını arttırarak ülser ağrısını şiddetlendiriyor.
Bunlar:
-
Süt
-
Baharatlar
-
Kahve
-
Alkol
-
Asitli meyve suları
Kısaca
Kısaca özetlemek gerekirse ülser tedavi edilmediğinde tehlikeli boyutlara gelebilecek bir hastalık ve ülser tedavisinde beslenmenin yeri çok büyük. Ülser hastalarının az az ve sık sık besleneceği, gerekli vitamin ve bilhassa çinko üzere güzelleşmede tesirli olacak gerekli mineralleri alacağı, aldıkları protein ve yağların olması gerektiği seviyelerde ayarlanacağı bir diyet listesiyle beslenme tedavilerinin şuurlu bir halde yürütülmesi gerekiyor. Şayet ülser hastasıysanız hastalığınızın şiddetinin artmaması için bir uzmandan takviye alıp tedavinizi yarım bırakmamanızı öneririm.
