Sağlığın korunması ve iyileştirilmesinde çevresel faktörler arasında yer alan egzersiz ve beslenme önemli rol oynamaktadır. Bu iki temel bileşen aynı zamanda birbirlerinden de etkilenmektedir. Egzersizde performansın sürdürülmesi, hedeflenen çıktıların elde edilmesi ve sakatlıklardan korunmak ancak uygun beslenmenin eşlik ettiği durumlarda mümkündür. Bu nedenle egzersiz türü, süresi ve yoğunluğuna özgü diyetin uzmanlar tarafından oluşturulması son derece önemlidir.
Egzersiz türü ve yoğunluğu göz önünde bulundurularak CHO dahil makro besinlerin enerjiye sağlayacağı katkının oranı veya kilogram başına tüketilmesi önerilen gram miktarı otoriteler tarafından belirtilmiştir. Aynı zamanda antrenman öncesi, esnasında ve sonrasında beslenmenin planlanması için protokoller oluşturulmuştur. Günümüzde hala kullanılan sporcu beslenmesine yönelik kılavuzlar toparlanma, sakatlıkların önlenmesi ve performansın sürdürülmesi üzerinde yoğunlaşmıştır. Ancak farklı egzersiz türlerinden beklenen çıktılar arka planda kalmıştır.
Genetik ve hücresel boyutta çalışmaların pratikleşmesi ile birlikte egzersize verilen hücresel yanıt dikkat çekmeye başlamıştır. Güncel çalışmalar sinyal yolaklarında gözlenen değişikliklerin egzersiz türü, substrat mevcudiyeti ve özellikle CHO erişilebilirliğinden etkilendiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle egzersize özgü beslenmenin daha dinamik olması gerektiği düşünülmektedir.
Klasik önerilerin aksine CHO erişilebilirliğinin tüm egzersizlerde gerekli olmadığı, dayanıklılık antrenmanlarında düşük glikojen mevcudiyetinin antrenman adaptasyonunu arttırabileceği belirtilmektedir.
Güncel çalışmalarda özellikle bisiklet ve koşu gibi dayanıklılık antrenmanlarının düşük kas glikojeni ile açlık fazında yapılması önerilmektedir. Dayanıklılık egzersizi öncesi düşük CHO alımı hücresel boyutta sinyalizasyonu, özellikle p38 MAPK yolağını aktive ederek mitokondriyal biyogenezi desteklemektedir. Ancak direnç egzersizlerinde yeterli glikojen deposuyla başlamanın hipertrofiyi olumlu etkilediği bilinmektedir. Bu nedenle antrenman oturumuna özgü CHO periyotlama stratejisi önerilmektedir. Ayrıca ağırlık egzersizleri için düşük kas glikojeni kas kütlesindeki toparlanmayı engelleyerek kas yapımını olumsuz etkilemektedir.
Egzersiz türüne göre beslenme planı oluşturmak meşakkatlidir. Bunun için işin uzmanı olan sporcu diyetisyenlerinden destek almak oldukça önemlidir.
