Yaz neredeyse geldi, güneş etkisini arttırmaya başladı. O zaman güneş vitamini olarak anılan D vitamininden bahsetmeden olmaz değil mi? Her ne kadar vitamin olarak adlandırılsa da D vitamini vücutta sentezlenebilmesi dolayısıyla hormon özelliği taşıyor. Tabi önemli olan nasıl adlandırıldığı değil vücudumuzdaki önemi, öyleyse konumuza dönelim.
Vücuttaki Fonksiyonları Neler?
D vitamini vücudumuzda kalsiyum ve fosforun emilimini arttırır. Kemik oluşumunda ve kemik sağlığının korunmasında etkilidir. Osteoproz(kemik erimesi) riskini azaltır. Emildikten sonra yağ asitleri tarafından absorbe edilip lenf sistemine geçen D vitamini bağışıklık sisteminde de görevlidir.
Kaynakları Neler?
Sardalya, somon gibi yağlı balıklar, yumurta sarısı, karaciğer gibi besinler D vitamini içerse de, asıl kaynağı güneştir. D vitamininin büyük çoğunluğu güneş ışığı etkisiyle deride sentezlenir. Sentez miktarı ise güneş ışığının yoğunluğu ve derideki melanin miktarına bağlı olarak farklılık gösterir. Esmerlerde melanin pigmenti daha çok bulunduğundan D vitamini üretimi daha az olur.
D Vitamini Düzeyleri Ne Kadar Olmalı?
D vitamini düzeyini saptamak için kandaki 25(OH) D vitamini seviyesine bakılır. Buna göre:
>30ng/ml ise yeterli
20-30ng/ml ise eksiklik
<20ng/ml ise yetersizlik
<10 ng/ml ise ciddi yetersizlik şeklinde tanımlanmaktadır.
Eksikliğinde Neler Görülür?
D vitamini eksikliği osteoproz, osteoartrit, romatoid artrit, raşitizm, tip 1 diyabet ve kolon, meme, cilt kanseri gibi birçok hastalıkla ilişkilendirilmektedir.
Güneş ışığından yeterince faydalanamayanlar, böbrek hastaları, esmer tenliler, deri hastaları, 7 gebeler, yaşlılar, bebek ve çocuklar D vitamini eksikliğinin en çok görüldüğü gruplardır.
Ayrıca, yapılan çalışmalarda obezitenin D vitamini eksikliği riskini arttırabileceği ve D vitamini eksikliğinin de obeziteye neden olabileceği gösterilmiştir.
Takviye Gerekli Mi?
Eksikliği önlemek için gebe ve emziklilik döneminde annelere 1200IU, 1 yaşın sonuna kadar bebeklere 400IU D vitamini takviyesi yapılmalıdır. Yetişkinlerde de eksikliği sıklıkla görülen bu vitaminin kandaki düzeylerine göre takviye gerekebilir. Özellikle kemik-kas ağrıları, hareket güçsüzlüğü gibi problemleriniz varsa ya da risk grubundaysanız D vitamini seviyenizi ölçtürmeyi ihmal etmeyin.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
