Sağlık ve Beslenme
Sağlık, yalnızca hastalık ve sakatlık durumunun olmayışı değil kişinin bedenen ruhen ve toplumsal taraftan tam bir güzellik halidir. Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) sıhhati, “sadece hastalıklardan ve mikroplardan korunma değil, bir bütün olarak fiziki, ruhi ve toplumsal açıdan uygun olma hali” olarak açıklar. Yani zayıf olmak tek başına sağlıklı olmak değildir.
Hiçbir sıhhat otoritesinin ağzından ‘… vücut olursan sağlıklı olursun’ diye bir cümle duyamazsınız. Büyüme ve gelişmemiz, sağlıklı ve üretken olarak ömrümüzü sürdürebilmemiz için 70’e yakın besin ögesine muhtaçlığımız vardır. Rastgele biri alınmadığında, az ya da çok alındığında, büyüme ve gelişmemiz geriler ve sıhhatimiz bozulur.
Enerji ve besin ögeleri bedenin gereksinimi kadar alınamadığında, beden dokuları oluşamadığı ve yaşamsal faaliyetler sürdürülemediği için “Yetersiz Beslenme” durumu oluşur.
Gereğinden fazla beslenme durumunda, kullanılandan fazla alınan güç bedende yağ olarak birikeceğinden beraberinde obezite, diyabet, hipertansiyon ve kalp damar hastalıkları üzere sıhhat problemlerinin oluşumuna neden olan “Aşırı Ve İstikrarsız Beslenme” durumu oluşur.
Beslenme Programı Hazırlamak Kimin İşidir?
Günümüzde sıhhatle ilgili olsun ya da olmasın herkes insanlara beslenme ile ilgili reçeteler sunuyor, zayıflatmaya çalışıyor ve insanların sıhhatini tehlikeye atabiliyor. Sıhhat nasıl tam bir uygunluk hali ise sağlıklı ömür da tam bir bütünlük ile olur. Rastgele bir hastalığın varlığı ya da yokluğu ile ilgili tanıyı koymak, gerekli tedaviyi uygulamak doktorun işidir.
Diyetisyen , bireyin yaşına, cinsiyetine, fizikî aktivite durumuna, fizikî durumuna (boy-kilo), beslenme alışkanlıklarına ve şayet varsa hastalığına nazaran yemesi gereken yiyecekleri içeren kâfi istikrarlı beslenme planı hazırlamak üzere en az 4 yıllık lisans eğitimi tamamlayarak Beslenme Ve Diyetisyen Lisans Diploması almış kişidir. Yani bireyin sıhhat durumunu bütün olarak ele alarak bireye mahsus beslenme planları hazırlamak temel işidir.
Örnek verecek olursak şahsa mahsus beslenme planı hazırlayan diyetisyen, Çölyak tanısı olmayan bir bireye glutenden kısıtlı beslenme planı yahut PKU tanısı olmayan bir bireye Fenilalaninden kısıtlı bir beslenme planı yazmaz/yazamaz.
Diyetisyen ile ne işim olur?
Diyetisyen, büyüme, gelişme ve ömür uzunluğu tüm bireylerin sıhhatinin korunması, geliştirilmesi, ömür kalitesinin arttırılması için beslenme biliminin unsurları doğrultusunda ferdi ve toplu beslenmenin plan ve programlarını düzenler.
Besin ögesinin olduğu her yerde diyetisyen vardır. Satın alınmasından pişmesine kadar araştırma kıymetlendirme ve tahlil üretme bu mesleğin içinde yer alır. Diyetisyen kişiyi bulunduğu ortama, ekonomik imkanlarına, gelenek ve göreneklerine , beslenme alışkanlıklarına, hastalıklarına nazaran eğitmek bilgilendirmek ve takip etmek durumundadır.
Vücut denen biyolojik makinenin gerçek yakıt ile beslenmesi gerekir. Hastalıklardan korunmada, organ çalışmasını optimize edecek formda beslenme temel rol oynamaktadır. Çocukluktan itibaren hayatın her periyodunda kollayıcı sıhhat hizmetlerinin temel basamağını olan kâfi ve istikrarlı beslenmeyi öğreterek ilintili hastalıklar ile müsabaka olasılığınızı minimize eder.
Unutulmamalıdır ki, beslenme planı yani diyet şahsa özeldir. Bireyin yaşına, cinsiyetine, fizikî aktivite durumuna, antropometrik değerlendirmesine, biyokimyasal bulgularına, alışkanlıklarına ve şayet varsa hastalığına özel olarak planlanır. Diğerine %100 işe yarayan bir planı sizde birebir faydayı göstermeyeceği üzere, sıhhatinizi olumsuz istikamette etkileyebilir.
