Gecikmiş Dil ve Konuşma Nedir?

Çocukların dil ve konuşma gelişiminde bireysel farklılıklar gözlenebilir fakat belirli yaşlarda edinmesi gereken beceriler vardır. Gecikmiş dil ve konuşma, çocuğun edinmesi beklenen dönemde belirli becerileri edinememesi durumudur. Tıptaki adı Alalia’dır.

Gecikmiş konuşma bozukluğu olan çocuk söylenenleri anladığı ve ifadeleri kavradığı dil olan alıcı dil becerilerinde değil, kendini ifade ettiği ifade edici dil becerisinde gecikme yaşar.

GDK Nedenleri nelerdir ?

Çocukta gecikmiş konuşma nedenlerinden aşağıdakilerden bir ya da birkaçı aynı anda bulunabilir:

• Çocuğun anne babasından aktarılan genetik (Ailede bir geç konuşma öyküsü veya dil konuşma bozukluğu varsa )

• Konuşma üretiminde kullanılan artikülatör organlarında hasar, görme kaybı veya işitme kaybı

• Beynin dil ve konuşma ile ilgilenen temporal lobundaki hasardan , beyin dalgaları kaynaklı iletim bozukluklarından, solunum bozukluklarına bağlı nörofizyolojik nedenler

• Ailenin çocuğa karşı ilgisi ve yaklaşımları ,

GDK Sebepleri

Motor gelişim geriliği

Genetik bozukluklar

Yarık damak dudak

Zihinsel yetersizlik

Gecikmiş konuşma bozukluğunun belirtileri de aşağıdaki şekilde sıralanabilir :

1. Yaşıtlarına oranla konuşmazlar ya da sınırlı sayıda kelime kullanarak kısa cümleler kurarlar. Kendilerini ifade edemezler.                                                                                                                        

2. Ağız ve gırtlak bölgesinde yutma ve çiğneme gibi işlevsel problemler yaşayabilirler.               

3. Kelime dağarcıkları kısıtlıdır. Kelimeler yerine işaretle göstermeye yönelebilirler. 

4. iletişim kurmaya karşı isteksiz davranabilirler.

5. Ortama uyum problemi yaşayabilirler.                                                                                                                 

6. Dikkat eksikliği veya dağınıklığı yaşayabilirler.

7. 12-15 aylıkken basit kelimeler söyleyemiyorsa 

8. 18 aylıkken basit kelimeleri anlayamıyorsa

9. 3 yaşında ve hala iki,üç kelimeli cümle kuramıyorsa

10. 4-5 yaşlarında kolaylıkla iletişim kuramıyorsa ve kısa bir hikaye anlatamıyorsa

Gecikmiş dil ve konuşma bozukluğunda kaç yaştan itibaren şüphelenebiliriz?

3 yaş kritik noktamız. 3 yaşına gelen bir çocuk hala 3 kelimeli cümleleri kuramıyorsa,suyu ıı diye gösteriyorsa,uçağa uçak diyemeyip vuu diyorsa kısacası yansıma kelimelerle konuşuyorsa bunlara dikkat etmeliyiz.

Gecikmiş dilde 18 ay önemlidir , çocuk en az 20 sözcük kullanıyor olmalıdır. Ayrıca 24 ay önemli , en az 100 sözcük ve iki sözcüklü ifadeler , cümle kurma gözleniyor olmalıdır.

Gecikmiş dil ve konuşma nasıl teşhis edilir?

Doktor çocuğun konuşmasını dinleyip gelişimini kontrol ettikten sonra odyoloğa yönlendirir. İşitme testi istenir. Eğer işitme testinde herhangi bir problem görünmüyorsa odyolog tarafından çocuk, dil ve konuşma terapistine yönlendirilir .Dil ve konuşma terapisti çocuğu gözlemledikten sonra bazı testlere tabii tutarak tanısını koyar ve gerekli terapiye başlar.

Gecikmiş dil ve konuşma önlenebilir mi?

Gecikmiş dil ve konuşma sorununun sebeplerini araştırarak önceden önleyemeyebilirsiniz. Fakat çocuğun gecikmiş dil ve konuşması işitmeyle ilgili bir problemden kaynaklanıyorsa işitme desteği ya da koklear implant çocuğa yardımcı olabilir. İşitme problemi çözüldüğünde çocuk söylenenleri anlıyorsa çocukla daha çok iletişime geçerek tepki vermesini sağlayabilirsiniz.

Gecikmiş dil ve konuşma sorununun tedavisi

Çocuğunuzun herhangi bir tedaviye ihtiyacı olmayabilir. Bazı çocukların konuşmaya başlaması biraz zaman alabilir. Uygulanacak tedavi programı gecikmiş konuşmanın sebeplerine bağlı olarak belirlenir. Bunun sonucunda terapiye başlanılır.