Kulüp bazında çalışırken 8 yaşından 32 yaşına kadar sporcularla çalışma fırsatım oldu ancak her zaman gençlerin üzerine biraz daha fazla düşmüşümdür. Çünkü onların sportif performansları yanısıra sağlıklı gelişimlerini sağlamada beslenme kilit rol oynamaktadır.
Ergen sporcular için antrenman günlerinde artan enerji ihtiyaçları için daha büyük öğünler ve düzenli atıştırmalıklar gereklidir. Çünkü yukarıda bahsettiğim gibi antrenmanda harcanan enerji yanında büyüme gelişme faktörü metabolizma hızını etkiler ve enerji ihtiyacını arttırır.
Ergen sporcunun fiziğini performanstan bağımsız olarak manipüle etmek için tasarlanmış diyet stratejilerinden kaçınılmalıdır. Buradaki amaç şu; yaşa bağlı olarak belirli ölçüde sporcuda yağlanma olacaktır odaklanılması gereken doğal olanı engellemek değil bu esnada kas kütlesi arttırmak. Genç sporcunun yağ oranını çok düşük seyretmesi adına gereksiz kısıtlamalardan kaçınılmalı.
Antrenmandan sonraki dönemde ve gün boyunca düzenli olarak, kaliteli protein kaynaklarının tüketilmesi sağlanmalı. Büyüyen-gelişen genç sporcunun gerek kas kütlesini arttırması gerekse antrenmana bağlı kas hasarını önleyerek olan kas kütlesini koruması hedeflenmelidir.
Karbonhidrat alımı günlük enerji gereksinimlerini sağlayacak şekilde olmalıdır. Sebebi ilk maddede belirttiğim gibi genç bir sporcunun bazal metabolizma hızı+antrenman aktivitesi+günlük fiziksel aktivitesi+besinlerin termik etkisi+büyüme gelişme faktörü dahil birçok enerji gereksinimi var ve bunları karşılamak için temel yakıt karbonhidrat kaynakları planlı şekilde tüketilmeli. Ancak basit şeker alımı kontrol altında tutulmalı.
Bitkisel kaynaklar ve balık dahil doymamış yağlar tüketilmeli ve doymuş yağ içeren yiyecek alımı sınırlanmalı. Çünkü doymuş yağ tüketimi vücutta enflamatuar aktiviteyi arttırması yanı sıra merkez (core) bölgede yağlanmayı arttırıp sporcuyu ağırlaştırırken maxVO2 seviyesini azaltarak performansın düşmesine neden olabilir.
Diyetle demir alımı dikkatle sağlanmalı. Özellikle bağışıklık sistemi ve dayanıklılık yanı sıra toparlanma açısından demir minerali genç sporcularda oldukça önemlidir.İyi demir kaynakları arasında kırmızı et, yumurta, balık ve yeşil yapraklı sebzeler bulunur.
Pek çok ergen sporcu düşük D vitamini riski altındadır ve D vitamini durumunun düzenli olarak izlenmesi önerilir. Bu durumda, optimum performans ve kemik sağlığını sağlamak için takviye gerekli olabilir. Büyüme gelişme faktörü ve sakatlık riski açısından kemik sağlığı oldukça önemlidir. Bu nedenle düşük D vitamini seviyeleri olan sporcular daha çok hastalık ve sakatlık riskine sahiptirler ve kontrol altında olmaları gerekir.
Genç sporcular, özellikle sıcak ortamlarda egzersize başlamadan önce bol su içtiklerinden emin olmalıdır. Genç sporcularda vücut yüzey alanı kaynaklı terleme çok olmayabilir bu nedenle çok su tüketimi ile oluşabilecek hiponatremi riskini de önlemek için sodyum içerikli doğal içecekler tüketilebilir.
Adolesan sporcuların performans artırma amacıyla diyet takviyeleri tüketmeleri için uygunsuz ve gereksiz görülmektedir. Ancak yeteri kadar beslenemeyen veya sakatlık geçiren sporcularda belirli desteklerin kullanımı dikkatli planlanarak uygulanabilir. Ayrıca genç sporcular yaşıtlarına göre daha fazla kas kütlesine sahip oldukları için ve daha aktif oldukları için yaşları ve fiziki durumları göz önünde bulundurularak takviye kullanımı planlı şekilde sağlanabilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
