D Vitamini Hormon mu Vitamin mi ?
Hormon mu vitamin mi tartışması hala devam ediyor. Aslında biz vitamin olarak kabul etsek de bedende sentezlenebilmesi ve kandaki düzeyine nazaran sentezinin azalıp artması hormon olma özelliği taşıdığını gösteriyor. İster hormon olsun ister vitamin D vitamini bedenimiz için nimet, eksikliği bir çok sıhhat meselelerine sebep olabiliyor. Bu sebeple D vitamini düzeyini ölçtürüp gerekiyorsa destek almak çok kıymetli.
Kimlerde D Vitamini Eksikliği Görülebilir ?
D vitamini eksikliği yalnızca ülkemizde değil, dünya üzerinde sık görülen yetersizliklerden biridir. Bilhassa güneşlenmeden mahrum kalan ülkelerde ve koyu cilt renkli bireylerde daha sık görülür. Yaşlılarda güneş görme mühletinin azalmasına bağlı olarak eksiklik daha fazla görülebilir. Güneş kremi kullananlarda, karaciğer ve böbrek yetmezliği görülen hastalarda, obez bireylerde, chron, çölyak üzere emilim bozukluğu yaşayanlarda ve steroid kümesi ilaç kullananlarda eksiklik görülme mümkünlüğü daha yüksektir.
Kanda Olağan D Vitamini Seviyesi Ne Kadardır ?
Kanda 25OH vitamin D seviyesi, D vitamini durumunu gösteren parametredir.
< 10 ng /ml – şiddetli yetmezlik
10 ng/ml – 20ng/ml – yetmezlik
21 ng/ml – 29ng/ml – eksiklik
>30 ng/ml – yeterli
>150 ng/ml – toksik
D Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir ?
Yaygın kemik ve kas ağrısı, kemik hassasiyeti, kas güçsüzlüğü, yürüme zorluğu, dengesizlik, sık görülen kırıklar yaşıyorsanız D vitamini düzeyinizi ölçtürmekte yarar vardır.
D Vitamini Eksikliği Nelere Sebep Olur ?
Yapılan son araştırmalar D vitamini eksikliğinin birçok hastalığa sebep olabileceğini söylüyor. Şizofreni, depresyon, astım, Tip 1 diyabet, MS, osteoartirit, osteomalasi, rikets ve birçok kanser tipinin D vitamini ile bağlantılı olabileceği düşünülüyor.
D vitamini Nasıl Sentezlenir ?
D vitamini yağda çözünen bir vitamin olarak kabul edilir. Yaklaşık %80-90’ı deride ultraviyole ışınları sayesinde sentezlenir. %10-%20 de besinler yoluyla alınır.
Güneş ışınları yoluyla D vitamini sentezlemek için uygun şartları sağlamak çok kıymetlidir;
• Cildin direk güneş ışığına teması gereklidir, pencere yahut cam ardındayken D vitamini sentezi yoktur.
• 8 faktörden fazla koruyuculu beden kremi D vitamini sentezine mani olmaktadır.
• Güneş ışınlarının dünya yüzeyine ulaştığı özel bir açı olan zenith açısı D vitamini sentezi için gereklidir.
• Ülkemiz için D vitamini sentezi mayıs ve kasım ayları ortasında gerçekleşir.
• Uygun ışın açısı için saatler 10.00- 5.00 ortasıdır.
Hangi Besinler D Vitamini İçerir ?
Somon, tuna, sardalya üzere yağlı balıklar, yumurta, karaciğer D vitamini içeren besinler ortasındadır. Ama bunların hiç biri varlıklı kaynaklar değildir. Yani günlük beslenme ile D vitamini eksikliğini gidermek çok güçtür. Yurt dışında süt eserlerinde D vitamini zenginleştirme yapılmaktadır ama bu şuanda bizim ülkemiz için zarurî bir uygulama değildir.
Ne Kadar D Vitamini Almalıyız ?
Dünya Sıhhat Örgütü yetişkin bireylerde kandaki D vitamini düzeyine bakılmaksızın 400-800 IU/ gün D vitaminini öneriyor. Yetersizlik yahut eksiklik durumlarında tabip denetiminde doz artabiliyor.
Bebeklerde D Vitamini Dayanağı Nasıl Olmalıdır ?
Dünya Sıhhat Örgütü yetişkin bireylerde kandaki D vitamini düzeyine bakılmaksızın 400-800 IU/ gün D vitaminini öneriyor. Yetersizlik yahut eksiklik durumlarında doktor denetiminde doz artabiliyor.
Gebe Ve Emziren Anneler Ne Kadar D Vitamini Almalılar ?
Gebe ve emziren annelerde D vitamini kesinlikle takip edilmelidir. Gebelikte D vitamini eksikliği, gebelik hipertansiyonu ve sezaryen doğum riskini artırabilir. Hamile ve emziren anneler günde en az 1.000 IU D vitamini desteği almalıdır.