Bayramlar bizleri tüm akrabalarımız ile kucaklaştıran sevgi dolu coşkulu bir o kadarda bizleri
heyecanlandıran günlerimizdir…
Tüm ailenin bir ortaya geldiği kahvaltı sofralarında ise ağır, kızartılmış hamur işleri, yağlı pastane
eserleri, bal, kaymak, sucuk ve salamlı omletlerin yer aldığı kahvaltı menülerinden uzak durulmalı;
sofrada peynir çeşitleri, bol salatalık, domates üzere söğüş sebzeler, süt, kahvaltılık gevrek, haşlanmış
yumurta yahut yağsız sebzeli omlet, kepek, çavdar yahut tahıllı ekmeklerin bulunduğu sofralar tercih
edilmelidir.
Kurban bayramı deyince de dolu dolu sofralar geliyor tabi akıllara. Yılda bir sefer olması da insanları
sınırsızlık kanısına itiyor aman bu psikolojiyle yaklaşmayın sofralara diyorum. Neden? Zira et
tüketimimizi arttırarak aslında riskimizi de arttırıyoruz yani et tüketimi ve tatlının bol olduğu
sofralarda tüm beden istikrarımızı bozuyoruz şöyle ki ölçüye dikkat etmezsek kalp-damar hastaları,
diyabet hastaları, hipertansiyon hastaları ve böbrek hastaları risk altındadır. Tedbirimizi önceden
almak tüm bireyler için geçerli olup porsiyon denetimine ve besin kümelerinin istikrarlı alımına her
vakit ihtimam gösterilmelidir.
Kırmızı ette düzgün kalitede protein olmakla birlikte ayrıyeten; demir, fosfor, potasyum, sodyum,
magnezyum, bakır, çinko mineralleri ile B12, A, B6 ve az ölçüde B1, B2, B3 bulunmaktadır. Ette
yüzeyde görünen yağlı kısım haricinde bağlı olarak bulunan %20’lik bir yağlılık kelam bahsidir.
Hayvan kesitinden sonra sertleşmeye başlar ve bu duruma mevt katılığı denilir. Etlerin yeme
kaliteleri olgunlaşma mühletine bağlı olarak değişir. Kısımdan çabucak sonra pişirilen etler sert olur. Bu
nedenle pişirilecek yahut dondurulacak etlerde kesim sonrası sertliğin geçmesi beklenmelidir.
Zira midede şişkinlik, hazımsızlık üzere ezalara neden olur. Bilhassa mide rahatsızlıkları çeken
bireyler, eti 24 saat bekletmeden tüketmemelidir. Olağan bir et mide tarafından 4 saatte sindirilirken
taze kesilmiş etin 8 saatte sindirildiğini unutmayın. Etlerin olgunlaştırılması 0-1,5°C’de eti en az 24
saat bekletildikten sonra tüketilmelidir.
Ette kuruluğu önlemek için ortaya yakın ısıda uzun müddet pişirilmelidir. Etin %60-70’i sudur ve pişerken
su kaybı önlenmelidir aksi takdirde et sert ve kuru olur. Yüksek ateşte ve ateşe yakın pişirmede etin
dış yüzeyinin yanması ve iç yüzeyinin çiğ kalması üzere aksilikler gerçekleşir. Izgara edilirken, et ile
ateş ortasında 10-15 cm aralık olmalıdır.
Etler; büyük modüller halinde değil lakin kıyma, kuşbaşı üzere küçük kesimlere ayrılıp, tek pişirimlik
ölçülere bölünüp, buzdolabı poşetlerine yahut yağlı kâğıda sarılarak buzdolabının buzluk kısmında (-
2 derecede 3-5 gün) yahut derin dondurucuda (-18 derecede 3 ay) saklanmalıdır.
Pişirmek için buzluktan çıkartılan etler, yeniden buzdolabının alt raflarına indirilerek çözdürülmeli,
çözdürülen et çabucak pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır.
Pişirme sistemi olarak; haşlama, fırınlama ve ızgara üzere formüller tercih edilmeli, kızartmalardan
ve kavurma formülünden kaçınılmalıdır.
Etler, C ve E vitaminini içermezler. Bu nedenle etlerin kesinlikle sebzelerle birlikte pişirilmesi veya
etlerin yanında C vitamininden güçlü sebze/salata/ taze sıkılmış meyve sularının tüketilmesi oldukça
önemlidir. Bu formül hem besin çeşitliliğinin sağlanmasını sağlar hem de sebzelerde bulunan C
vitamini, demirin emilimini arttırır.
Etlerin yanında rafine edilmiş pilav/makarna yerine bulgur/esmer pirinç; asitli/gazlı içecekler yerine
ayran/yoğurt/cacık tüketilmelidir.
Günlük (2-2,5 lt) su tüketimine dikkat edilmelidir.
Gidilen bayram ziyaretlerinde; meyve suları yerine açık çay/bitki çayları; hamur tatlıları/çikolata
yerine sütlü tatlılar/meyveler tercih edilmelidir. Bayram ziyaretleri sırasında tüketilen fazla çay ve
kahve tüketimi uykusuzluk, kalpte ritim bozuklukları, mide sorunlarına sebep olabileceğinden bu
çeşit içecekler tüketilirken ölçülerine dikkat edilmelidir.
Açık havada 30-60 dakikalık yürüyüşler yapılmalı, bedeni toksinlerden arındıran yani antioksidan
tesiri bulunan, posa kaynağı meyve ve zerzevata tartı verilmelidir.
