Beslenme ömrün her devrinde kıymetlidir. Her yaşta besinsel muhtaçlıklar farklılık gösterir o nedenle bebeklik periyodu, çocukluk periyodu, okul yaşı çocuklar ve adölasanların beslenmesi başka olarak ele almak daha hakikat olacaktır. Gerçek beslenme alışkanlıkları bir bireyin çocukluk periyodunda aile içinde olan alışkanlıkları şekillenir ve gelişir. Çocuklar ebeveynlerinin birer yansıması olarak büyürler o nedenle çocuklara örnek olarak sağlıklı, kâfi ve istikrarlı bir beslenme biçimi benimsemeliyiz ve benimsetmeliyiz. Gün uzunluğu fizikî ve zihinsel performansın en üst seviyede tutulabilmesi, tertipli olarak orta ve ana öğünlerin tüketilmesi ile mümkündür. Bu nedenle, öğün atlanmamalıdır. Günlük tüketilecek besinlerin 3 ana, 2 orta öğünde alınması en uygun olanıdır.
Çocukların sağlıklı beslenmesi için dört besin kümesinde bulunan besinlerden kâfi ölçülerde ve istikrarlı bir formda tüketmeleri gerekmektedir.
Süt kümesinde yer alan süt, yoğurt, ayran; et kümesinde yer alan et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, zerzevat ve meyve kümesi ve rafine tahıl kümesinin yerine tam tahıllı, yüksek posalı ekmekler, bulgur, kepekli makarna üzere besinlerin öğünlerde kâfi ölçülerde tüketilmesine dikkat edilmelidir..
Okul çağı çocukları kemik ve diş sıhhatinin gelişmesi için gerekli olan kalsiyumu bilhassa hayvansal kaynaklı proteinlerden almalıdır. Ayrıyeten güçlü bir bağışıklık sistemi, hudut ve kas işlevlerinin gelişmesi, kanın pıhtılaşması ve besinleri güce dönüştüren enzimlerin aktivitesi için de süt ve süt eserlerinin tüketimi epey değerlidir. 6-10 yaş ortası çocukların günlük alması gereken kalsiyum ölçüsü yaklaşık 1000 mg’dır.
1 su bardağı süt = 240mg
1 su bardağı yoğurt=180 mg
30 gr beyaz peynir (1 kibrit kutusu )=70mg
30 gr kaşar peynir (1 kibrit kutusu )=230mg kalsiyum içerir. O nedenle bu yaş kümesindeki çocuklar bu ölçülerin birer porsiyonunu gün içinde tüketmesi kalsiyum gereksiniminin büyük bir kısmını karşılar.
Et kümesi sağlıklı beden yapısının korunması ve yaşamsal fonksiyonların kusursuz olarak devam ettirilmesi için kıymetli besin gruplarınız. Bilhassa kas dokusunun çocuklarda oluşmasını ve korunmasını sağlar. Bu kümede et, tavuk, balık, yumurta, kurubaklagil üzere besinleri bulunur. Bu besinleri okul çağındaki çocuklar en az 3-4 porsiyon yani ortalama 100 gr et yahut tavuk yahut balık ve 1 yumurta günlük tüketmelidirler. Yumurta en düzgün protein kaynağı tıpkı vakitte uygun bir demir ve kalsiyum mineral içerine sahiptir. Şayet alerji üzere bir durum kelam konusu değil ise her gün yahut gün çok yumurtayı tüketmek bu yaş kümesi için sağlıklı olacaktır.
Diğer bir kümede ekmek ve ekmek yerine geçen tahıl kümesidir. Bu kümedeki besinler bedenin en güzel güç kaynaklarıdır. Posa dan ve B vitaminlerinden varlıklı besinlerdir. Gün içersinde güç gereksinimini çok aşmadan tüketmek gerekir.
Vücudumuz için gerekli vitamin, mineral ve posa gereksinimini sebzelerden ve meyvelerden karşılarız. Mevsime uygun meyvelerin günlük beslenme içerisinde orta öğünlerde tüketilmesi vitamin deposu olması sebebiyle çocukların bağışıklık sistemini güçlendirecek ve hasta olmasını engelleyecektir. Daima olmamakla bir arada meyve yenilemeyen durumlarda orta sıra taze sıkılmış meyve suları tüketilebilinir. Ama daima olarak meyvenin kendisi yerine suyunu verirseniz bu durum kan şekerini süratli yükselteceği için çocuklarda vakit içinde insülin direnci ihtimalini tetikleyebilir. Bunun dışında piyasada satılan hazır meyve sularını doğal olmadığı ve şeker oranları yüksek olduğu için çocuklarımızın tüketmemesi doğrudur.
Yaş meyvelerin yanı sıra kuru meyveler (kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm, kuru erik, yaban mersini vb.) güç verici özelliğinin yanı sıra okul çağı çocuklarının tatlı gereksinimini da karşılar. Bu sayede çikolata, dondurma üzere kolay şeker içeren besinlere düşkün olan çocukların bu besinlere eğilimi azalır. Ayrıyeten kuru meyvelerin içinde bağışıklık sistemini destekleyen vitaminler, mineraller (demir, magnezyum, kalsiyum, fosfor) ve çokça lif bulunur. İçerdikleri demir sayesinde hemoglobin üretimine de yardımcı olurlar. Yalnız çocukların tüketimi için ölçülere çok dikkat edilmelidir. Bu kuru meyveler kuru yemişlerle birlikte tüketilebilir. Lakin hem kuru meyveler hem de kuru yemişler fazla tüketildiğinde kilo aldıracağı için azar azar tüketilmelidir. Bilhassa fındık, badem, ceviz üzere besin pahası yüksek kuruyemişlerden her gün farklı birini tüketmek sağlıklı olacaktır.
Gün içerisinde su tüketimi ihmal edilmemeli ortalama günlük 2-2,5 litre (yani 6-8 su bardağı su tüketmeleri gerekir.
Yapılan çalışmalarda her gün eğlenceli bir halde kahvaltı yapan çocuklarda güçleri ve ruh hallerinde güzelleşme, testlerde, imtihanlarda daha yüksek puanlar ve daha az devamsızlıklar gözlenmiştir ve ayrıyeten kilolarıyla ilgili de daha az sorunları olduğu görülmüştür. Bu nedenle her gün okula giderken sağlıklı seçimlerden oluşan bir kahvaltı yapmak çocuklarda çok kıymetli. Kahvaltı seçimlerimiz katiyen poğaça ve simit üzere karbonhidrat ve yağ oranı yüksek besinler değil peynir, süt, yumurta ve tam buğday ekmeği üzere yiyeceklerden oluşan sağlıklı besinlerden oluşmalıdır.
Çocukların beslenmeleri içersinde katkı hususu içeren, doğal olmayan hazır besinler ve fast foodların (hamburger, pizza vb.) bulunmaması sağlanmalıdır. Bu biçim besinleri çok sık olmayacak halde konutta kendiniz yaparak yedirmeye çalışın. Beslenmenin yanı sıra sağlıklı bir beden gelişimi açısından çocukların mutlaka bir spor koluyla ilgilenmesi sağlanmalıdır.
Şunu güzel bilmek gerekir ki sağlıklı ve zinde bir ömür için beslenme alışkanlıkları çocukluk devrinde başlar. Yazımın başında da söylediğim üzere çocuklar ebeveynlerinin birer yansıması olarak büyürler o nedenle çocuklara örnek olarak sağlıklı, kâfi ve istikrarlı bir beslenme biçimi benimsemeliyiz ve benimsetmeliyiz.
Yemek Seçen Çocuklar İçin Ailelere Öneriler
1. Belirli besinlerden fazla tam bir beslenme planına odaklanın.
2. Düzenli olarak ailece yemekleri yiyin.
3. Daha çok konutta yemek yapmaya itina gösterin
4. Çocuklarınızı yemek ya da atıştırmalıklar yaparken yardım etmesi için dahil edin.
5. Boş kalorili atıştırmalıkların yerine sağlıklı atıştırmalıkları tercih edin.
6. Porsiyon boyutlarını limitleyin.
7. Çocuğunuzun beslenmesinde şekeri sonlandırın.
8. Yeni bir besini çocuğunuz sahiden açken ve dinlenirken teklif edin.
9. Tek seferde tek çeşit yeni besin sunun.
10. Eğlenceli hale getirin; örneğin oyun üzere yapabilirsiniz yahut farklı biçimlerde keserek sunabilirsiniz.
11. Kabullenmeyi arttırmak ismine yeni besinleri favori yiyeceğiyle birlikte servis edin.
12. Çocuğunuza vereceğiniz farklı bir çeşit yiyeceği evvel siz tadın. sizi taklit edecektir.
13. Yemekleri hazırlarken çocuğunuzun size yardım etmesine müsaade verin.
14. Şekerli içecekleri sonlandırın.
15. Günde 2 sefer atıştırmalıkla orta öğünleri sonlandırın.
