Geldi onbir ayın sultanı, değişti beslenme alışkanlıkları…
Ramazan ayının gelmesiyle günlük beslenme halleri ve öğün sayılarını değişir. Üç ana öğün olan günlük beslenme tertibi iki öğüne iner ve bilhassa hamur işleri, tatlılar, kırmızı et, ekmek, pilav ve makarna tüketimi artar.Oysa oruç tutarken sağlıklı ve çeşitli besin seçenekleri ile kâfi ve istikrarlı beslenmenin sağlanması temel olmalıdır.
Günlük hayatta kahvaltı nasıl en değerli öğün ise ramazan ayında da sahur en kıymetli öğündür. Sahurda yalnızca su içerek niyetlenmenin yahut gece yatmadan evvel yemek yemenin ziyanlı olduğu unutulmamalıdır. Zira bu beslenme üslubu yaklaşık 17 saat olan açlığı, ortalama 22-23 saate çıkarmaktadır. Bu da açlık kan şekerinin daha erken saatlerde düşmesine ve buna bağlı olarak günün daha verimsiz geçmesine neden olmaktadır. Ayrıyeten sahur öğünü, ağır yemeklerden oluşursa gece metabolizma suratı düştüğü için yemeklerin yağa dönüşme suratı ve kilo alma riski artmaktadır. Bu nedenle sahura kesinlikle kalkılmalı ve bu öğünde süt, yoğurt, peynir üzere besinlerden oluşan bir kahvaltı yapılmalı ya da çorba, zerzevat ve kurubaklagil yemeklerinden oluşan bir öğün tercih edilmelidir.
Ramazan’ın yemek kültürü açısından en bilinen özelliği iftar sofralarındaki çeşitlilik ve bolluktur. İftar sofralarında bir beşere yetecek yemeğin 2-3 kat fazlası bulunabilmektedir. Uzun periyodik açlığın sonucunda düşen kan şekeri kısa müddette çok ölçüde besin tüketme isteğine neden olmaktadır. Yapılan en büyük kusurlardan birisi de çok süratli bir formda, çok yüksek ölçüde besin tüketmektir. Beyin doyma buyruğunu yemekten 15-20 dakika sonra verir. Çok süratli yemek yendiğinde kısa müddette bol ölçüde, gücü yüksek besinler yenilebilir ve bu durum ilerleyen günlerde kilo alımına da taban hazırlar.
Bu yüzden Kâfi ve istikrarlı beslenmenin ramazan ayında da sürdürülmesi ve günün oruç tutulmayan kısmında en az üç öğünü tamamlanması ve sahur öğününün atlanılmaması gerekir.
Son olarak Oruç tutmanın birtakım hastalıklarda (şeker hastalığı, karaciğer yetmezliği vb.) ve özel durumlarda (hamilelik ve emziklilik) olumsuz sonuçlar doğurabileceği göz arkası edilmemelidir. Kronik hastalığı olan şahısların hekimlerine istişareden oruç tutması sakıncalı olabilir.
Oruç Tutanlar İçin Sıhhat Beslenme Önerileri
-
Sağlığın korunması açısından kesinlikle sahur yapılmalıdır.
-
İftara peynir, domates, zeytin üzere kahvaltılıklar yahut çorba üzere hafif yemeklerle başlanılması, 10-15 dakika sonra az yağlı et yemeği, zerzevat yemeği yahut salatayla devam edilmesi uygundur.
-
İftarda çok şerbetli, yağlı tatlılar yerine; sütlü tatlılar (sütlaç, güllaç, muhallebi vb.) yahut meyve tatlıları tercih edilmelidir.
-
Yemekleri süratli yemekten kaçınmalı, yavaş yavaş ve yeterlice çiğneyerek yenilmelidir.
-
Tek seferde büyük porsiyonlar yerine, iftardan sonra birer saat orta ile her seferinde azar azar küçük porsiyonlar biçiminde beslenilmelidir.
-
İftardan 40-45 dakika sonra kısa uzaklıklı yürüyüşler yapmak sindirime yardımcı olması açısından faydalı olmaktadır.
-
Günde ortalama 2-2,5 litre su içmeye, bununla birlikte güç verirken sıvı gereksinimini da karşılayacak ayran, taze sıkılmış meyve suları, soda, zerzevat suları vb. içmeye itina gösterilmelidir.
-
Kavrulmuş, tütsülenmiş ve kızartılmış besinlerden uzak durulmalıdır.
-
Beslenme nizamındaki değişikliklere bağlı olarak oluşabilecek kabızlığı önlemek için, yemeklerde lif oranı yüksek besinler (kurubaklagiller, kepekli tahıllar, sebzeler) ve orta öğünlerde de taze ve kuru meyveler, ceviz, fındık, badem üzere kuru yemişler tercih edilmelidir.
-
İftarda aç karnına sigara içmemeli.
