Kişiye nazaran hazırlanmış “tıbbi beslenme tedavisi” temel olarak diaybette beslenemnin muvaffakiyetini arttıran tesir yaratmaktadır. Bilhassa Tip II diyabetliler için hazırlanmış uygun bir beslenme programı kan şeker düzeylerini insüline gerek kalmadan olağan seviyelerde tutmaları için değerlidir.
Her kişi birbirinden farklı olduğu için diyabetli bireylerin diyetleri de hayat formlarına nazaran farklılık gerektirir. Diyabetliler için tek tip diyet örneği yoktur.
Beslenme planı hazırlanırken en değerli nokta aksi bir durum yoksa diyabetli kişinin olağan beden tartısına getirilmesi ve korunması olmalıdır.
Beslenme planı kâfi ve istikrarlı olacak biçimde hazırlandığında kan şekeri olağan düzeylerde kalır.
SAĞLIKLI BESLENMENİN ALTIN KURALLARI:
- Şeker ve şekerli yiyeceklerden sakınınız
- Posalı yiyecekleri tercih ediniz
- Glisemik indeksi düşük yiyecekleri tercih ediniz
Her yiyeceğin, yemek sonrası kan şekerini yükseltme suratları farklıdır. Bu, yiyeceklerin, kan şekerini yükseltme suratlarına “glisemik indeks” ismi verilir. Ekseriyetle posalı yiyeceklerin glisemik indeksleri düşüktür. Kurufasulye, nohut, mercimek, bulgur, kepekli ekmek, elma, armut, portakal üzere yiyeceklerin glisemik indeksleri düşük; beyaz ekmek, patates, pirinç, havuç, muz, kavun ve üzümün glisemik indeksleri ise yüksektir. Glisemik indeksi yüksek olan yiyecekler, kan şekerini süratle yükseltirler.
- Önerilenden fazla ölçülerde protein almayınız
- Az yağ tüketiniz ve uygun yağı seçiniz, kolesterollü yiyeceklerden sakınınız
- Tuzu az tüketiniz. Kimi diyabetlilerin yanlışsız beden yüklerini sağlayarak hipertansiyon ile ilgili rahatsızlıklarında düzgünleşme olduğu görülmüştür.
- Alkolü kullanıyorsanız kulanım ölçünüzü kesinlikle sınırlayınız
Kahvaltı önerileri
*Az yağlı peynir
Tam buğday ekmek
Sınırsız çiğ sebze
*Haşlanmış yumurta
2- 3 adet zeytin
Tam buğday ekmek
Sınırsız çiğ sebze
*Yağsız süt
Yulaf gevreği
Ana öğünler için öneriler
*3- 4 yumurta büyüklüğünde ızgara et/tavuk/hindi
Tam buğday ekmek
Ayran
Bol salata
*Izgara balık yahut yağsız ton balık (en az haftada 2 kez)
Tam buğday ekmek
Bol salata
*Sebze yemeği
Tam buğday ekmek
Yağsız yahut az yağlı yoğurt/cacık
Bol salata
*Kurubaklagil yemeği
Tam buğday ekmek
Yağsız yahut az yağlı yoğurt/cacık
Bol salata
Ara öğünler için öneriler
* Light kepekli bisküvi + az yağlı yahut yağsız süt
* Simit + az yağlı peynir yahut ayran
* Meyve + az yağlı yahut yağsız süt
* Galeta + peynir yahut ayran
* Kepek ekmeğinden yapılmış tost
!!!!!Bu tekliflerdeki ölçüler bireylerin yaşına, cinsiyetine ve kullandığı insülin ölçüsüne nazaran ayarlanmaktadır. Bu nedenle tüketim ölçülerinin ayarlanması için uzman doktorunuza ve diyetisyeninize danışmanız tedavinin uygunluğu açısından değerlidir. !!!!!!
YENİLMEMESİ GEREKEN YİYECEKLER
- Şeker, şekerleme, şekerli tatlılar, bal, reçel, pekmez, bulama, şıra, boza, marmelat, şurup, dondurma, kremşanti
- Hamur işleri, hamur tatlıları, börek, çörek, pasta, kek, kurabiye, çikolata, jöle, tahin helvası
- Yağda kızartılmış, kavrulmuş ve sos ek edilmiş yiyecekler (et, zerzevat, hamur)
- Bütün yağlı yiyecekler (yağlı et, kavurma, yağlı balık, yağlı tavuk, kaymak, krema, mayonez)
- Kuruyemişler (2- 3 adet ceviz yahut 8- 10 adem badem yahut fındık yahut 10- 12 adet Antep fıstığı tüketilebilir)
- Alkollü içecekler, meşrubatlar, hazır meyve suları
- İçeriği bilinmeyen hazır besinler (hazır çorbalar, bulyonlar-etsuyu tabletleri vb.)
- Hayvansal ve başka katı yağlar (tereyağı, kuyrukyağı, içyağı, margarinler)
- Sakatatlar (karaciğer, beyin, lisan, dalak, yürek, işkembe, paça, kokoreç)
- Hazır satılan diyabetik eserler (diyabetik reçel, bal, çikolata, bisküvi vb.)
Not:
- Midenizde şikayetiniz yoksa; tüm baharatları, salça, sarımsak, sirke, hardal ve şekersiz çay, kahve ve ıhlamur kullanabilirsiniz.
Diyabet Hastalığınız varsa;
- Şekerli içecek ve tatlı tüketimi azaltılmalıdır, şeker içeriği az olan besinleri tercih edin. Bu besinlerin fazla ölçüde tüketimi, beden yükünün artmasına ve besleyici kıymeti yüksek olan besinlerin tüketiminin de azalmasına neden olur.
- Vücut tartısının olağandan az ya da çok olması şeker hastalığına ve çeşitli sıhhat problemlerine yer hazırlar, beden yükünüzü istikrarda tutun, fizikî aktivitenizi artırın. Bu nedenle kilonuzu olağan sonlar içinde tutmak için kâfi ve istikrarlı beslenmeye ihtimam gösterin.
- Yağlar konusunda ölçülü olun ve doymamış yağları tercih edin. Tereyağı, öteki hayvansal yağlar ve margarinlerin birden fazla doymuş yağlardır ve kolesterol seviyesini artırırlar.
- Ayçiçek, soya, mısırözü üzere bitkisel yağların birden fazla ise doymamış yağlardır ve kolesterol içerikleri düşüktür. Bu nedenle yemeklerin doymamış yağlar ile pişirilmesi ve tüketimi sıhhat açısından daha faydalıdır.
- Alkol ve sigaradan uzak durun.
- Sebze ve meyveler posa, vitamin ve mineral içeriği varlıklı olan besinlerdir. Posalı besinleri sıkça tüketin. Posalı besinler kan şekerini süratli yükseltmez bu sebeple kabukları ile yenebilen meyveleri soymayın, beyaz ekmek yerine kepekli ve posalı ekmekleri seçin, bulgur, kabuklu pirinç, mercimek üzere baklagillere tartı verin.
- Hareketli bir ömür sürmeye çalışın; kısa araları yürüyün. Çok gerekmedikçe asansör ve yürüyen merdivenleri kullanmamaya itina gösterin. Her gün en az 30 – 45 dakika yürüyüş yapın
DİYABETİN DOSTU TARÇIN
Kan şekerini düzenlemesi ile ilgili bir çok çalışma yapılmıştır. Artık hipoglisemi ataklarını önlemedeki tesiri bilinen bir gerçek. Her gün tertipli tüketiminde kan şekerinin yükselme suratını düşürerek kan şekeri düzeyine olumlu tesir yaratıyor. Zira alınan besinlerin mideden bağırsaklara geçişini azaltıyor, bu da acıkmayı geciktirici tesir yaratır. Bu tesirinden ötürü tartı kontrol programlarında da sıklıkla tarçına yer verilir.
Ayrıyeten,
- Boğaz ağrılarına olumlu tesir yaratır.
- Vücut direncini arttırır.
- Kokusu ile rahatlama hissi yaşatır.
- Mide ve bağırsak gazlarını önlemede tesirlidir.
- İshal tedavisinde de olumlu sonuçlar vermektedir.
