Reaktif Hipoglisemi
Siz de yemekten çabucak sonra acıkıyor musunuz? Daima tatlı yeme muhtaçlığı, açlık halinde konsantrasyon zahmeti, sonluluk, yemekten 3 -4 saat sonra olağandışı acıkma ve tatlı isteği üzere şikayetler ‘Reaktif hipoglisemi’ tehdidi altında olduğunuzun habercisi olabilir. Hatta fazla kilolarınızın sorumlusu da daima bir şeyler atıştırmanızdır zati birden fazla vakit. Bunun için insülin ve kan şekeri istikrarına ilişkin biraz ayrıntı bilgiye gereksiniminiz var.
İnsülin Nedir ?
İnsülin, pankreasın beta hücrelerinde üretilen ve kan şekerini düşürmeye yarayan bir hormondur. Yemek ile almış olduğumuz karbonhidratlar, sindirim sistemi tarafından en küçük kesimleri olan glukoza (şekere)parçalanırlar. Glukoz, hücrelerin en kıymetli güç kaynağıdır. Sindirilerek kana karışan glukoz tarafından uyarılan pankreas, glukozun hücre içine (kas, karaciğer, yağ dokusu) girmesini sağlayan insülin isimli hormonu üretmeye başlar.
Sindirim sonrası insülin ve glukoz damarlarda dolaşmaya başlar. Hücre çeperinde bulunan insülin glukozun hücre içine girmesini sağlar. Bu formda glukoz güç kaynağı olarak kullanılabilir hale gelir. Hücre içine giremediği durumda ise kanda yükselmesi kan şekerinde artış( hiperglisemi) olarak isimlendirilir. Kan şekerinde düşme ise bunun tam karşıtıdır.
Hipoglisemi, yani kan şekerinin düşük olması ( hipoglisemi) ı durumu yemek yedikten 2- 5 saat sonra kan şekerinin düşmesi ile kendini gösterir. İki öğün ortasında kan şekeri 60- 110 mg/ dl‘ de sabit kalır. Kan şekeri seviyesinin 40 mg/ dl’ nin altına düşmesi hipoglisemi için bir ihtardır. Kan şekeri olağan seviyenin altına düştüğü vakit, güç üreten hücreler için çabucak kâfi ölçüde glikoz bulunmaz. Bu durum terleme, süratli kalp atışı, terleme ve açlık üzere çeşitli durumlara yol açar.
Nadiren kimi insanlarda, reaktif hipoglisemi ortaya çıkar. Miktarca çok ağır bir öğün tükettikten sonra, bu duruma reaksiyon olarak bedenimiz çok fazla insülin salgılar. Bunun sonucu olarak kan şekeri olağanın altına düşer. Kimi otoritelere nazaran bu durum diyabetin erken belirtisidir. Gaye her ne nedenle olursa olsun kan şekerimizi istikrarda tutmak olmalıdır. Bu durum kesinlikle endokrinoloji uzmanı bir tabibe başvurmayı gerektirir. Beslenme istikametinden dikkat edilmesi gerekenler ise şöyle özetlenebilir
Ara Öğünlerin Tertipli Tüketilmesi:
Ana öğünlerde ki besin tüketimini azaltıp 3 ana öğüne 3 orta öğün eklenmelidir. Böylelikle azar azar ve sık beslenilerek kan şekerinin istikrarda olması sağlanabilir. Ana ve orta öğünler ortası en fazla 3 saat olmalıdır. Aksi takdirde, uzun süren açlık durumlarında kan şekeri düşer.
Basit Karbonhidrattan Komplekse:
Basit karbonhidratlar kan şekerinin daha çabuk yükselip, çok ani düşmesine de neden olacaktır. Komplex karbonhidratlar ise kana daha yavaş geçerek, kan şekerini daha yavaş yükseltip, uzun mühlet birebir düzeyde kalmasını sağlar. Bu nedenlerden ötürü düzgün seçim; kompleks karbonhidratlardır. Komplex karbonhidratlara en uygun örnek, bulgur, kepekli ekmek, kuru baklagillerdir.
Posa:
Posa yahut diyet lifinin pek çok yararı olduğu bilinmektedir. Reaktif hipoglisemi durumlarında da epeyce yararlıdır. Posa, mide boşalmasını geciktirerek, daha uzun müddet tok kalmamızı ve kana şekerin daha uzun müddette geçmesini sağlayarak, kan şekerinin ani ataklar yapmasını engelleyerek ve uzun mühlet birebir düzeyde fiyat.
Glisemik İndex- Glisemik Yük:
Glisemik index (Gİ), besinlerin kan şekerini yükseltebilme bedelini gösterir. Glisemik indeksi düşük besinlerin tüketilmesi bir ömür biçimi haline getirilmelidir. Böylelikle kan şekeri nizamı sağlanabilmiş olur. Aşağıda kimi besinlerin glisemik indeks bedelleri verilmiştir. Sıhhatiniz için istikrarlı ve sistemli beslenmeye çalışırken, glisemik indeksi düşük ve orta düzeydeki besinleri seçmeniz uygun olacaktır.
Bazı Besinlerin GI Değerleri
Beyaz Ekmek 100 Bulgur 65
Spaghetti 66 Pirinç 83
Mısır 87 Süt Eserleri 46-52
Kurubaklagiller 20-60 Portakal 59
Yağsız süt 46 Tam Süt 43
Yoğurt 52 Elma 53
Dondurma 52 Bal 126
Muz 84 Portakal Suyu 64
Frukoz 30 Glukoz 13