Dünya genelinde en inançlı besinler gelişmiş ülkelerde mi bulunmaktadır? Besin zinciri içinde yer alan çiftçiler, üreticiler, marketler ve restoranlar, çok dikkatli bir formda belirlenmiş sıkı besin güvenliği yönetmeliklerini uygulamak durumundadırlar.Fakat besin marketten çıktıktan sonra, besin güvenliği artık sizin sorumluluğunuz altına girmiş olmaktadır.
Besin Kaynaklı Hastalıklar Düşündüğümüzden Daha Mı Yaygın?
Hayal edin, kaslarınız ağrıyor, kendinizi yorgun hissediyorsunuz ve tahminen de mideniz makus.Acaba çok ağır bir grip yahut soğuk algınlığı mı geçiriyorsunuz? Grip diye düşündüğünüz hastalığınız, bir besin kaynaklı hastaklık ta olabilir.Bazen, besin zehirlenmesi olarak bilinen besin kaynaklı hastalıklar, kontamine olmuş( bulaşma) besin tüketimiyle de olabilir. Lakin bazen belirtileri öbür hastalıklarla karıştırılır.
Besin güvenliği ve sıhhat uzmanları, her yıl milyonlarla tabir edilen, besin kaynaklı hastalık olayı gördüklerini saptamışlardır.Bu bulguların, hayli geniş bir aralık gösterdiği bildirilmektedir.Çünkü birden fazla olay rapor edilmemekte ya da tespit edilememektedir.Besin kaynaklı hastalıkların teşhisini koymak epeyce güç olduğu için, yorgunluk, üşüme, hafif ateşlenme,baş dönmesi, baş ağrısı, mide bozukluğu,diyareye bağlı dehidratasyon, şiddetli kramplar, görme sorunları ve hatta vefat üzere beklenmedik değişik belirtiler göstermektedir.İnsidans tam olarak bilinmemesine rağmen,besin kaynaklı hastalıkların küçük bir yüzdesi uzun müddetli hastalıklara dönüşmektedir.
Tüm bunlarla birlikte şahsî farklılıklar kesinlikle göz önünde tutulmalıdır.Zira birebir besini tükettikten sonra bireyde oluşan( öreğin sizde) olan belirtiler öbür şahısta olmayabilir.Kimisinde hiçbir belirti görülmezken, kimisinde belirtiler çok ağır seyredebilir.Görülen tepki, bakteri yahut toksine, besinin ne oranda kontamine olduğuna, tüketilen ölçüye ve kişinin bakteriye karşı gösterdiği hassasiyete göredeğişkenlik gösterir.
Besin kaynaklı hastalığa herkes yakalanabilir, ama birtakım şahıslar daha korunmasızdır.Bebekler, hamileler, yaşlılar,HIV yahut kanser üzere bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler bunların başında gelmektedir.
Genellikle uygun olmayan şartlarda hazırlanan besinlerde üereyen bakteriler, besin kaynaklı hastalıklara neden olmaktadır. Bunun yanı sıra besinler, virüsler,parazitler ve konutta kullanılan kimyasallar tarafından da kontamine edlib ilir.Doğru bir hazırlama ve sanitasyonla, besinlerden kaynaklanan hastalıkların birçok engellenebilir hale gelecektir.
Bakteri GERÇEKLERİ
Hayat kırkında başlar!Bir bakterieksi on ile artı kırkaltı santigrat dereceler ortasında yirmidört saat içerisinde çoğalarak hiç akla gelmeyecek sayı olan trilyonlara ulaşabilir.Hemen aklımıza şu soru gelir, sayılaraı nasıl bu kadar süratli ve çok artmakta?Uygun şartlar olduğunda bakteri sayısı her yirmi ya da otuz dakikada bir ikiye katlanır.
Sayıları çok fazla olsa bile, bakterileri mikroskop olmadan göremezsiniz.Besinleri bozan mikroorganizmalar da dahil olmak üzere bir çok bakterinin kokusunu ve tadını almak mümkün olmayabilir.Bakteriler her yerde yaşayabilirler.( besinlerin birçoklarında, denizin üstünde, tırnaklarınızda, her türlü yüzeyde ve hayvanların üzerinde. ) Hayvansal kaynaklı besinler,- çiğ et-tavuk-balık-pastörize edilmemiş süt gibi-, bakterilerin en yaygın bulunduğu kaynaklardır.
BESİN KAYNAKLI HASTALIĞINIZ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYOR İSENİZ NE YAPMALISINIZ?
İlk yapılacak hakikat şey tıbbi yardım almak olmalıdır.Hekimler ve laboratuarlar besin kaynaklı hastalıkları Sıhhat Bakanlığı na bildirmek en yanlışsız yol olabilir..Aslında, rahatsızlık belirtileri çarçabuk tedavi edilip giderildiği için, birden fazla vak’ a rapor edilmemiş olabilir.
Şüphe edilen besin halka açık bir yerden alındı ise, lokal sıhhat ünitelerine bildirmekte yarar olacaktır.Bir restotan, seyyar satıcı,iş yerindeki kafeterya, okul kantinleri, topluca gidilen piknik, et alınan kasap yahut alışveriş merkezleri olabilir.
Hastalanma durumunu rapor edecekseniz, kuşku ettiğiniz besinden bir ölçü saklayabilirsiniz.Mümkünse paketini yahut faturasını da saklayın.Çünkü böylelikle nerede üretilmiş olduğu ya da nereden alındığı da saptanmış olur.Başkaları tarafından tüketilmemesi için, sakladığınız örneği görülebilecek halde işaretleyin.
Besinin Konutta Kullanılan Bir Kimyasal Tarafından Kontamine Olduğunu Düşünüyorsanız
Paketin üzerinde bir panzehirin yahut ilacın yazılı olup olmadığını denetim edin.Benzer biçimde paketin üzerinde birinci yardım alabileceğiniz bir telefon numarası var mı ona bakın.Talimat varsa talimatlara uyun.
Yerel zehir denetim merkezi yahut yeniden sıhhat üniteleri ile temasa geçin. Hatta inançlı bir tedbir olarak, bunların telefon numaralarını telefonunuza kaydedin, böylelikle rastgele bir kuşkulu durumda numaraları aramak zorunda kalmaz elinizde bulundurmuş olup vakit kaybına mahzur olursunuz.
Mevsimsel hastalıklardan korunmada, bilhassa içine girdiğimiz sonbahar nedeniyle muhtemel grip, nezle ve öteki besinsel kaynaklı hastalıklara karşı korunmada da pak bir mutfak ve inançlı besin satın alımı, inançlı besin tüketimi güveli bir bariyer oluşturduğundan, bu mevzu ile ilgili tedbir almayı ihmal etmemeliyiz.Hele de besinlerle temastan , besinlerle uğraşmadan evvel, ziyanlı bakterilerin üremesine uygun tabanları ortdan kaldırmak birinci adım olmalıdır. Satınalma sürecinde de alınması gerek tedbirler konusunda dikkati elden bırakmamak gerekmektedir.
BESİNLERİ HAZIRLAMAKLA İLGİLİ SIKLIKLA YAPILA YANLIŞLAR NELER Mİ?
İlk akla gelen; tezgah üzerinde çözdürme süreci yapmak, uzun müddet bekletmek, tezgah üzerinde çözdürme süreci yapmak, yemekten arta kalanları buzdolabının dışında uzun süre bekletmek, besinleri hazırlarken kirli kesim tahtası kullanmak, marinasyon yapılacaksa bu süreçleri oda ısısnda yapmak, ve uzun süred burada bekletmek, hazırlanan besinleri buzdolabına vaktinde koymamak, açıkta bekletmek, barbekü yapılacaksa çiğ ve pişmiş etleri birebir tabağa koymak ve bekletmek,aynı kaşıkla yemeğin tadına bakmak ve tekrar birebir kaşık kullanılarak yemeği karıştırmak, çiğ etler ve zerzevatları birebir bıçakla kesmek,yumrta, et, tavuk ve balık üzere yüksek riski olan besinleri gereğince pişirmemek, uzun müddet oda ısısında bekletmek.
GÜVENLİ BESLENMEK İÇİN BİRİNCİ ŞART PAK BİR MUTFAK
Güvenli beslenmek için birinci şart pak bir mutfak.Temiz bir mutfak için denetim listesine bakınca, önceliği eller, sonrasın da da, çalışılan yüzeyler,mutfakta kullanılacak olan mutfak gereçleri araç ve gereçleri, havlu ve kurulama bezleri,dolapların paklığı, erzak dolaplarının pak, kuru, karanlık ve serin tutulup tutulmadığı üzere kıymetli noktalar hassasiyetle gözden geçirilmeli.Alınan besinler buzdolabına yerleştirilirken, evvelden alınan besinlerin birinci evvel kullanılmak üzere ön tarafa yerleştirilmesi.
Besinlerin bozulma belirtilerine dikkat edilmesi, bilhassa üzerinde çatlama, renginde matlaşma ve içindeki suyu sızdırma belirtisi olan konserveleri kullanmamak gerekecektir.Bu çeşit besinler, öldürücü olabilen Botulizm organizmasıyla kontamine olmuş olabileceği düşünülerek, çabucak çöpe atılmalı, muhakkak tadına bakılmamalıdır. Daha evvel açılmış besinlerin kuru ve hava geçirmeyen ortamlarda saklanması da unutulmamalıdır. Böylelikle sinek ve çeşitli kemiricilerden de korumuş olursunuz.Kapağı sıkıca kapatılmış kutularda saklanan besinlere, öteki besinlerden de koku geçişi önlenmiş olur.Ayrıca besinlerin mutfaklarımızda kullandığımız bulaşık deterjanı üzere mutfak kimyasallarından ve atıklarından uzak bir yerde depolamaya dikkat etmek mümkün zehirlenmelerin önlenmesini sağlayacaktır. Çocuklarımızın da ulaşmasını engelleyecek halde yerleştirmek aile güvenliği bakımından da gereklidir.
