Kentsel hayatın en büyük yan tesirlerinden biri olan depresyon, günümüzün en büyük problemlerinden biri haline geldi. Toplumsal hayattaki sıkıntılar, iş hayatı, gerilim ve bunun üzere bir çok neden bireyleri depresyona itmekte. Depresyon gelişiminde toplumsal tesirlerin yanı sıra beslenme alışkanlıkları da değerli bir rol oynamaktadır. Bilhassa düşük kalorili diyetler yahut tek istikametli beslenme, kimi besin ögesi eksikliklerine sebep olarak depresyona büyük oranda katkı sağlamakta. Yapılan birçok araştırmaya nazaran düşük omega 3 ve omega 6 yağ asitleri içeren diyetle beslenen bireylerde depresyon belirtilerinin daha fazla görüldüğü tespit edilmiştir. Almanya’da yayınlanan bir bilimsel makaleye nazaran omega 3 desteği beyindeki nöral ilişkileri kuvvetlendirerek ve anti-inflamatuar tesir göstererek depresyonun seyrini hafifletmektedir.
FLAVANOİDLERİN DEPRESYONA ETKİLERİ
Özellikle zerzevat, meyvelerde bulunan flavanoidler, bilişsel gelişimin yanı sıra birçok hastalığa karşı kollayıcı vazife üstlenirler. En değerli tesirleri immün sistem üzerinde olumlu tesirleri olmasıdır. Bedenin antioksidan kapasitesini artırarak bağışıklığı desteklerler. Tıpkı vakitte beynin frontal lobundaki hudut iletimini güçlendirerek duygudurum üzerine tesir ederler. Bu bölge bilişsel denetimden ve his düzenlemelerinden sorumlu olan kısımdır.Böylece depresyonun güzelleştirilmesinde ve hatta önlenmesinde tesir gösterirler. Yapılan araştırmalarda bireylerin his durumları üzerinde olumlu tesirler oluşturduğu ve ileriki hayatta depresyon riskini azaltabildiği kanıtlanmıştır.
Son 10 yılda flavanoidlerin depresyonla olan münasebetlerini açıklamak için bir çok araştırma yürütülmüştür. Bunların sonucunda flavanoidlerin beyindeki hudut sinyallerini artırdığı, beyin hücrelerini gerilime karşı koruduğu ve kan akımını artırdığı kanıtlanmıştır. Bu sistemlere bağlı olarak flavanoidler bilhassa görsel ve uzun vadeli bellekte gelişme, şuurun artması üzere birçok faydalı tesir gösterebilmektedir.
DEPRESYONU HAFİFLETEBİLECEK BESİNLER
Sarı Kantaron: İçerdiği serotonin sayesinde anksiyete bozukluklarında antidepresan tesiri göstermektedir. Destek besin olarak kullanılan sarı kantaronun yan tesirleri fazladır ve birçok ilaçla etkileşime girerek tedavi edici özelliğin kaybolmasına sebep olabilir. Bu ilaçların ortasında antidepresanlar da vardır. Bu nedenle antidepresan ilaç kullananlarda tüketilmemelidir.
Omega 3: Depresyondaki bireylerin birçoklarında bilhassa omega 3 eksikliği görülmektedir. Çin’de yapılan bir araştırmaya nazaran düşük omega 3 düzeyleri bireylerde intihar eğilimini artırmaktadır. Bu sbeple bireyler omega 3 yağ asidinden güçlü besinleri tüketmelilerdir. Haftada 2 gün yağlı balık tüketmek omega 3 oranını artırır.
Bilinen en uygun omega 3 kaynakları: Somon, uskumru, sardalya balıkları, avokado, ceviz, ıspanak, karalahana, keten tohumu, chia tohumu, kanola yağı, ceviz yağı, soya fasulyesi, semizotu
Folik asit: Depresyon teşhisi almış olan bireylerin %15-38’inde folik asit eksikliği görülmektedir. Birebir vakitte folik asit eksikliği kullanılan antidepresanların aktiflik gösterememesine sebep olmaktadır. Bu nedenle bu bireylerin diyetlerinde folik asitten varlıklı besinlere yer verilmelidir. Yapılan araştırmalara nazaran depresyonda folik asit desteklerinin kullanılması tedavide büyük bir muvaffakiyet göstermiştir.
Bilinen en düzgün folik asit kaynakları: Mercimek, brüksel lahanası, yumurta, somon balığı, ceviz, karnabahar, ıspanak, bezelye, kuşkonmaz, pancar, roka, kestane, enginar, bezelye, keten tohumu
D vitamini: Duygudurum bozuklukları yaşıyan bireylerde D vitamini pahaları genelde düşük görülür. Mental sıhhati direk olarak etkileyen D vitamini eksikliği günümüzde birçok bireyde sıklıkla rastlanılır. D vitamini beyinlerdeki fazla kalsiyumun sebep olacağı toksik etkiyi ortadan kaldırarak beyin hücrelerini korur.
Bilinen en uygun D vitamini kaynakları: Yumurta sarısı, süt, yoğurt, peynir, somon, sardalya, uskumru, ton balığı, yeşil mercimek, mantar
Flavanoidler: Flavanoidlerin depresyonda ne kadar kıymetli olduğundan üstte bahsettim. Depresyonun engellenmesinde en değerli tesire sahip olan flavanoidler, halk ortasında yeterli kolesterol olarak bilinen HDL kolesterolün artmasını sağlar. Yapılan çalışmalarda HDL kolesterolün düşük olması intihara yatkınlığa sebep olabilmektedir.
Bilinen en âlâ flavanoid kaynakları: Yaban mersini, greyfurt, turunçgiller, ginkgo, havuç, ıspanak, patates, şeftali, elma, marul ve öbür meyve sebzeler
Çinko: Depresyon teşhisi almış bireylerde çinko yetersizliği görülebilir. Çinko eksikliği antidepresan tedavisini olumsuz tesirler.
Bilinen en düzgün çinko kaynakları: Buğday rüşeymi, kırmızı et, tavuk eti, kaju, kabak çekirdeği, yer fıstığı, mantar, keten tohumu, ıspanak, susam, soya fasulyesi, yeşil mercimek, kaşar peyniri
