“Besinler ilacınız, ilacınız besininiz olsun!” Bu manalı kelamın sahibi, tıbbın ve beslenme biliminin öncülerinden Hipokrat. Milattan evvel 500 yılında söylemiş olduğu bu manalı kelam, 21. yüzyılda hala geçerliliğini korumaktadır. Bilhassa gelişen teknoloji sayesinde beslenmenin kronik hastalıklarla olan ilgisini daha güzel anlayabiliyoruz. Birçok hastalığın riskini azaltabilen ve bedene çeşitli fizyolojik faydalar sağlayan besinlere işlevsel besinler diyoruz. Sıhhatin geliştirilmesinde direk tesir gösteren bu besinler bilhassa kardiyovasküler hastalıklara ve kanser, kemik erimesi üzere hayat standartlarını düşüren rahatsızlıklara karşı değerli derecede esirgeyici tesir göstermektedir.
Fonksiyonel besinler doğal olarak tüketilebildikleri üzere besinlerin zenginleştirilmesiyle ve değiştirilmesiyle de oluşturulabilir. Örneğin yumurtalara omega 3 yağ asidi ve selenyum minerali eklenmesiyle işlevsel yumurtalar elde edilmiştir. Ülkemizde işlevsel besinlerin geliştirildiği en büyük alan süt ve türevleridir.
Peki hangi işlevsel besin hangi hastalığa karşı bedenimizi korur? Günlük kullandığımız ve ulaşımı kolay olan birtakım işlevsel besinleri ve faydalarını sizin için aşağıda özetledim:
-Kanola yağı: Yağ asidi örüntüsü epey gelişmiştir. Omega 3 yağ asidi bakımından zengindir. Bu içeriği sayesinde kalp hastalıkları ve kanser dahil birçok hastalığa karşı hamidir. Ayrıyeten doymuş yağ içeriği öteki bitkisel yağlardan daha düşüktür. Böylelikle kolesterol riskini de azaltır.
-Kırmızı yaban mersini: Bilhassa idrar yollarında görülebilecek rahatsızlıkların önüne geçer ve mesane sıhhatinin devamlılığını sağlar.
-Soya fasulyesi: Soya bitkisi, yüksek kolesterolün düşürülmesinde ve kalbi müdafaada vazifelidir. İçeriğindeki fitoöstrojenler sayesinde göğüs kanseri ve prostat kanseri üzere hormonel kanserlere karşı kollayıcıdır. Tıpkı vakitte diyabet ve kemik erimesi riskini azaltır.
-Sarımsak: Yüzyıllardır tedavi edici olarak kullanılan sarımsak, bağışıklığı dayanaklar. Kolesterolün düşürülmesinde tesirlidir. Menopoz periyodundaki bayanlarda kolon kanseri riskini azaltır.
-Keten tohumu: Kolon, göğüs ve akciğer tümörlerinin gelişmesini önler. Kalp hami tesirleri vardır.
-Yeşil sebzeler (ıspanak, lahana vb.): Lutein içeriği yüksek olan bu sebzeler, görme hassasiyetini geliştirir ve katarakt riskinin azalmasına yardımcı olur. Birebir vakitte kalp krizine karşı da esirgeyici tesirleri vardır.
-Probiyotik yoğurt: Probiyotik destekli besinler bağırsak sıhhatini dayanaklar. Kolon kanserine karşı kollayıcıdırlar. Bedeni ziyanlı mikroorganizmalara karşı korurlar ve çeşitli kanser risklerinin azalmasını sağlarlar.
-Pişmiş domates: Domates pişerken ortaya çıkan likopen, antioksidan özellik gösterir. Koroner kalp hastalıkları, tip 2 diyabet ve kemik erimesi riskini azaltır.
-Fındık: Proantosiyanidin içeriği yüksektir. Bu sayede iltihap oluşumunu önler. Astım ve kanser riskini azaltır. Birebir vakitte kalp sıhhati ve yüksek tansiyonun önlenmesine yardımcı olur.
-Yeşil çay: Kateşin oranı en yüksek olan çay cinsidir. Obezite riskini azalttığı kanıtlanmıştır. Antioksidan özelliği sayesinde bağışıklığı takviyeler ve kansere karşı hamidir.
-Karabuğday: Glutensiz bir eser olduğundan çölyak hastalarında sıklıkla tercih edilir. Prebiyotik özelliği sayesinde kolon kanserine karşı esirgeyicidir. Yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve diyabetin önlenmesinde yardımcıdır. Tıpkı vakitte obezite riskini azaltır. Demir içeriği öbür tüm tahıl ve baklagillerden fazladır ve bu sayede anemi sorunu olanlarda hayli faydalıdır. İçeriğindeki rutin ve kuversetin sayesinde antioksidan özellik gösterir.
