Sebze, meyve, tane, tahıl ve baklagiller sıhhati koruyan ve yaşama zindelik
katan binlerce kimyasal husus içermektedir. Tek başlarına besin özelliği
taşımayan bu unsurlara FİTOKİMYASALLAR denir.
•Yapılan çalışmalar, zerzevat, meyve, hububat ve baklagillerden varlıklı diyetle
beslenmenin kalp hastalıkları, hipertansiyon (yüksek tansiyon), kanser ve
diyabet üzere hastalıkları azaltabildiğini ileri sürmektedir.
BAZI FİTOKİMYASALLAR
İZOFLAVONLAR; yaşlanmış, oksidatif hasara uğramış ve sıhhatini yitirmiş
hücrelerin büyümesini durdurabildikleri bildirilmektedir. Kuru fasulye,
baklagiller ve soya ezmesi ile soya sütü izoflavonlar açısından zengindir.
FİTATLAR; demir emilimini denetim ederek oksidatif gerilim oluşumunu önleyebilen bu sınıftaki fitokimyasallar acı bakla, soya fasulyesi üzere bitkilerin yanı sıra pirinç, buğday, mısır ve yulaf üzere kepekli tahıllarda bulunmaktadır.
İNDOLLER; merkezi hudut sistemi aktivitelerinin düzeltilmesinde rol alan
fitokimyasaldır. Brokoli, brüksel lahanası, lahana, karnabahar, şalgam ve
yaprakları, susam yağı, yeşil sebzeler indollerin yer aldığı değerli bitkilerdir.
FLAVONOİDLER; hormonların fizyolojik tesirleri dışında ziyanlı etkiler
oluşturmalarını engelledikleri saptanmıştır. Havuç, narenciye, çilek, elma,
brokoli, siyah ve yeşil çay, maydanoz, soya fasulyesi, salatalık üzere zerzevat ve
meyveler varlıklı kaynaklardır.
POLİFENOLLER; polifenoller, izoflovanlar ve flavonoidler antioksidan
özelliği güçlü mikro besinlerdir. LDL’yi (kötü kolesterol) baskılayarak hücreleri
korur. Şerbet otu, çay, üzüm çeşitleri, zeytinyağı polifenollerden zengin
kaynaklardır.
LİKOPENLER; kanser önleyici ve erkek cinsiyet hormonlarının seviye ve
aktivitesini düzenleyici tesirleri bulunmaktadır. En varlıklı kaynağı domatestir.
Öteki kaynakları ortasında karpuz ve greyfurt gösterilmektedir.
KAROTENOİDLER; DNA sarmal kırılmalarını önlediği ve kanser önleyici
aktifliği kabul edilmektedir. Domates, havuç, ıspanak, karnabahar, frenk soğanı,
beyaz ve kırmızı turp, üzüm, patlıcan, kereviz, ananas, kivi, rezene kök ve
yaprakları güçlü kaynaklarıdır.
