GAPS; bağırsak ile beyin /beden ortasındaki bağın, Nöroloji ve Beslenme Hekimi Natasha Campbell-McBride tarafından uluslar ortası tescilli sözüdür. GAPS, “Gut And Psychology / Physiology Syndrome” sözlerinin baş harflerinden oluşur. Türkçe açılımı “Bağırsak ve Psikoloji yada Fizyoloji Sendromu” dur. Son vakitlerde birçok ünlünün de yapması ile gündeme gelen GAPS Beslenme Protokolü, bir yandan bağırsaklarda oluşan hasarı giderirken başka yandan da sağlıklı kilo vermeyi kolaylaştırarak kilo kontrolününün sağlanmasına yardımcı olur.
Diyetin çıkış noktası; Dr. Natasha Campbell-McBride’ın otizm tanısı almış olan oğlunu tedavi sürecinde bu beslenme protokolünü geliştirmesiyle başlar. GAPS Beslenme Protokolü; 10.000 otistik çocuk üzerinde denenmiş özel bir beslenme protokolüdür. Otizmin yanı sıra GAPS Beslenme Protokolü Hassas bağırsak sendromu, bipolar bozukluğu olan hastalar, depresif kişilikler, multiple sklerozis hastalarında da uygulanır. Dikkat eksikliği, hiperaktivite ve epilepsi üzere hastalıkların tedavisinde de uygulanan GAPS Beslenme Protokolü ile hakikat beslenmenin sağlanarak mevcut hastalıkların tedavisine takviye olduğu gözlenir. Bağırsak flora dengezisliği , bağırsak duvarı hasarı ve geçirgen (hassas) bağırsak sendromu çağımızın en büyük sıhhat problemlerinden biridir. Bağırsak florasının anormalliği ve bağırsak duvarındaki hasar ve geçirgenlik nedeniyle yalnızca beyin değil, beyin dışındaki bütün vücut de toksik yük altında kalır. Yiyecek ve içeceklerle aldığımız toksin hususlar bir yana, patojen mikroplar son derece güçlü ve yüksek ölçüde toksin üretirler. Faydalı bakterilerin hücre duvarları pek çok kanserojen maddeyi etkisiz hale getirir. Şayet bağırsak duvarındaki yararlı bakteriler hasar görmüşse korunmasızdır ve her türlü atağa açık hale gelir. Bağırsak duvarının bütünlüğünün bozulması halinde olağanda içeri girmemesi gereken hususların geçişine sebep olur. Gereğince sindirilmemiş yiyecekler, bu sızıntılı bağırsak duvarından kan sirkülasyonuna geçerek yabancı unsur olarak algılanır ve atağa uğrarlar. Besin alerjileri ve intoleransları bu biçimde oluşur. Bu durumda bedene alınan yiyecekler düzgün biçimde emilmeden bağırsak duvarından emilirler.
Hassas bağırsak sendromu da tam olarak burada kendisini gösterir. İrritabl Bağırsak Sendromu; hayatı tehdit etmemekle birlikte, hastaların ömür kalitesini önemli formda azaltmaktadır. Öte yandan, çok sık görülen bir rahatsızlık olmasına karşın; doktora başvurmadan, bunu bir ömür biçimi olarak kabul edenlerin sayısı epey fazladır. Hastalarda bu durum karın ağrısı gaz şişkinlik hissi ile birlikte dışkılama sıklığında ve kıvamında değişiklik, daima ishal ve kabızlık atakları yada bunun birbiri gerisine gelen dönemler oluşturması, beyin sisi (bilişsel bulanıklık),algılama sorunları ile kendisini gösterir. Birden fazla olay da bağırsak duvarı güzelleştiğinde bu şikayetler azalır yahut büsbütün kaybolur. Bu hastalar toplu yerlerde, ağır tasa sonucunda patlama biçiminde dışkılama yapabildiklerinden, gaz ve dışkı kaçırma korkuları olduğu görülmektedir. İrritabl bağırsak sendromu sorunu olan hastalar; okul, toplu taşıma araçları, alışveriş merkezi, sinema, tiyatro, konser salonu, stadyum, üzere kalabalık ortamlarda acil dışkılama isteği hissetmekte ve sıklıkla birinci olarak tuvaletin yerini belirlemektedirler. Bu hastalar ek olarak, uzun vadeli kara, hava ve deniz yolcuklarından da tıpkı mantıkla çok kaygı ederler.
Eğer sizde de bu şikayetlerin birkaçı yahut tamamı mevcutsa GAPS Beslenme Protokolü sizin içinde bir umut ışığı olacaktır.
GAPS BESLENME PROTOKOLÜ NEDİR?
GAPS Beslenme Protokolü, bağırsaklardaki faydalı bakteri sayısını artırarak , yaralı, hasarlı, sızıntılı bağırsak duvarını düzgünleştirmek maksadıyla bağırsak dokusunu tamir etmeye yönelik uygulanan bir beslenme protokolüdür.
GAPS Beslenme Protokolü; hastalık yapan ziyanlı bakteri ve mantarların üremesini sağlayan tüm işlenmiş besinlerin ve paketli eserlerin beslenme programından büsbütün çıkarılmasıyla başlar. Probiyotik takviyesi, fermente besinlerin diyete eklenmesiyle çok kısa bir müddette bağırsakta meydana gelen hasarları ve sızıntıları tedavi eder. GAPS Beslenme Protokolü ağır metallerin, toksinlerin ve sindirilmemiş besinlerin kana geçişini pürüzler.
İşlenmiş besinlerin diyetten çıkarılması ile beyin ve öbür organlarda gelişen toksin temizlenmesi, kısa müddette fizyolojik ve ruhsal meselelerin büyük ölçüde ortadan kalkmasını sağlar.
GAPS DİYETİ 3 EVREDEN OLUŞUR.
-
Gaps Giriş Diyeti; 6 evreden meydana gelir. giriş diyetinin başlanmasıyla birlikte ruhsal ve fizikî semptomları ortadan kalkar. Bu etapta bağırsağı rahatsız edebilecek tüm besinler diyetten çıkarılır ve bağırsak duvarının onarılması sağlanır. Bilhassa 1. Ve 2. Kademede vakit geçirilmesi semptomların kısa müddette azalmasına yardımcı olacaktır. Onarılan bağırsak duvarı emilim yapmadan evvel sindirimi gerçekleştirir ve böylece birçok besin intoleransı ve alerjileri ortadan kalkar.
-
Tam Gaps Diyeti bağırsak florasının istikrarı tam olarak güzelleşir. Bireyler için diyet daha uygulanabilir hale gelmiştir.Bu periyotta hastalar gaps diyeti ile büsbütün ahenk halindedir.
-
Gaps Diyetinden çıkış: Hastalığın tüm semptomları ortadan kalksa da giriş diyetinden sonra yaklaşık 2 sene daha tam diyete devam edilir. Diyetten çıkış evresinde diyetten çıkarılan tüm besinler birer birer denetimli olarak diyete eklenir ve bir müddet sonra gaps diyeti büsbütün bırakılır.
GAPS BESLENME PROTOKOLÜ YASAKLAR LİSTESİ
-
GAPS Beslenme Protokolü’nde yasaklı besinlerin başını tam tahıllar çeker. Buğday, mısır, çavdar, pirinç, yulaf, arpa, karabuğday, bulgur, kuskus, makarna üzere tüm besinler diyetten çıkarılır. Yani gluten içeren besinler gaps diyetinde yasaklar listesindedir.
-
Nişasta içeren tüm sebzeler, yer elması, havuç, patates üzere sebzeler diyetten uzaklaştırılır.
-
Şeker ve şeker içeren tüm besinler, bakla, kuru fasulye, nohut, maş fasulyesi, soya fasulyesi, barbunya üzere nişasta içeren tüm kuru baklagiller diyetten çıkarılır.
-
Laktoz içeren süt ve süt eserleri, krema, kekler, tatlılar, sucuk, salam, sosis, pastırma üzere ilenmiş besinlerin hepsi diyetten uzaklaştırılır.
-
Gazlı içecekler, alkol, meşrubatlar, hazır meyve suları, et ve tavuk bulyonlar, içeriği bilinmeyen tüm hazır ve paketlenmiş besinlerden uzak durulmalıdır.
-
Soya kullanılan margarin, bisküvi, gofret, kraker, kuruyemiş, salata sosları üzere tüm besinler diyetten çıkarılmalıdır.
Her beslenme programında olduğu üzere kronik hastalığa sahip olanların GAPS Beslenme Protokolü konusunda kesinlikle hekimine müracaatı gerekir. GAPS Beslenme Protokolü diyetisyen ya da GAPS tabipleri tarafından uygulanmalıdır.