Yediğimiz yemeğin içeriğine bağlı olarak kan şekerimizde yemek yedikten sonra süratli bir artış olur. Olağan koşullarda yemekten 2 saat sonra kan şekerimizin olağan düzeylere inmesi gerekir. Yemek sonrası kan şekerinde görülen artış suratı diyetin içerisinde neler bulunduğuna nazaran farklılık gösterir. Kan şekerinin yükselmesinde en aktif besin ögesi karbonhidratlar, yani glukozdur.
Glisemik indeks; yiyeceklerin kan şeker seviyesine ani tesirlerine nazaran sınıflandırılması, bir öbür deyişle yiyeceğin yendikten 2-3 saat kadar sonra kan şekerini yükseltme kabiliyeti demektir. Bir yiyeceğin glisemik indeksi ne kadar yüksekse yendikten sonra kan şekerinizin o kadar yükseleceği manasına gelir. Tüketilen öğünün glisemik indeksinin düşük olması daha düşük kan şekeri cevabı oluşturur. Glisemik indeksi yüksek besinler süratle sindirilirler, süratli bir formda kana karışarak kan şekerini yükseltirler. Artan kan şekerine cevap olarak pankreas insülin salgısını artırır. Artan kan şekerini bedenimiz depolayarak ya da yağa dönüştürerek azaltır. Bunun sonucunda insülin şeker üzere süratle azalmaz, yüksek ölçüde salınan insülin kan şekerini daha fazla düşürür ve açlık hissi uyandırarak yemeğe yöneltir. Düşük glisemik indeksli besinler; insülin direncini azaltarak çabuk acıkmayı önler, kan şekerinin çok yükselmesine mani olur, kilo verme ve kilo müdafaada tesirlidir, iştahı azaltır, tatlı krizlerinin önüne geçer. Glisemik indeks kavramı sayesinde diyabet ve kalp damar hastalıklarına yakalanma riskinin azaltılabileceği, iştahın denetim altına alınarak kilo verilebileceği ya da kilonun korunabileceği saptanmıştır.
Yoğurt, süt ve süt eserleri, zerzevat – meyveler (domates, marul, beyaz lahana, mor lahana, brokoli, karnabahar, semizotu, ıspanak, bezelye, taze fasulye, kivi, armut, şeftali, erik, elma, portakal, greyfurt), kepek ekmeği, çavdar ekmeği, tam buğday ekmeği, şekersiz tam tahıllı eserler, nohut, kuru baklagiller, barbunya, mercimek, bulgur, makarna, badem, ceviz, fındık, yer fıstığı düşük glisemik indekse sahip besinlerden bazılarıdır.
Unutmamamız gereken tüm besinleri uygun ölçülerde ve tek tip değil, 4 temel besin kümesini da içerisinde barındıracak formda tüketmek. Beyaz ekmek yerine posa ölçüsü fazla olan tam tahıllı ekmekleri tercih etmek, çay, kahve ve bitki çaylarına şeker ilave etmemek, glisemik indeksi düşürmek için meyvelerin üzerine 1 çay kaşığı kadar tarçın eklemek, süt ve süt eserlerinin az yağlı ya da yağsız olanlarını tercih etmek kilo denetimi ismine faydalı olabilecek tekliflerdir.
