Vücudumuzun en büyük ve metabolik olayların gerçekleşmesinde en tesirli organı olan karaciğer, sıhhatimiz için epeyce değerlidir. Bu nedenle karaciğer sıhhatimize dikkat etmemiz gerekmektedir. Toplumda görülme oranı en yüksek olan karaciğer hastalığı, karaciğer yağlanmasıdır. Yapılan çalışmalarda yetişkin bireylerin %25’inde karaciğer yağlanmasının görüldüğü belirtilmiştir. Olağan bir karaciğer hücresinin en fazla %10’u yağdan oluşmaktadır. Karaciğer yağlanmasında ise bu oran %10’unun üzerine çıkar ve çok ölçüde yağ birikmesi gözlenir. Biriken bu yağlar çoğunlukla trigliseritlerdir ve karaciğer yağlanması sonucunda karaciğerde yapısal ve işlevsel değişikliklere neden olurlar. Karaciğer yağlanması alkol kullanımına bağlı olduğu üzere alkol kullanmayan bireylerde de görülebilir. Alkol kullanan bireylerde oluşan karaciğer yağlanması iltihabı alkolik hepatit olarak isimlendirilmektedir. Alkol kullanmayan bireylerde de görülebilen karaciğer yağlanması ise non-alkolik yağlı hepatit (NASH) olarak bilinmektedir.
Başlıca nedeni alkol kullanımı iken karaciğer yağlanmasına neden olan öbür nedenler ise; obezite, yüksek ölçüde A vitamini kullanımı, süratli kilo kaybı, gebelik, kullanılan kimi ilaçlar, metabolizma bozukluğuna bağlı hastalıklardır.
Karaciğer yağlanması kan analizleri yahut ultrason ile teşhis edilmektedir. Kan analizlerinde karaciğer enzimleri (SGOT, SGPT..) yüksekliği ve ultrasonda karaciğerin büyümüş olduğunun görülmesi ile teşhis koyulur. Öbür prosedür ise karaciğer biyopsisidir.
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının tedavi edilmesi alkole bağlı olan karaciğer yağlanmasının tedavi edilmesinden daha kolaydır. Dikkatli beslenmeyle hastalığın ilerlemesi önlenebilir ve tedavi edilebilir. Bu noktada beslenme sistemi epey kıymetlidir. Beslenme tedavisinde dikkat edilmesi gereken noktalar:
-
Karaciğere en çok ziyan veren etmen alkoldür. Alkol tüketimiyle birlikte bedende toksinler birikir ve bu toksinler karaciğer hücrelerine ziyan verir. Ziyan gören karaciğer hücreleri geri dönüşü olmayan hastalıklara neden olabilir. Karaciğerin sıhhati için öncelikle alkol tüketiminden uzak durulması yahut en aza indirilmesi değerli bir yer meblağ.
-
Sakatat etleri, yağlı etler, kıyma, tavuk derisi üzere besinlerin hayvansal yağ içerikleri yüksektir. Hayvansal yağ içeriği ve kolesterol içeriği yüksek besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Şarküteri eserleri sosis, salam, sucuk tüketiminden uzak durulmalıdır.
-
Sebze ve meyvelerin lif oranı yüksektir.Bu nedenle günlük taze meyve ve zerzevat tüketimi arttırılmalıdır. Enginarın karaciğerden toksik unsurların atımına yardımcı olduğunu gösteren çalışmalar vardır. Bu nedenle enginar tüketimininin arttırılması karaciğer sıhhati için kıymetli olacaktır.
-
Karbonhidrat ve şeker oranı çok yüksek olan beslenme programından uzak durulmalıdır. Bal içeriğindeki cholin unsuru ile karaciğer dokusunu güçlendirici tesir gösterir. Bu nedenle belli oranlarda beslenme programında baldan faydalanılması kıymetlidir.
-
Beslenme programında antioksidan içeren besinlerin arttırılması tedaviye katkı sağlayacaktır. Bu noktada sofraların renklendirilmesi, meyve ve sebzelerin tüketiminin arttırılması hayli kıymetlidir.
-
Paketli ve hazır besinlerin katkı hususları, kollayıcı unsur içerikleri yüksektir. Bu unsurlar karaciğere yük oluşturarak sıhhatinin etkilernmesine neden olacaktır. Bu nedenle doğal eserler tercih edilmeli ve paketli hazır besinlerden uzak durulmalıdır.
-
Fiziksel aktiviteye dikkat edilmesi de epeyce değerlidir. Fizikî aktiviteyi sağlıklı beslenme programınızla kombinleyerek ömür haliniz haline getirmelisiniz.
