Beslenme Nedir?
Beslenme açlık hissini bastırmak, karın doyurmak ya da canının çektiği şeyleri yemek içmek değildir. Beslenme; sıhhati korumak, geliştirmek ve hayat kalitesini yükseltmek için bedenin ihtiyacı olan besin öğelerini kâfi ölçülerde ve uygun vakitlerde almak için şuurlu yapılması gereken bir davranıştır.
Peki Diyetisyen kimdir?
Diyetisyen, sıhhatle ilgili rastgele bir yüksek öğretim kurumunu*n en az 4 yıllık (bir yıl hazırlık ile 5 yıl) beslenme ve diyetetik eğitim-öğretim programını tamamlayarak “Beslenme ve Diyetetik Lisans Diploması” ile “Diyetisyen” unvanı alarak diyetisyenlik mesleğini yapmaya ve uygulamaya hak kazanan kişidir.
Diyet sözü kullanıldığı vakit birçok kişinin morali bozulur, kendini kısıtlama, kimi besinleri kendine yasaklama yoluna sarfiyat. Ama işin doğrusu o değil tabi ki; diyet, aslında sağlıklı beslenme, ne yediğini bilmek demektir.
Toplum olarak besin tercihlerimiz, o besinleri pişirme tekniklerimiz yanlış olduğu için obezite gün geçtikçe çoğalmakta ve bu çoğalma artaarta devam etmektedir maalesef.
Toplumumuzda “diyet” yapan bireye karşı daima bir “Bir kezden bir şey olmaz”, “Bak bu mesken üretimi bir şey yok içinde” yahut “Biz yerken sen bakacak mısın olmaz sen de ye” üzere bir sürü cümleler kullanılıp o kişinin aklı karıştırılıyor. Bu yapılmamalı sonuçta o kişi bir karar vermiş, demek ki şuan ki görünüşünden şad değil. Sonuç olarak bilinçlenip diyet yapan (aslında sağlıklı beslenen) şahsa hürmet duyup bu formda ısrarlarda bulunmamak gerekiyor.
Diyetisyen olarak her vakit “Diyette yasak yoktur ne yediğini bilmek vardır” fikriyle hareket ederim. Tabağımızda her besin kümesinden (süt ve süt eserleri kümesi; et, kurubaklagil, yumurta kümesi; zerzevat ve meyve kümesi; ekmek ve tahıllar kümesi; yağ ve yağlı tohumlar grubu) besinleri bulundurmalıyız. Böylelikle kâfi ve istikrarlı beslenmiş oluruz. Bu beş besin kümesiyle kahvaltı oluşturmak istersek; yumurta, peynir, zeytin, ekmek ve domates-salatalık-yeşillik(yağsız)tüketerek hem sağlıklı hem de kâfi ve istikrarlı beslenmiş oluruz. Sizlerde bu sistemle ana öğünlerinizi ayarlayabilirsiniz.
Bir değerli bahsimiz var ki o da orta öğünler!! Orta öğün yapmak neden değerli ondan bahsedelim biraz; orta öğünler kan şekerinin düşmesi ile meydana gelen büyük açlık hissini mahzurlar. Olağan bir öğünden yaklaşık 2-3 saat sonra kan şekeri düşmeye başlar ve şahıslar bu açlık hissiyle buzdolabının kapağını açıp ziyanlı zararsız önlerine ne geldiyse yerler. Ancak ana öğününden yaklaşık 1,5-2 saat sonra orta öğün yaparak hem çabuk acıkmayı önler hem de bir sonraki öğünde çok fazla kalori almayı önleriz. Ayrıyeten orta öğün yaparak sık ve az beslenmeyi alışkanlık haline getirecek ve buna bağlı olarak metabolizma süratimiz da artacaktır. Metabolizma suratımızın artmasına bağlı olarak da kilo kaybımız hızlanacaktır. Tabi bunlarla birlikte orta öğün yapalım da ne yersek yiyelim demiyoruz ! , orta öğünlerde ne çeşit besinler tüketildiği de çok önemlidir‼. Şekerli yiyecek ve içeceklerin, yapay besinlerin yerine sağlıklı besinleri tercih etmeliyiz. Birebir vakitte tek başına şekerli besinleri tüketmek, kan şekerinde ani yükselmelere ve sonrasında ani düşüşlere sebep olacaktır. Bu yüzden karbonhidrat içeren besinlerin yanında protein kaynağı olan süt, yoğurt, kefir üzere besinleri tüketmenin yararı vardır.
Ara öğün olarak neler tüketebilir ?
Posa içeriği yüksek besinler birinci tercihimiz olmalıdır. Zira bu besinler midede daha uzun mühlet kalarak tokluk hissini uzattığı üzere kalp-damar ve sindirim sistemimizin sıhhati için de epey kıymetlidir. Posalı besinlere; kabuğu soyulmamış meyveler, çiğ sebzeler, tam tahıl eserleri örnek verilebilir. Kuru yahut taze meyveler, ceviz-fındık-fıstık üzere yağlı tohumlar, krakerler, leblebi üzere besinler orta öğün için hem sağlıklı hem hafif alternatiflerdir. Tabi yanında üstte da bahsettiğim üzere süt, yoğurt yahut kefirle.
Son Olarak Tercihlerimizi Değiştirelim !!
Beyaz ekmek yerine tam buğday unu yahut çavdar unuyla yapılan ekmekleri tercih edelim, bol bol su içelim, yakın uzaklıklara otomobil ile değil yürüyerek gidelim, kabukla yenilebilen meyveleri kabuğuyla tüketelim, haftada 2-3 kere kurubaklagil, balık yiyelim, öğünlerimize salatala ekleyelim, yağlı et ürünlerindense görünür yağlarından uzaklaştırılmış etleri tercih edelim, şekerli-tatlı eserler yerine meyve yiyelim, hamur işleri,sakatatlardan uzak duralım. Üstte yazılanlara uyarsak çağımızın hastalığı olan obeziteden kurtulabiliriz. Unutulmamalıdır ki obezite birçok hastalığı beraberinde getirir; şeker, kalp-damar hastalığı, kolesterol vb.