Bir anne olarak çok âlâ bilirim ki, çocuğumuzun iştahsız olması ya da iştahını kaybetmesi can sıkıcı bir durumdur. Hatta, sofra terörüne dahi sebep olabildiğini gördüğüm aileler oldu. Fakat, bir uzman olarak da söyleyebilirim ki, yelkenleri suya indirmeyin. İştahsızlığın tahlili var. Öncelikle yapmanız gereken sorun çocuğun beslenme davranışından mı kaynaklı, yoksa biyolojik bir kökeni mi var anlamak. Bu nedenle, öncelikle bir çocuk tabibine başvurup iştahsızlığın sebebini, kökenini öğrenmelisiniz. İkinci yapmanız gereken de bir beslenme ve diyet uzmanına başvurmaktır. Herşey olağan ve tek sebep çocuğun beslenme davranışı ve alışkanlıkları ise size birtakım tekliflerde bulunabilirim;
- Öncelikle yemek saatlerinin nizamlı olmasına itina şovunuz. Yemiyor mu? Israr etmeyin. 2 saat bekleyip tekrar servis edin.
- Asla zorla ağzını açıp, dikkatini besinden uzaklaştırıp, (örneğin televizyon seyrederken yahut bilgisayarda oyun oynarken), peşinden dolaşarak yemek yedirmeye çalışmayın. Sofraya onunla birlikte oturun. Sizin tabağınız da önünüzde olsun. Yemek yerken toplumsallaşma muhtaçlığı olduğunu unutmayın. Elleriyle yemesine müsaade verin. Çatal-kaşığını eline verin. Dökebilir, ancak olsun. Etrafın kirlenmesini istemiyorsanız, örtü serip önlem alın.
- Çocuğun hakikat beslenme alışkanlıkları geliştirebilmesi için ne yediğinin farkında ve şuurunda olması gerekir. Bu nedenler besinleri birbirine karıştırıp bulamaç halinde de vermeyin. Çocuklar besinleri tanıyabilecekleri halde görmek isterler. Manzaralarına bakarak birtakım yemekleri iğrenç bulabilir ve denemeyi reddedebilirler. Bu nedenle yiyecekleri birbiri ile karıştırmadan servis edin.
- Sevmediği besinler konusunda da ısrarcı davranmak yerine özendirici olmaya çalışın. Mesela, karnabahar sevmiyor diyelim. Öncelikle pişirmekten asla vazgeçmeyin. Sofraya karnabaharı koyduğunuzda ona ikram etmeden evvel kendi tabağınıza alın ve tüketirken çok keyifli olduğunu düşünmesine sebep olacak tabirler kullanın; “hmmm, çok lezzetliymiş, bayıldımmm…” üzere.
- Sevmediğini söylediği bir besini farklı bir formda sunmaya çalışınız. Örneğin, et yemek istemediğini söylüyorsa, o vakit etli/kıymalı börek yahut kıymalı makarna üzere farklı bir biçimde sununuz.
- Ana öğün öncesi iştahı kapatan şekerli ya da sıvı besinleri (bisküvi, meyve suları, vb) ulaşabileceği yerlerde bırakmayın, vermeyin.
- Her ne kadar taze sıkılmış meyve suyu, süt üzere besinler sağlıklı olsa da; bu besinleri sık içmek iştahını baskılayabilir. Bu nedenle yemekten bir saat öncesi içeceklerden kaçınılması ve yemek esnasında değil de sadece yemek sonrasında içecek verilmesi daha faydalıdır. Unutmayın ki; küçük bir mide kapasitesine sahip olan çocuk bir bardak süt ile doygunluğa ulaşabilir.
- Değişik içecekleri çocuklar şişeden içmekten hoşlanabilirler ve bu büyüklere özenti halinde gelişebilen bir davranıştır. Onu fincanla yahut bardakla içmeye zorlamak her vakit sıvı alımını azaltır.
- Öğün ortalarının çok kısa olmamasına dikkat ediniz, bu sayede acıkması için ona fırsat tanımış olursunuz.
- Yemek porsiyonlarını çocuğun isteğine nazaran ayarlayın. Mesela, bir kendi elinize bir de onunkine bakın. İnanın midesi de tıpkı oranda sizinkinden küçük. Bu nedenle, porsiyonlarını ayarlarken mide kapasitesini gözardı etmeyin.
- Aşırı yorgun, uykusuz, hasta ya da mutsuz (örneğin bir okul başarısızlığı sebebiyle) olduğu vakitlerde yemek yemesi için ısrarcı davranmayın.
- Çocuk için inanç ve emniyet hissinin sağlanması çok değerlidir. Besinle ilgili bir mevzuda suçlama, aşağılama ve azarlamadan kaçının.
- Eşinizle tavrınızın paralel olmasına ihtimam gösterin. Örneğin, biriniz yemekten evvel bir şey içmesine müsaade vermediyse, diğerinizin de onu destekleyici tavırda bulunmalıdır,
- Eşinizle aranızda bir sorun olduğunda, tartışmayı aile sofrasına taşımayın. Sizin gerginliğiniz onun ruh durumunu etkileyeceğinden iştah durumunu da etkileyebilir. Sofradan kaçınmasına ya da kendisini suçlamasına sebep olabilir.
- Disiplin uygulama yeri yemek masası değildir.
- Yemek artıkları, kırıntılar, rastgele bir şeyin dökülmesi ve kırılmasında çok reaksiyon göstermeyin.
- Herhangi bir yemeği sevmediği için pişirmekten vazgeçmeyin. Şayet, bu yemek sizin ve eşinizin de sevdiği bir yemekse, çocuğunuz sizin tükettiğinizi gördükçe, ileriki yaşlarda bu yemeğin yahut besinin tüketimine yönelecektir.
Annelik, yorucu, fakat bir o kadar da keyifli ve mükemmel bir tecrübe.
