GÜNÜMÜZÜN TANINAN BESİNİ “KİNOA”
Son yıllarda kendisinden sıklıkla kelam ettiren kinoa, içeriği ve sağladığı yararlarla herkesin mutfağına girmekte olan işlevsel bir “tahıl benzeri” eserdir. Geçtiğimiz 10 yılda sofralarımıza yeni girmeye başlayan kinoanın geçmişi 7000 yıllık bir tarihe dayanmaktadır. Bilhassa Kolombiya, Arjantin, Peru, Şili ve Ekvator bölgeleri kinoanın anavatanı olarak bilinmektedir. 2010 yılından itibaren Türkiye’de de üretilmeye başlanmıştır. Ülkemizde yüksek fiyatlardan satılmasına rağmen bilhassa Güney Amerika ve Afrika bölgelerinde hayli ucuz bir eserdir. Birleşmiş Milletler tarafından kalkınma amaçlarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bunun sebebi elverişsiz iklimlerde bile toprağa adaptasyonunun kolay olmasından kaynaklanmaktadır. Tıpkı vakitte dünya genelinde ulaşımı kolay ve ucuz bir eser olması, dünyadaki açlık sıkıntısının önüne geçebileceğini düşündürmektedir. Bu nedenleri göz önünde bulunduran BM, kinoanın popüleritesini artırmak ismine 2013 yılını “Kinoa Yılı” olarak ilan etmiştir.
KİNOAYI BU KADAR KIYMETLİ YAPAN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Kinoa (Cheropodium Quinoa Willd), işlevsel besin kümesinde yer almaktadır. Yani çeşitli hastalıkların riskini azaltmayı emeller. Glutensiz bir besin olduğundan bilhassa Çölyak hastalarında sıklıkla tercih edilmektedir. Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO)’ne nazaran protein içeriği ve kalitesi öbür tahıllardan yüksektir. Örneğin 100 gram pirinçteki protein ölçüsü yaklaşık 8 gram iken kinoada yaklaşık 17 gramdır. Böylelikle vegan ve vejeteryan bireyler için güzel bir protein kaynağı olarak görülmektedir. Tıpkı vakitte proteine ulaşımın sıkıntı olduğu bireylerde de rahatlıkla tercih edilebilir.
Kinoanın vitamin ve mineral içeriği başka tahıllardan epey yüksektir. C ve B vitaminlerini içermesinin yanı sıra kalsiyum, magnezyum, potasyum, fosfor, demir ve bakır içeriği buğdaydan çok daha zengindir. Bilhassa kalsiyum, demir ve magnezyum glutensiz diyetle beslenen bireylerde eksikliği görülebilen minerallerdir. Bu nedenle bu bireylerin diyetinde kesinlikle kinoaya yer verilmesi gerekir.
Aynı vakitte kinoa, içerdiği E vitamini sayesinde doğal antioksidan vazifesi yapar. Böylelikle bağışıklığı takviyeler ve hastalıklara karşı müdafaa sağlar. Bunun dışında kinoanın içerdiği polifenoller ve biyoaktif bileşiklerin sağladığı faydalar;
Kalp hastalıklarına karşı koruma
-
Toksinleri yok etme
-
Kanser hücrelerinin gelişimini engelleme
-
Hücre zarını koruyarak beyin nöron fonksiyonuna katkıda bulunma
-
İnsülin direnci ve hipergliseminin önlenmesi
-
Vücut tartısı kontrolü
-
İçerdiği lif sayesinde kabızlık problemini giderme
KİNOA BU KADAR FAYDALIYSA SINIRSIZ YİYEBİLİR MİYİM?
Hiçbir besin, sağladığı faydalar göz önünde bulundurularak sınırsız tüketilmemelidir. Kinoa, türk milletinin sindirim sisteminin alışkın olmadığı yeni bir besindir. Bu nedenle kimi bireylerde sindirim problemlerine sebep olabilir. Bilhassa çok tüketildiği durumlarda sindirilemediği ve bağırsaklara yapıştığı durumlar görülebilir.
Kinoanın yararları ne kadar fazla olursa olsun günde 1 porsiyondan daha yüksek ölçülere çıkılmamalıdır. 1 porsiyon kinoanın ölçüsü 200 gram kadar, yani bir su bardağı ölçüsündedir. Haşlayıp salatalarınıza karıştırarak tüketebileceğiniz üzere pilavlarda yahut tatlı üretiminde (puding gibi) kullanabilirsiniz.
