Herkese merhabalar! Bu hafta sizlere besin takviyelerinden bahsetmek istiyorum. Öncelikle besin dayanakları, içerisinde bir yahut daha fazla vitamin, mineral, bitki özütü, amino asit, yağ asidi ve karbonhidrat çeşidi barındıran ve diyeti güzelleştirip, geliştirmek maksadıyla tavsiye edilen/kullanılan eserlerdir. Bu eserler toz, kapsül, solüsyon, tablet biçiminde olabilmektedir. Vitamin ve mineraller, bitkisel dayanaklar, makro besin ögeleri ve öbür besin takviyeleri olarak gruplandırabileceğimiz destek edici besinler, diyeti düzgünleştirmek, olağan beslenmeyle alınamayan/alınmayan eksiklikleri tamamlamak için kullanılır.
Düzensiz ve sıhhatsiz beslenme, birtakım beslenme tercihleri (vejetaryenlik gibi), düşük kalorili diyetler, malabsorpsiyonlar, birtakım metabolizma hastalıkları, yaşlılık, alkolizm, emziklilik, obezite ameliyatları, besin ögesi emilimini engelleyen ilaçlar üzere nedenler besin ögesi eksikliklerine yol açabilir. Toplumda en yaygın görülen besin ögesi eksiklikleri; demir, kalsiyum, B12 vitamini, D vitamini, iyot ve folat yetersizlikleridir.
Demir eksikliği ve demir yetersizliği anemisi, doğurganlık çağındaki bayanlarda, hamile ve emzikli bayanlarda, bebekler, çocuklar ve yaşlılarda görülme ihtimali vardır. Bu kümedeki bireyler yüksek risk grubundadır.
Kalsiyum ve D vitamini yetersizlikleri ülkemizde yaygın olarak görülen bir başka besin ögesi yetersizliğidir. Kapalı giysi üslubu, güneş ışığından gereğince faydalanamayacak halde giyilen kıyafetler, kış mevsiminde güneşten faydalanamama üzere nedenlerle bilhassa bayanlarda görüle D vitamini eksiklikleri çok yaygındır. D vitamininin en düzgün kaynağı olan güneş ışınlarından faydalanmak ve eksikliğini önlemek için her gün 15-20 kollarınızı bileklerinizden dirseğinize kadar, güneş kremsiz bir biçimde güneşe tutmanız kâfi olacaktır.
Vücuttaki folik asit seviyeleri bilhassa doğurganlık çağındaki bayanlarda çok değerlidir. Bebeğin hudut sistemi gelişimini tamamlaması için ömrünün birinci 3-4 haftasında kâfi folik aside muhtaçlığı vardır. Bu muhtaçlığı anneden karşılayacağı için bilhassa annenin folik asit seviyelerinin kâfi olması bebeğin hudut sistemi açısından çok kıymetlidir. Planlı gebeliklerde folik asit seviyesine bakılarak, eksikliği varsa hamile kalmadan destek almaya başlanmalıdır.
Son yıllarda sıkça kullanılan bitkisel dayanaklar her vakit emniyetli olamayabilir. Diyetinize ek bitkisel dayanak eserleri kullanmak istiyorsanız kesinlikle hekiminize yahut diyetisyeninize danışarak ve eserin içeriğinden emin olarak başlayın. Tüketeceğiniz besinler ile gireceği etkileşimi bilmeden tercih edilen birtakım bitkisel takviye eserleri makûs sonuçlara yol açabilir.
Protein tozları, omega 3 üzere makro besin ögeleri destekleri de gerekli durumlarda kullanılabilir. Örneğin hiç balık tüketmeyen bir bireyin için omega 3 kullanması gereklidir diyebiliriz. Ancak protein kaynaklarını yeteri olarak tüketen bir bireyin ekstra protein tozu kullanması hakikat ve faydalı olmayacaktır.
Bilinçsizce kullanılan tüm takviye eserlerinin sıhhat için olumsuz sonuçlara yol açabileceğin unutmayın. Hiçbir besin takviyesinin sağlıklı bir diyetin yerini tutamayacağını hatırlatarak, gerekli durumlarda hekim onayıyla kullanılabilir diyebilirim. Bilhassa gebelik ve emziklilik periyodu başta olmak üzere tüm riskli kümelerde hekiminize müracaattan besin takviyesi kullanmayın. Besin takviyelerinin ilaçlar ve birtakım besin ögeleri ile etkileşime girebileceği unutmayın. Bilhassa kalp-damar hastalıkları ve kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar ile pek çok bitkisel takviye etkileşime girerek ilaçların tesirlerini istenmeyen halde değiştirebilir.