Kilo verme ile ilgili yanlışsız bilinen birtakım yanlışlar, diyet yapmak isteyenlerin ileride büyük sıhhat meseleleri ile müsabakasına yol açabiliyor. Bilgi eksikliği nedeniyle diyet, yasaklardan oluşan düşük kalorili beslenme olarak görülüyor. Sonunda doğal olarak vazgeçen, bu nizamı alışkanlık haline getiremeyen ve “battı balık, yan gider” bakış açısıyla obezite ile tanışanların sayısı artıyor. Mevzu diyet, sağlıklı beslenmek ve kilo vermek olduğunda çok fazla yanlış bilinen ya da bilinmeyen var.
1. Öğün atlamak, aç kalmak zayıflatır. YANLIŞ
Metabolizmanızı canlı tutmak ve yağ yakımını hızlandırmak için katiyen üç ana öğün yapmalısınız. Orta öğün tercihi ise kişisel özellikler, kişinin ömür biçimi ve alışkanlıklarına nazaran değişebilir, herkes 6 öğün beslenmek zorunda değildir. Ama uzun saatler çalışan yahut hipoglisemisi olan bireye daha sık öğün vermek gereklidir. Ayrıyeten orta öğün yapmak bir sonraki öğünde açlığınızı daha kolay denetim etmenizi sağlar.
Özetle üç ana öğün kaide, orta öğün şahsa nazaran değişiyor lakin ana öğünleri atladığınız durumda örneğin kahvaltı yapmadığınızda metabolizmanız yavaşlar. Sabahları konutta kahvaltı yapmaya vakit bulamıyorsanız; akşamdan 1 bardak süt ile 2 yemek kaşığı yulafı pişirip, sabah üzerine 1 avuç kuru üzüm yahut 1 porsiyon meyve, 2 tam ceviz ekleyerek tüketebilirsiniz yahut akşamdan 2 ince dilim tam tahıllı ekmeğin ortasına 2 dilim beyaz peynir ve mevsim yeşillikleri ile bir sandviç hazırlayıp 2 tam ceviz ile birlikte tüketebilirsiniz.
2. Karbonhidrat kilo aldırır. YANLIŞ
Bu yanlış niyet ile çok fazla karşılaşıyoruz. Sizi şişmanlatan yalnızca karbonhidratlar değil, çok kaloriler ve yanlış karbonhidrat seçimleridir. Karbonhidratı kesip gereksiniminizden fazla yağ yahut çok protein yerseniz, bedeniniz aldığınız fazla kaloriyi tekrar yağ olarak depolayacaktır. Unutmayın, her şeyin fazlası bedende yağ olarak depolanır; meyvenin de, zerzevatın de, çiğ bademin de.
Karbonhidratlar temel güç kaynağımızdır ve gün içinde kâfi karbonhidrat almazsanız kaslarınız beyne glikoz göndermek için güç kaynağı olarak kullanılabilir. Bu durumda 1 gr. kas kaybı 2.7 gr. su kaybına sebep olur ve çok sık karşılaştığımız süratli kilo kaybederken aslında kas ve su kaybetmiş olursunuz. Kaslarınızın azalması yağ yakan fabrikanızın küçülmesi üzeredir, maalesef metabolizmanızda kalıcı bir yavaşlama meydana getirir. Böylelikle kısa bir mühlet içerisinde tekrar kilo alırsınız. Yalnızca yağ dokusundan verdiğinizde kalıcı kilo kaybetmiş olursunuz. Diyette istikrarlı ve yanlışsız karbonhidrat tüketimi kas kaybını mahzurlar ve yağ yakımını dayanaklar. Burada değerli olan gerçek karbonhidratı tercih etmektir. Tam tahıllı besinler, kuru baklagiller ve meyveler kompleks karbonhidratlardır, lif içerirler ve kan şekerini dengelemeye yardımcı olurlar. Beyaz un, beyaz ekmek ve beyaz pirinç yerine zerzevat, meyve, bakliyat ve öbür kompleks karbonhidratlarını tercih etmelisiniz.
3. Kilo vermek için yapman gereken tek şey kalorileri saymak. YANLIŞ
Bunun yalnızca bir kısmı doğrudur. Şayet çok kiloluysanız, hedeflediğiniz kiloya ulaşıncaya kadar her gün aldığınız kalori ölçüsü çok değerlidir ancak tek başına aldığınız kaloriler değil, yaktığınız kaloriler de büyük değer taşır. Ayrıyeten sağlıklı kilo vermek yalnızca daha az kalori almak ve bunları yakmak demek değildir. Kalori aldığınız kadar, kalorilerin nereden alındığı da çok değerlidir. Her gün beş besin kümesinden alınan karbonhidrat, yağ ve protein bakımından istikrarlı bir beslenme programıyla sağlıklı bir formda kilo verebilirsiniz. Örneğin zayıflamak için günlük gereksiniminiz olan 1400 kaloriyi sadece çikolata yiyerek karşılamanız, kilo verme matematiğinde gerçek görünebilir ancak sağlıklı beslendiğiniz ve sağlıklı olduğunuz manasına gelmez.
4. Sağlıklı besinleri istediğim kadar tüketebilirim. YANLIŞ
Su dışındaki her şey kalori içerir. Birtakım besinler sıhhatimiz için çok yararlı olsa da ihtiyacımızdan fazla aldığımız her kalorinin yağa dönüştüğünü unutmayalım. Yağsız kraker, gereksiniminizden fazla meyve, organik tahıllar yahut taze sıkılmış meyve suyu sağlıklı üzere görünse de fazla tüketimi kilo almanızın kolay lakin tek sebebi olabilir. Bir besin günlüğü tutarak, yediklerinizi yazabilirsiniz. Bu kendi kendinizi denetim etmenizde size yardımcı olacaktır.
5. Tüm yağlar birebirdir ve yağ yemek şişmanlatır. YANLIŞ
Yanlış tip yağlar kilo alımında rol oynar lakin hakikat tip yağlar kilo vermenize yardım eder. Sağlıklı yağları tüketmeden yağ dokusundan kilo vermeniz imkânsızdır. Etlerin görünen yağları, derileri ve hazır kurabiye, paketli eserlerdeki üzere trans yağları, zeytinyağı ve cevizle tıpkı kefeye koyamayız. Ama tüketilen yağın kaynağı kadar, yağın ölçüsü ve tüketimi de kıymetlidir. Bilhassa birtakım hormonlar ve yağda eriyen vitaminler yüzünden yağsız bir beslenme düşünülemez. Ceviz, çiğ badem, fındık, zeytin ve zeytinyağı üzere doymamış yağlarla diyetinizi çeşitlendirebilirsiniz.
6. Yalnızca spor yaparak kilo verebilirim. YANLIŞ
Egzersiz, insan sıhhatinin ve Âlâ hayatın vazgeçilmezlerinden biridir. Diyet ve antrenman birlikte sürdürüldüğünde kilo verme de muvaffakiyete ulaşmak ve istenilen sonucu almak kolaylaşıyor. Tek başına idman ya da tek başına diyetle azamî sonuca ulaşmak her vakit kolay olamayabiliyor. Bu yüzden diyet programlarına günlük, haftalık yapabileceğiniz antrenmanlar eklemek değerlidir. Elbette ki kilo vermek ya da fizikî olarak faal olmak için olimpiyat atletleri üzere spor yapmanız gerekmiyor. Fazla yağlarınızı antrenmanla yakmak için size uygun nabız ve tempoyla başlamalısınız. Yağ yakımı size uygun nabzı yakaladıktan 18 – 22 dakika sonra gerçekleşir ve en verimli müddet ise 40 – 45 dakikadır. Bir saat tempolu yürüyüş ortalama 220 – 310 kalori yakmanızı sağlar. Ayrıyeten idman, bazal metabolizma suratınızda artış yaratacağı için yağ dokusundan kilo vermenizi kolaylaştırır.
7. Saat 19.00’dan sonra asla bir şey yememelisiniz. YANLIŞ
Eğer bu gerçek olsaydı, günümüz kurallarında bilhassa de büyükşehirlerde çalışan hiç kimse akşam yemeği yiyemezdi. Birçok kişi saat 17.00-18.00’de işten çıkıyor, ortalama 19.00’da konutta oluyor ve yemek hazırlamak derken saat 20.00’yi buluyor. Gece yaptığınız bir öğünün gün içerisinde yediklerinizden bir farkı yoktur, birebir formda kilo aldırır. Zira günün hangi saati yediğinizden çok, tüm gün boyunca aldığınız toplam kalori ölçüsü değerlidir. Lakin geç saatte yemek zorunda kalıyorsanız sindirimi kolay besinleri tercih etmeniz faydanıza olacaktır. Yediğiniz porsiyon ölçüsüne dikkat ettiğiniz ve ölçülü tükettiğiniz sürece, gönül rahatlığıyla yiyebilirsiniz. Yanlışsız olan saat 19.00’dan sonra bir şey yememek değil, yatmadan en geç 2 saat evvel yeme sürecini bitirmenizdir.
Geceleri uykudan uyanmanıza neden olan açlıklarınız varsa yahut tatlı isteğiniz oluyorsa, gün içerisinde yediklerinizi kesinlikle denetim edip, insülin direnciniz olup olmadığı ile ilgili kan analizi yaptırmalısınız.