Vücudumuzun dik durmasını ve hareket etmesini sağlayan,Kemiklerimiz (yetişkin bedeninde sesamoid kemikler-diz kapağı üzere hariç) 213 kemik bulunur;
- Organlarımızı dış etkenlerden koruyan,
- Mineral depolayan,
- Kırmızı ve beyaz kan hücreleri üreten,
- Endokrin salgı yapan özel yapılı organlarımızdır.
Üç çeşit kemik hücremiz bulunur;
- Osteoblast (kemik oluşumundan sorumlu),
- Osteoklast (kemik yıkımı ve mineralizasyonundan sorumlu),
- Osteosit (kalsiyum-fosfor iyon transferinin sağlanmasından sorumlu).
Kemik büyüyen ve yenilenen bir organdır. Büyümesi aşikâr bir yaşa kadar, yenilenmesi ömür uzunluğu devam eder (yetişkinlerde kemik dokusunun ortalama %10’u her yıl yenilenir). Kızlarda 16-18, erkeklerde 18-22 yaşların kadar kemik büyümesi devam eder. Yirmili yaşların ortasında kemik mineral yoğunluğu sabitlenmeye başlar. Otuzlu yaşlarda kemik mineral yoğunluğu azamî seviyesine ulaşır. Otuzlu yaşlardan sonra ise bireyin beslenmesine bağlı olarak kemik kaybı başlayabilir.
Kemik sıhhati ile alakalı hastalıklar;
- Osteoporoz,
- Osteoartrit,
- Raşitizm,
- Osteomalazi,
- Kemik kırıklarıdır.
Kemik sıhhati açısından en kıymetli iki etmen sağlıklı beslenme ile fizikî aktivitedir.
Kemik dokusunun yenilenmesinde ve korunmasında tesirli etmenler;
- Serum kalsiyum-fosfor seviyesi,
- Paratiroid hormon,
- Bazı hormonlar (Kalsitonin, östrojen, büyüme hormonu gibi),
- Beslenme ve besin öğeleri,
- Kalsiyum,
- D vitamini,
- Fosfor,
- A vitamini,
- K vitamini,
- Flor,
- Magnezyum,
- Bakır,
- Demir,
- Mangan,
- Çinko,
- Sodyum,
- Alkol,
- İzoflavonlar.
- Fiziksel aktivite,
- Barsak ve böbrek sıhhatidir.
Kemik mineral yoğunluğu kaybına sebep olabilen durumlar:
- Hiperparatiroidizm,
- Hipertiroidizm,
- Menopoz,
- Sigara ve alkol kullanımı,
- Fiziksel olarak inaktif olma,
- Aşırı zayıflıktır (Beden Kitle İndeksi’nin 18,5 kg/m2’nin altında olması).
