Otizmde Beslenme
Otizm tanısı almış kimi çocuklarda gastrointestinal meseleler görülebilmektedir.Bu çocuklarda sızıntılı bağırsak hastalığı denen bağırsak geçirgenliğinin artmasıyla kana karışan birtakım besin unsurlarının beyinde afyon tesiri yaparak otizm semptomlarını ve beyindeki uyuşukluk durumunu artırdığı söylenmektedir.Bu teoriye nazaran diyetten gluten içeren besinler ve süt eserleri çıkartıldığında semptomlar denetim altına alınabilmektedir.Birçok çalışma bunu doğrularken çalışmaların bir kısmı ise tam aykırısını sav etmektedir.
1. GFCFSF DİYETİ (gluten, soya ve kazeinsiz diyet) UYGULANMALI
Otistiklerin birçok süt, soya ve buğday başta olmak üzere pek çok besinden aldıkları proteinlerin yıkımı için gerekli enzimlere sahip değildir. Bu da sindirilmemiş büyük moleküllü proteinlerin geçirgenliği bozulmuş bağırsaklara ulaşması demektir. Kabızlık, ishal ve davranış bozukluğu görülen birçok hadisede diyetten gluten, soya ve kazeinin çıkartılması besbelli düzelmeler sağlamıştır.
2. PROBİYOTİKLERDEN VARLIKLI DİYET UYGULANMALI
Probiyotik; kâfi ölçüde yenildiğinde insan sıhhatini olumlu istikamette etkileyen yararlı mikroorganizmalara denir. Sindirim sistemi sıhhati için kullanılan ve kâfi ölçüde bu probiyotik bakterileri içeren besinlere ise probiyotik besin denir. Sağlıklı bir insanın bağırsak florasında trilyonlarca mikroorganizma vardır. Buların %85’i faydalı yani probiyotik bakterilerdir. Olağanda bağırsak hücreleri sindirilmemiş besin ve toksik hususların kana geçmesine müsaade etmez. Yani bir güvenlik duvarı oluşturur. Probiyotik bakteriler bu güvenlik duvarını tutan en önemli askerlerdir. Şayet ziyanlı bakteriler sayı üstünlüğü ile yararlıları geçerse o vakit geçirgenlik bozulmaya başlar. Otistiklerin bağırsak florasında istikrar bozulmuştur. Probiyotik sayısı çok azalmıştır. Bu sebeple her gün tertipli probiyotik besin tüketmeleri sağlanmalıdır. Fermente süt eserleri en âlâ probiyotik kaynaklarıdır.
3. PREBİYOTİKLERDEN GÜÇLÜ DİYET UYGULANMALI
Prebiyotikler; sindirim sistemi boyunca bedende emilmeden kalın bağırsağa gelen ve burada probiyotik bakterilerin çoğalmasını sağlayan ve aktivitesini uyaran, insan sıhhatini olumlu istikamette etkileyen besin lifleridir. Otistikler için en uygun prebiyotik besinler; yulaf, zerzevat ve meyvelerdir. Diyetlerindeki lif ölçüsünü 25-35 gr / gün olması gereklidir.
OTİSTİKLER İÇİN EN KIYMETLİ PROBİYOTİK & PREBİYOTİK KAYNAĞI BESİNLER;
-
1. Keçi sütünden mayalanmış yoğurt ve kefir
-
2. Keçi peyniri
-
3. Sirke, Turşu (betainden güçlü olduğu için bilhassa pancar turşusu)
-
4. Boza
-
5. Zerzevat & Meyveler
-
6. Yulaf
-
7. Probiyotik ve prebiyotik beslenme takviye ürünleri
4. AĞIR METAL VE TOKSİNLERDEN ARINMIŞ DİYET UYGULANMALI
-
1. Tüm deniz ürünleri
-
2. İşlenmiş hazır besinler, hazır meyve suları ve konserve gıdalar
-
3. Hidrojenize yağlar
-
4. Raf ömrü olan ve katkı hususu içeren besinler diyetlerinde yer almamalıdır.
-
5. Plastik, streç, alüminyum folyo ve mikrodalga fırın kullanılmamalıdır. Cam mutfak araç-gereçleri kullanılmalıdır.
-
6. Organik besinler, köy yumurtası, doğal yemlerle beslenen, hormonsuz hayvan etleri kullanılmalıdır.
-
7. Zerzevat, meyveleri çok düzgün yıkanmalı ve küflü baharatlar, küflü besinlere çok dikkat edilmelidir. Açıkta satılan besinlerde ve kuruyemişlerden uzak durulmalıdır.
-
8. Civalı termometre üzere civalı aletler kullanılmalıdır.
5. UYARICI HUSUSLAR YASAK
Kafein, tatlandırıcılar, besin boyaları, renkli şekerlemeler, nitrit, sülfitler, kollayıcı unsurların tüketimi sakıncalıdır.
6. RAFİNE EDİLMİŞ KARBONHİDRATLAR KULLANILMAMALI
Un ve şekerden yoksul diyet uygulanmalı. Hazır meyve suları, şeker ve şekerli besinler tüketimi sonlandırılmalıdır. Otistiklerde mantar enfeksiyonları çok sık görülür. Şekerli ortamda mantarların üreme suratı 200 kat artar.
7. ANTİOKSİDANLARDAN VARLIKLI DİYET UYGULANMALIDIR
Antioksidanlar immün sistemi güçlendiren ve bedeni özgür radikallere karşı savunan askerlerdir. Otistiklerde çökmüş bağışıklık sistemini güçlendirmek için antioksidan besinlere her gün çokça yer verilmelidir. A vitamini, C vitamini, E vitamini, Selenyum, Çinko ve Omega 3’ler antioksidan özellikleri ile öne çıkan besin kümeleridir. Otistiklerin her gün tertipli olarak koyu yeşil yapraklı zerzevat, meyve (kırmızı elma, kırmızı üzüm ve çilek fenol içerdiği için yasak), ceviz, badem üzere yağlı tohumlar, karaciğer, keçi sütü ve eserleri, yumurta, et, kurubaklagil tüketmeleri tavsiye edilmektedir.
Otizm İçin Örnek Menü
Sabah
1 adet haşlanmış yumurta
1 tatlı kaşığı tereyağı
1 tatlı kaşığı pekmez
1 dilim glutensiz ekmek
Ara
1 küçük nardan sıkılmış nar suyu
Öğle
1 köfte kadar et/tavuk/balık
4 yemek kaşığı zerzevat yemeği
1 dilim glutensiz ekmek
3 kaşık glutensiz makarna
Ara
1 çay bardağı yoğurt + 2 yemek kaşığı yulaf
Akşam
4 yemek kaşığı zerzevat yemeği
1 çay bardağı yoğurt
3 kaşık pirinç pilavı
Ara
1 su bardağı kefir + 2 tam ceviz