Besinlerin pişirilmeden evvelki vitamin – mineral içeriğiyle pişirildikten sonraki kıymetlerinin mümkün olduğu kadar birbirine yakın olması gerekmektedir.
Enzimler bedenimizden salgılanan protein bazlı yapılardır ve kataliz olaylarını gerçekleştirirler. Yaklaşık 75.000 adet enzim olduğu bilinmekle birlikte detaylı olarak çok azı keşfedilmiştir. Enzimler yaşamsal faaliyetler için çok değerlidir. Her enzim tipinin farklı biyokimyasal tepkilerde kilit tesiri vardır.
Enzimlerin vazifelerine birkaç örnek verecek olursak; güç üretimi, oksijen absorpsiyonu, enfeksiyon ile mücadele- yara tamiratı, yağ yakımı, toksik atıkları bedenden uzaklaştırmak, hormon regülasyonu üzere vazifeleri olduğunu söyleyebiliriz.
Enzimler biyokimyasal tepkilerde kullanılmazlar, tepkileri hızlandırırlar. Enzimler tepki için gereken enerjiyi azaltırlar , birtakım durumlarda ise enzimler olmadan tepki gerçekleşemez. Lakin enzimler tek başlarına çalışamazlar ve vazifelerini yerine getirebilmeleri için vitamin ve minerallere gereksinim duyarlar bunlara ‘’koenzim ‘’ denir.
3 ana tip enzim vardır: 1-Metabolik enzimler (hücre içi metabolizmasını düzenler) , 2-Sindirim enzimleri(besinlerin sindirilmesini taşınmasını, emilmesini sağlar) 3.Besin kaynaklı enzimler( sindirim enzimlerine yardım edecek besin kaynaklı enzimler –özellikle çiğ besinlerde)
Sindirim enzimlerinin birkaçına bakacak olursak; proteaz : proteinleri modüller,amilaz: karbonhidratları modüller, lipaz: yağları kesimler, selülaz: selülozu modüller, maltaz:maltoz olarak parçalanmış karbonhidratları glikoza çevirir, sükraz ise şeker türevlerinin sindiriminde rol oynar.
Günde ortalama 1.7 lt tükürük ürettiğinizi biliyor muydunuz?
Sırasıyla kimi sindirim enzimleri nasıl çalışır bakalım. Öncelikle sindirim ağızda başlar. Tükürüğümüzde bulunan amilaz enzimi karbonhidratları sindirmeye başlar. Besinler mideye geçtiğinde proteaz enzimi proteinleri sindirmeye başlar ve besin ince bağırsağa geçtiğinde lipaz enzimi yağları sindirmeye başlar. Amilaz son olarak karbonhidrat sindirimini tamamlar. Besinlerin %90’nın sindirilmesi ve emilmesi ise ince bağırsakta gerçekleşir. Bu hoş sistem akışını bozan birtakım dış etmenler vardır. Örneğin, işlenmiş şeker içeriği yüksek besinlerin fazla tükenmesi yahut fazla ölçüde antibiyotik kullanılması bedenimizin enzim üretimini olumsuz etkileyen faktörler ortasındadır.
Amino asitler moleküler halka oluşturarak bir ortaya gelirler ve enzimleri oluştururlar. Aminoasitlerin çeşitliliği ve farklı dizilişleri, farklı enzimlerin oluşmasına ve farklı vazifelerde olmalarına imkan sağlar. Rastgele bir nedenden halka bozulduğunda enzim vazifesini yapamaz. Vücutta enzim eksikliği, yetersiz sindirim ve yetersin emilim manasına gelmektedir. Besinlerden alınan enzimlerle bu eksiklik kapatılır üzere gözükse de, besinlerden alınan enzimler ise ortalama 48 °C de inaktif hale gelmektedir. Isının yanı sıra enzimlerin etkilendiği başka bir faktör de Ph dır. Her enzim farklı Ph kıymetinde çalışır. Yani çabuk bozulurlar.
Araştırmalar 20 yaşından sonra ezim üretiminin azaldığını gösteriyor.( Her 10 yılda enzim üretimi %13 azalıyor )
Enzim eksikliği durumunda; Kabızlık, mide gazı, mide yanması, şişkinlik üzere sorunlara sebep olur. Çiğ besinler tüketmek ve yeterli çiğnemek besin kaynaklı enzimlerden faydalanmamızı arttırabilir. Filizlenmiş tohumlar en iyi besin bazlı enzim kaynaklarıdır. Diğerleri ise: Papaya, ananas, mango, kivi, üzüm, avokado, arı poleni, günlük süt eserleri, naturel sızma zeytin yağı ve hindistancevizi yağı üzere besinlerdir.
‘’Çiğ beslenme’’ ömür stilinde yalnızca kabul edilen pişirme tekniği ‘’food dehydrator’’ dür. Besinlerin içerisindeki nemi yok edip koruma mühletini uzatmayı amaçlayan bu sistemde ısı en fazla 48 °C kadar çıkabilir. Besinlerdeki enzim bozulmasa bile adamları ortasındaki aksi görüş şudur ki; besinler sayesinde bedene alınan enzim mide asidiyle karşılaştığında inaktif hale gelmektedir. Bu durumda da besinlerin enzimlerinden yararlanma en az düzeyde olmaktadır.
Benim görüşüm: Mide – bağırsak organlarında sindirim sorunu yaşamıyorsanız bilhassa detox periyotlarında çiğ zerzevat ve meyvenin yüksek antioksidan özelliğinden yararlanabilirsiniz.Çiğ zerzevat meyve tüketiminde içerisindeki bir ölçü sindirim enzimlerinden yararlanabiliriz ama total beslenme sistemimizi buna nazaran ayarlamamızın, zerzevatları uzunb mühlet kaynatmadığımız sürece, gerek olmadığı kanaatindedir. Asıl sıkıntı sindirim enzimlerimizin üretimini azaltacak paketli besinler, kolay karbonhidratlardan (unlu şekerli besinlerden ) uzak durmaktır.